بهشهر: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
Freshman404 (بحث | مشارکتها) جز ویرایش 5.161.196.81 (بحث) به آخرین تغییری که Γεωργός انجام داده بود واگردانده شد برچسب: واگردانی |
ابرابزار |
||
خط ۱:
{{جعبه شهر ایران
|نامرسمی = بهشهر
سطر ۲۹ ⟵ ۲۷:
|رهآورد = [[انار]]، [[مرکبات]] و [[شالی]]
|پیششماره = ۰۱۱
|
|جملهخوشامد =
|پانویس =
}}
'''بِهشَهر'''، از شهرهای خاوری استان [[مازندران]]، واقع در ایران و مرکز [[شهرستان بهشهر]]است. زبان محلی مردم بهشهر [[زبان مازندرانی]] است. طبق آخرین سرشماری جمعیت بهشهر در سال ۱۳۹۵ بالغ بر ۹۴۷۰۲ نفر میباشد. بهشهر یکی از قدیمیترین شهرهای ایران است.
== تاریخ ==
=== پیشینه و وجه تسمیه ===
[[پرونده:Jules Laurens 10.jpg|بندانگشتی|تصویری از کاخ صفیآباد بهشهر اثر ژول لورن در ۱۸۴۸
نام بهشهر پیش از دوره [[صفویان|صفوی]]، ''
▲نام بهشهر پیش از دوره [[صفویان|صفوی]]، ''تمیشه''، ''نامیه''، ''پنج هزاره''، ''آسیابسر'' بودهاست. چون مادر [[شاه عباس]]، بهشهری بوده، وی با مسافرت به بهشهر، این شهر را پایتخت تابستانی خود ساخته و نام آن را به ''اشرفالبلاد''، یعنی بهترین و شریفترین شهرها، تغییر دادهاست. او، کاخها و عمارتهایی را در بهشهر بنا نهاد.
[[رکن الاسفار]]، از درباریان [[دوره ناصری]]، در سفرنامه خود وجه تسمیه دیگری را برای اشرف ذکر میکند. او معتقد است زمانی که شاه عباس این شهر را به صورت مدرن و امروزی بنا نهاد، پارهای از درباریان گفتند «هذا اشرف من فرح آباد» و همین کلمه به مذاق شاه خوش آمد.
بطور کلی ناحیه جنوبی دریای مازندران از گذشته بسیار دور از اهمیت سیاسی، تاریخی و نظامی فوقالعادهای برخوردار بودهاست. بررسی و کاوشهایی که در سواحل دریای خزر در مکانهایی مانند سابقه غارهای [[غار هوتو|هوتو]] و [[غار کمربند|کمربند]]
[[پرونده:87.JPG|بندانگشتی|گوهرتپه]]
هنگام جهانگشایی و کشور گشایی [[کوروش کبیر]] چندین هزار در فتح بابل در سال ۵۳۹ق. م ۲۰ هزار پیاده و ۴هزار سواره جریک سواره و پیاده از مردم تبری و مردمی در سپاه او بودند و همچنین در جنگهای بین ایران و یونان در زمان خشایار شاه بطوریکه [[هردوت]] مورخ یونانی مینویسد دسته ای از جوانان و چریکهای مردمی و [[تبری]] با ساز و برگهای آراسته از کمان از چوب خیزران و پوششهای خیره کننده به سپهسالاری آریا همراه شاهنشاه ایران بودند.
قبل از ورود [[آریاییها]] به سرزمین ایران، اقوامی بنام دیو یا دیوان در این ناحیه زندگی میکردند مطابق کاوشهای باستانشناسی که از تپههای شمال غرب بهشهر (نزدیک رستمکلا) به عمل آمد یک قطعه هاون سنگ سفید را کشف نموده و که به ۲۰۰۰ سال قبل از میلاد بر میگردد، یا اینکه غارهای هوتو و کمربند آثار حیات در دورانهای فرو لیتیک (میانه سنگی) ۶۰۰۰ تا ۸۰۰۰ سال قبل از میلاد و نئولیتیک (پارینه) سنگی را در محدوده بهشهر بیان دارد.
در دوره [[ساسانیان]] آنچه مسلم است حکومت شرقی مازندران (شهرستان فعلی بهشهر چه جلگه چه هزار جریب) با خانواده کشنسف بودهاست این خاندان تا سال ۵۲۸ م در مازندران حکومت داشتهاند و در این سال چون حکومت طبرستان بفرمان قباد (۴۸۷–۵۳۱) ساسانی به پسر بزرگش کاوس که یکی از سر سپردگان و طرفداران سر سخت مزدک بود ظاهراً برچیده شد و کیوس رسماً پادشاه طبرستان گردید و پایتخت او هزار جریب و کیاسر بود. از کیوس فرزندی ماند به نام شاهپور که در نزد عمویش انوشیروان بسیار عزیز بود و در دربار میزیست و پس از مرگ انو شیروان به طبرستان رفته و در آتشگاه کوسان (کوهستان امروزه غرب بهشهر) یا در آتشکده پیرامون کیاسر دشت هزار جریب بهسر برده و مردم طبرستان علاقه زیادی به او پیدا کردند.
هنگام حمله اعراب به ایران و فرار [[یزدگرد سوم]] به خراسان به مازندران آمده و مثل پدر در آتشکده کوسان بهشهر (مغرب بهشهر) معتکف شد و به عبارت مشغول گردید.
تحقیقات بعمل آمده از متون تاریخی نشان میدهد که در اواسط قرن سوم هجری قمری دین اسلام در شکل علویان در این ناحیه نفوذ یافتهاست. شهرستان بهشهر در ابتدا بعنوان یکی از روستاهای حائز اهمیت با نامهای نامیه، کبود جامه، تمیشه، قره طغان پنج هزاره، واشرف معروف بودهاست. در دوره صفویان، شکوفائی و رونق این ناحیه بیشتر گردید.
پس از احداث شهر، شاه عباس چندین هزار [[مردم گرجی|گرجی]] را به شهر اشرف کوچاند. شاه عباس هرگاه به مازندران میآمد اشرف را به دیگر نقاط آن ترجیح میداد. احتمالاً نخستین گروه نمایندگان سیاسی [[انگلستان]] در اشرف البلاد به حضور شاه عباس رسیدند. اشرف البلاد در اثر جنگهای داخلی حملات [[ترکمنها]]، افغانها و حملات سپاهیان زند صدمات فراوان دید و بهطور پی در پی تخریب شد. نادر شاه هنگامی که اعزام جنگ با [[لزگیها]] بود مدتی را در این شهر سپری کرد. [[محمد حسن خان قاجار]] علاقه زیادی نسبت به آن داشت و غالباً در این شهر اقامت میکرد، سکنه این شهر از اقوام گوناگون تشکیل شده بود، از جمله مهاجران گرجی که شاه عباس آنها را از [[قفقاز]] کوچانده بود، همچنین گروهی از خانوادههای طالشی [[لنکران]] که از سواحل دریای خزر آمده بودند و جمعی هم از ثاتها که یکی از قبایل ایرانی بود.
[[پرونده:Abbas abad 2.jpg|بندانگشتی|باغ عباسآباد]]
== جاذبههای گردشگری، طبیعی و تاریخی ==
* '''[[کاخ صفی آباد]]''': در جنوب غرب شهرستان بهشهر و در بالای ارتفاعات منتهی به دشت قرار دارد. این کاخ به دستور [[شاه عباس بزرگ]] ساخته شد و در زمان [[شاه صفی]] توسعه پیدا کردهاست. این کاخ در میان باغی زیبا به صورت بنایی مربع شکل که دارای ابعاد ۲۵ × ۲۵ متر بوده و در دو طبقه ساخته شد. ورودی کاخ در سمت شمالی قرار داشته که با عبور از پنج پله امکان دسترسی به داخل طبقه اول کاخ وجود دارد. طبقه اول دارای اتاقهای متعدد بوده که از طریق راهرو و هشتی امکان دسترسی به داخل آن وجود دارد. طبقه دوم نیز دارای راهرو و اتاقهای زیبا است. از کاخ صفیآباد و تا باغ شاه بهشهر که به عمارت چهل ستون مشهور است، یک راه زیر زمینی احداث شده بود که در مواقع ضروری مورد استفاده عبور و مرور یا سایر جریانهای دیگر میگردید.
* '''[[باغ عباسآباد]]''': از آثار تاریخی [[استان مازندران]] است. مجموعه باغهای عباسآباد در ۹ کیلومتری [[شهرستان بهشهر]] و در دامنه [[رشته کوههای البرز]] و در میان جنگلهای انبوه قرار گرفته و از جمله مهمترین و بزرگترین باغهای تاریخی ایران است که به عنوان یکی از [[باغهای ایرانی]] در [[میراث جهانی یونسکو]] ثبت شدهاست.<ref>جمشیدی، مژگان، عباسآباد بهشهر، آماده ثبت جهانی، در: روزنامه ایران> شماره ۳۸۱۲ ۲۴/۹/۸۶> صفحه ۱۱ (ایران زمین).</ref> این مجموعه شامل [[سد عباسآباد]]، مخزن و دریاچه سد، گلباغ، کاخ، حمام، [[آسیاب آبی]] و دو برج آجری میشود. این مجموعه به دستور [[شاه عباس اول صفوی]] در سالهای ۱۰۲۰ و ۱۰۲۱ ه.ق در محلی که پیشتر '''خرگوران''' نام داشت ساخته شدهاست و در حال حاضر مهمترین باغ غیر کویری ایران بهشمار میآید. وسعت آن نزدیک به ۵۰۰ هکتار است.
[[پرونده:چشمه عمارت بهشهر.jpg|بندانگشتی|چشمه عمارت]]
* '''[[گوهرتپه]]''': یکی از محوطههای بزرگ پیش از تاریخ شمال ایران در استان مازندران شهرستان بهشهر ۲ کیلومتری شمال غربی شهر [[رستمکلا]] یا کیلومتر ۳۰ جاده [[ساری]] - بهشهر قرار گرفتهاست. انسانهایی که در غارهای باستانی مازندران چون [[غار گمیشان]]، [[غار هوتو]] و [[غار کمربند]] زندگی میکردند پس از خروج از غار به مرور باعث پیدایش گوهرتپه شدند، این تپه انسانساز است. یعنی با گذشت زمان، مردم ساکن با از بین رفتن مکانهای قبلی به مکانهای بالاتر آمدهاند. در عصر [[نوسنگی]] شکل زندگی [[روستا نشینی]] داشته و در [[دوره برنز]] و مفرغ مورد توجه قرار گرفته و حالت [[شهرنشینی]] پیدا کردهاست. احتمالاً تا دوره برنز میانی فضای مسکونی و محل دفن در یک مکان بود. اما در دوره برنز متأخر (۴۰۰۰ سال قبل) هم از وسعت شهر کاسته شد و هم [[قبرستان]] را به خارج از فضای مسکونی انتقال دادهاند. در بین دوره برنز و آهن حدود ۲۰۰ سال این منطقه خالی از سکنه شد و در [[عصر آهن]] قبرستان را به خارج از مکان مسکونی بردند و مکان دارای سراشیبی را برگزیدند تا شاهد نفوذ آب نباشند. اقوام این منطقه پس از فروپاشی شهر و کوچ به مناطق کوهستانی اجساد نیاکان خود را برای تدفین در زادگاهشان به گوهر تپه حمل کرده و همراه با مراسم آیینی در این منطقه به خاک میسپردند.
* '''[[باغ چهلستون اشرف]]''': بهشهر، واقع شده و این اثر به عنوان یکی از [[فهرست آثار ملی ایران|آثار ملی ایران]] به ثبت رسیدهاست.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی =http://www.ichto.ir/ |عنوان = سازمان میراث فرهنگی و صنایعدستی و گردشگری | ناشر = سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران |تاریخ = |تاریخ بازدید =۱۹/۵/۲۰۱۱}}</ref> این باغ که به پارک ملت بهشهر نیز شهرت دارد با ابعاد ۱۷۰متر عرض و۵۵۰ متر طول، در سال ۱۰۲۱ هـ. ق به دستور شاه عباس طرحریزی و طی چند سال احداث شده و محل بارعام و تشریفات شاه عباس و پذیرایی مهمانان بودهاست. این باغ دارای دو خیابان اصلی میباشد که محور طولی باغ با چشماندازی به سوی شمال و دریا است، و در نقطه تقاطع آنها، استخر بزرگ باغ قرار دارد.
* '''[[چشمه عمارت]]''': مربوط به [[دوره صفوی]] است و در بهشهر، بلوارشهیدهاشمی نژاد، خیابان پاسداران، جنب آب وفاضلاب واقع شده و این اثر در تاریخ {{جلالی حروف|۰۹|۰۵|۱۳۵۲|پیوند=نه}} با شمارهٔ ثبت ۹۴۸ بهعنوان یکی از [[فهرست آثار ملی ایران|آثار ملی ایران]] به ثبت رسیدهاست.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://web.archive.org/web/20151023092637/http://iranshahrpedia.ir:80/static/view/page/cultural-heritage-reports |عنوان = دانشنامهٔ تاریخ معماری ایرانشهر|نشانی بایگانی = http://web.archive.org/web/20150406043613/http://iranshahrpedia.ir/docs/Asar-e%20Sabti%20(Up%20to%2026666)%20(Version%2090%2008%2029).zip|تاریخ بایگانی=۲۳ اکتبر ۲۰۱۵ | ناشر = سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران |تاریخ = |تاریخ بازدید =۱۹/۵/۲۰۱۱}}</ref>
[[پرونده:غار هوتو - دهانه پایین و بالا.jpg|بندانگشتی|غار هوتو]]
معماری این بنا به صورت دو طبقه بوده و هماکنون طبقه همکف و جزری از طبقه اول آن باقی ماندهاست. از ویژگیهای معماری این بنا سیستم آب رسانی آن است. در وسط عمارت همکف مظهر چشمه وجود دارد. با استفاده از تنپوشههای سفالی آب به حوضچههای طبقه اول هدایت شده و پس از سرریز به صورت آبشار به چشمه طبقه همکف و حوضهای اطراف بنا سرازیر میشدهاست. این بنا در روزگار آبادانی مزین به نقاشیهای رنگارنگ. کاشیهای متنوع بودهاست. علت نامگذاری آن، جوشیدن چشمهای از دل زمین، در طبقه همکف این عمارت تاریخی است.
* '''[[غار هوتو]]''': این غار قدمتی تاریخی دارد و آثار باستانی مهمی دربارهٔ زندگی انسانهای اولیه در آن پیدا شدهاست.<ref name="میراث">{{یادکرد وب|زبان=فارسی| عنوان= پایگاه پژوهشی غارهای باستانی در مازندران راه اندازی میشود |نشانی=http://www.chn.ir/News/?section=2&id=10620 |ناشر=خبرگزاری میراث فرهنگی |تاریخ بازدید=۱۲ دسامبر ۲۰۱۰}}</ref> این غار در دامنه کوه البرز و رو به غرب و در ابتدای ورودی شهر بهشهر و در فاصله پنجاه متری جفت خود، [[غار کمربند]] قرار گرفتهاست و دارای دو مدخل در دو ارتفاع مختلف و یک سوراخ تهویه در سقف است.
* '''[[آتشکده کوسان]]''': مربوط به سدههای اولیه [[تاریخ ایران پس از اسلام|دورانهای تاریخی پس از اسلام]] است و در [[شهرستان بهشهر]]، روستای [[کوهستان (بهشهر)|کوهستان]] واقع شده و این اثر در تاریخ {{جلالی حروف|۲۵|۱۲|۱۳۸۰|پیوند=نه}} با شمارهٔ ثبت ۵۴۱۰ بهعنوان یکی از [[فهرست آثار ملی ایران|آثار ملی ایران]] به ثبت رسیدهاست.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://web.archive.org/web/20151023092637/http://iranshahrpedia.ir:80/static/view/page/cultural-heritage-reports |عنوان = دانشنامهٔ تاریخ معماری ایرانشهر|نشانی بایگانی = http://web.archive.org/web/20150406043613/http://iranshahrpedia.ir/docs/Asar-e%20Sabti%20(Up%20to%2026666)%20(Version%2090%2008%2029).zip|تاریخ بایگانی=۲۳ اکتبر ۲۰۱۵ | ناشر = سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران |تاریخ = |تاریخ بازدید =۱۹/۵/۲۰۱۱}}</ref>بنا بر گواهی تاریخ، قریهای که اکنون به کوهستان معروف است زمانی «طوسان» نام داشت که به دست «طوس نوذر» که از خاندان «کیانیان» بوده بنیاد شدهاست.
* '''[[خانه شهریاری]]''': مربوط به [[دوره قاجار]] است و در [[شهرستان بهشهر]]، [[بخش یانهسر]]، روستای یانه سر واقع شده و این اثر در تاریخ {{جلالی حروف|۱۷|۱۲|۱۳۸۱|پیوند=نه}} با شمارهٔ ثبت ۷۸۴۴ بهعنوان یکی از [[فهرست آثار ملی ایران|آثار ملی ایران]] به ثبت رسیدهاست.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |
نشانی = http://web.archive.org/web/20151023092637/http://iranshahrpedia.ir:80/static/view/page/cultural-heritage-reports|
|عنوان = دانشنامهٔ تاریخ معماری ایرانشهر|نشانی بایگانی = http://web.archive.org/web/20150406043613/http://iranshahrpedia.ir/docs/Asar-e%20Sabti%20(Up%20to%2026666)%20(Version%2090%2008%2029).zip|تاریخ بایگانی=۲۳ اکتبر ۲۰۱۵ | ناشر = سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران |تاریخ = |تاریخ بازدید =۱۹/۵/۲۰۱۱}}</ref>این ساختمان به عنوان مقر حکومت [[سردار رفیع یانه سری]] یا [[سردار رفیع یانسری]] به ثبت رسیدهاست.
* '''[[قلعه شاه نشین آسیاب سر]]''': مربوط به سدههای اولیه [[تاریخ ایران پس از اسلام|دورانهای تاریخی پس از اسلام]] است و در [[شهرستان بهشهر]]، روستای [[آسیاب سر]] واقع شده و این اثر در تاریخ {{جلالی حروف|۲۵|۱۲|۱۳۸۰|پیوند=نه}} با شمارهٔ ثبت ۵۴۰۵ بهعنوان یکی از [[فهرست آثار ملی ایران|آثار ملی ایران]] به ثبت رسیدهاست.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://web.archive.org/web/20151023092637/http://iranshahrpedia.ir:80/static/view/page/cultural-heritage-reports |عنوان = دانشنامهٔ تاریخ معماری ایرانشهر|نشانی بایگانی = http://web.archive.org/web/20150406043613/http://iranshahrpedia.ir/docs/Asar-e%20Sabti%20(Up%20to%2026666)%20(Version%2090%2008%2029).zip|تاریخ بایگانی=۲۳ اکتبر ۲۰۱۵ | ناشر = سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران |تاریخ = |تاریخ بازدید =۱۹/۵/۲۰۱۱}}</ref>
* '''[[شبهجزیره میانکاله]]''': [[شبه جزیره]]ای است در منتهیالیهِ جنوبِ شرقیِ [[دریای خزر]]، در دوازده کیلومتریِ شمالِ شهرِ [[شهرستان بهشهر|بهشهر]] واقع در [[استان مازندران]] ایران. مساحت آن بیش از شصتوهشت هزار هکتار و ارتفاعِ آن بینِ ۱۵ تا ۲۸متر کمتر از سطحِ دریای آزاد است.<ref>سیمای میراثِ فرهنگیِ مازندران. (ISBN 964-7483-19-8) تهران</ref>میانکاله از سال ۱۳۴۸ به عنوان «[[منطقه حفاظتشده]]» تعیین شد و هماکنون با عناوین [[پناهگاه حیات وحش]]، تالاب بینالمللی و [[ذخیرهگاه زیستکره|ذخیرهگاه طبیعی زیستکره]] تحت حفاظت محیط زیست قرار دارد.
[[پرونده:Ashuradeh_caspian_sea.jpg|بندانگشتی|250px|نقشهای از [[آشوراده]]، [[شبه جزیره میانکاله]] و [[خلیج گرگان]]. این نقشه که مربوط به سال ۱۸۹۰ میلادی است، توسط [[روسیه|روسها]] کشیده شدهاست.]]
یکی از دلایل اهمیت میانکاله این است که در تمام سواحل جنوبی دریای خزر هیچ منطقهای جز آن وجود ندارد که محیط طبیعی آن در وضعیتی نسبتاً دستنخورده باقیمانده باشد. تمامی سواحل دیگر بهطور گسترده با ساختوسازهای انسانی همچون جاده، شهر و روستا و کارخانهها دگرگون شدهاند. به همین دلیل سلامتی این منطقه اهمیت بسیاری در حفظ سلامتی کل دریای خزر دارد. سلامتی نسبی میانکاله موجب شده تا تالابها و سواحل این منطقه علاوه بر پرندگان مهاجر، محل تخمگذاری و زیستگاه اصلی بسیاری از ماهیان دریای خزر نیز باشد، به ویژه [[کپور]] و [[کفال]] و [[ماهیان خاویاری]]. نزدیک به نیمی از خاویار ایران از آبهای این منطقه صید میشود.<ref>[http://www1.jamejamonline.ir/papertext.aspx?newsnum=100844970219 نیمی از پرندگان، اینجا هستند] محسن کاظم پور، روزنامه جام جم</ref>
* '''[[غار کمربند]]''': این [[غار]] در همسایگی [[غار هوتو]] بوده و در آن ابزارهای شکار و آثاری از دورانهای [[پارینهسنگی]] و [[میانسنگی]] کشف شدهاست. در دوران معاصر، [[کارلتون استیونز کون]] برای اولین بار به کاوش غار طی [[۱۹۴۹ (میلادی)|۱۹۴۹]] تا [[۱۹۵۱ (میلادی)|۱۹۵۱]] پرداخت.<ref name="ایرانیکا">{{یادکرد وب|زبان=انگلیسی| عنوان= ḠĀR |نشانی=http://www.iranicaonline.org/articles/gar- |ناشر=Encyclopædia Iranica |تاریخ بازدید=۱۲ دسامبر ۲۰۱۰}}</ref>پروفسور کارلتون استیونز کون که برای ادارهٔ کل باستانشناسی کار میکرد، ضمن کاوشهایی در سالهای ۱۳۲۸ تا ۱۳۲۹ (۱۹۴۹ تا ۱۹۵۰) در غار کمربند، پارچههایی به دست آورد که ثابت میکند اقوام ایرانی از همان آغاز غارنشینی، پشم گوسفند و بز را بهصورت پارچه میبافتند.
* '''گورستان سفید چاه''': معروف به اسپه چاه مربوط به [[دوره تیموریان]] است و در [[شهرستان بهشهر]]، بخش یانه سر، روستای سفید چاه واقع شده و این اثر در تاریخ {{جلالی حروف|۱۷|۱۲|۱۳۸۱|پیوند=نه}} با شمارهٔ ثبت ۷۸۴۵ بهعنوان یکی از [[فهرست آثار ملی ایران|آثار ملی ایران]] به ثبت رسیدهاست.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://web.archive.org/web/20151023092637/http://iranshahrpedia.ir:80/static/view/page/cultural-heritage-reports |عنوان = دانشنامهٔ تاریخ معماری ایرانشهر|نشانی بایگانی = http://web.archive.org/web/20150406043613/http://iranshahrpedia.ir/docs/Asar-e%20Sabti%20(Up%20to%2026666)%20(Version%2090%2008%2029).zip|تاریخ بایگانی=۲۳ اکتبر ۲۰۱۵ | ناشر = سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران |تاریخ = |تاریخ بازدید =۱۹/۵/۲۰۱۱}}</ref>در روستای سفیدچاه رسم بودهاست که سنگ قبر مردگان را بر اساس شغل آنها حکاکی میکردند، اما بعد از مرگ آخرین بازمانده سنگتراشان و حکاکان مصیب محله، عمر حکاکی روی سنگها هم به پایان رسیده و درگذشتگان جدید روستا، با سنگهای امروزی دفن میشوند.
* '''[[مدرسه شاه]]''': مربوط به [[دوره پهلوی]] است و در بهشهر، خیابان شهید هاشمی نژاد، جنب باغ شاه واقع شده و این اثر در تاریخ {{جلالی حروف|۱۰|۰۷|۱۳۸۰|پیوند=نه}} با شمارهٔ ثبت ۴۱۷۶ بهعنوان یکی از [[فهرست آثار ملی ایران|آثار ملی ایران]] به ثبت رسیدهاست.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://web.archive.org/web/20151023092637/http://iranshahrpedia.ir:80/static/view/page/cultural-heritage-reports |عنوان = دانشنامهٔ تاریخ معماری ایرانشهر|نشانی بایگانی = http://web.archive.org/web/20150406043613/http://iranshahrpedia.ir/docs/Asar-e%20Sabti%20(Up%20to%2026666)%20(Version%2090%2008%2029).zip|تاریخ بایگانی=۲۳ اکتبر ۲۰۱۵ | ناشر = سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران |تاریخ = |تاریخ بازدید =۱۹/۵/۲۰۱۱}}</ref>
* '''[[غارهای رستمکلا]]''': مربوط به [[تاریخ ایران پیش از اسلام|دوران پیش از تاریخ ایران باستان]] است و در [[شهرستان بهشهر]]، دامنه کوههای هوتوکش واقع شده و این اثر در تاریخ {{جلالی حروف|۲۵|۱۲|۱۳۸۰|پیوند=نه}} با شمارهٔ ثبت ۵۴۰۳ بهعنوان یکی از [[فهرست آثار ملی ایران|آثار ملی ایران]] به ثبت رسیدهاست.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://web.archive.org/web/20151023092637/http://iranshahrpedia.ir:80/static/view/page/cultural-heritage-reports |عنوان = دانشنامهٔ تاریخ معماری ایرانشهر|نشانی بایگانی = http://web.archive.org/web/20150406043613/http://iranshahrpedia.ir/docs/Asar-e%20Sabti%20(Up%20to%2026666)%20(Version%2090%2008%2029).zip|تاریخ بایگانی=۲۳ اکتبر ۲۰۱۵ | ناشر = سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران |تاریخ = |تاریخ بازدید =۱۹/۵/۲۰۱۱}}</ref>
* '''[[قلعه شاه نشین آسیاب سر]]''': مربوط به سدههای اولیه [[تاریخ ایران پس از اسلام|دورانهای تاریخی پس از اسلام]] است و در [[شهرستان بهشهر]]، روستای [[آسیاب سر]] واقع شده و این اثر در تاریخ {{جلالی حروف|۲۵|۱۲|۱۳۸۰|پیوند=نه}} با شمارهٔ ثبت ۵۴۰۵ بهعنوان یکی از [[فهرست آثار ملی ایران|آثار ملی ایران]] به ثبت رسیدهاست.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://web.archive.org/web/20151023092637/http://iranshahrpedia.ir:80/static/view/page/cultural-heritage-reports |عنوان = دانشنامهٔ تاریخ معماری ایرانشهر|نشانی بایگانی = http://web.archive.org/web/20150406043613/http://iranshahrpedia.ir/docs/Asar-e%20Sabti%20(Up%20to%2026666)%20(Version%2090%2008%2029).zip|تاریخ بایگانی=۲۳ اکتبر ۲۰۱۵ | ناشر = سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران |تاریخ = |تاریخ بازدید =۱۹/۵/۲۰۱۱}}</ref>
* '''[[مجموعه بناهای افغاننژاد]]''': مربوط به [[دوره قاجار]] است و در [[شهرستان بهشهر]]، بخش قره طغان، روستای قره تپه واقع شده و این اثر در تاریخ {{جلالی حروف|۲۵|۱۲|۱۳۸۰|پیوند=نه}} با شمارهٔ ثبت ۵۴۱۱ بهعنوان یکی از [[فهرست آثار ملی ایران|آثار ملی ایران]] به ثبت رسیدهاست.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://web.archive.org/web/20151023092637/http://iranshahrpedia.ir:80/static/view/page/cultural-heritage-reports |عنوان = دانشنامهٔ تاریخ معماری ایرانشهر|نشانی بایگانی = http://web.archive.org/web/20150406043613/http://iranshahrpedia.ir/docs/Asar-e%20Sabti%20(Up%20to%2026666)%20(Version%2090%2008%2029).zip|تاریخ بایگانی=۲۳ اکتبر ۲۰۱۵ | ناشر = سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران |تاریخ = |تاریخ بازدید =۱۹/۵/۲۰۱۱}}</ref>عمارت افغان نژاد در روستای قرهتپه بر بالای تپهای به همین نام واقع است. این مجموعه شامل سه عمارت و یک حمام زیبا بود که از یادگارهای کمنظیر عصر قاجاریه در مازندران است. این بنای سه طبقه دارای پنجرههای زیبای ارسی در شرق بنا و درهای زیبا با تزیینات شیشهای و تراس طبقه اول دارای طاقهای قوسی شکل است. علاوه بر عمارت مسکونی، حمام مجموعه نیز در ضلع جنوبی قرار گرفته و دارای تزیینات آهک بری زیبایی است. این حمام دارای سربینه، راهروی ورودی بینه و سرویسهای بهداشتی بود. در دیوارهٔ بینه و سربینه گچ بریهای زیبا با طرح گل و گیاه به شکل طوماری مشاهده میشود.
* '''[[محوطه گم چال]]''': مربوط به [[تاریخ ایران پیش از اسلام|دوران پیش از تاریخ ایران باستان]] است و در [[شهرستان بهشهر]]، روستای شهید آباد واقع شده و این اثر در تاریخ {{جلالی حروف|۲۵|۱۲|۱۳۸۰|پیوند=نه}} با شمارهٔ ثبت ۵۴۳۶ بهعنوان یکی از [[فهرست آثار ملی ایران|آثار ملی ایران]] به ثبت رسیدهاست.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://web.archive.org/web/20151023092637/http://iranshahrpedia.ir:80/static/view/page/cultural-heritage-reports |عنوان = دانشنامهٔ تاریخ معماری ایرانشهر|نشانی بایگانی = http://web.archive.org/web/20150406043613/http://iranshahrpedia.ir/docs/Asar-e%20Sabti%20(Up%20to%2026666)%20(Version%2090%2008%2029).zip|تاریخ بایگانی=۲۳ اکتبر ۲۰۱۵ | ناشر = سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران |تاریخ = |تاریخ بازدید =۱۹/۵/۲۰۱۱}}</ref>
* '''آبشار اسپه او''': این آبشار زیبا و دیدنی با ارتفاع در حدود ۱۰۰ متر از چشمه ای که از دل کوه سیاخانی سرچشمه گرفته و بصورت پلکانی و که آبگیرهای متعدد دارد سرانجام به رودخانه جزی میریزد. آبشاراسپه او که از سطح دریا ۷۲۰مترارتفاع دارد پوشیده از خز بوده و به خاطر شرایط آهکی بودن آن به راحتی میتوان از آن بالا رفت.
* '''[[عمارت سیامی]]''': مربوط به [[دوره قاجار]] است و در [[شهرستان بهشهر]]، روستای گرجی محله واقع شده و این اثر در تاریخ {{جلالی حروف|۲۵|۱۲|۱۳۸۰|پیوند=نه}} با شمارهٔ ثبت ۵۴۰۷ بهعنوان یکی از [[فهرست آثار ملی ایران|آثار ملی ایران]] به ثبت رسیدهاست.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://web.archive.org/web/20151023092637/http://iranshahrpedia.ir:80/static/view/page/cultural-heritage-reports |عنوان = دانشنامهٔ تاریخ معماری ایرانشهر|نشانی بایگانی = http://web.archive.org/web/20150406043613/http://iranshahrpedia.ir/docs/Asar-e%20Sabti%20(Up%20to%2026666)%20(Version%2090%2008%2029).zip|تاریخ بایگانی=۲۳ اکتبر ۲۰۱۵ | ناشر = سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران |تاریخ = |تاریخ بازدید =۱۹/۵/۲۰۱۱}}</ref>
* '''آبشار سنگ نو''': این آبشار در منطقه جنوبی بهشهر و در ۳ کیلومتری دل جنگلهای جنوبی بهشهر قرار دارد وجه تسمیه آن به این خاطر است که به خاطر فشار آب یک حوض بزرگ سنگی یا به اصطلاح مازنی یک نور سنگی در زیر آبشار درست شده و به آن سنگ نور اطلاق میگردد. مجموعه دیدنی سنگ نو در اعماق جنگلهای کوههای پیش کوه جهان مورا در البرز شرقی قرار گرفته و شامل چهار آبشار است که بزرگترین آن حدود ۱۲ متر ارتفاع دارد. پوشش گیاهی منطقه بهطور عمده درختان بلوط وحشی انجیلی ممرز و انواع سرخس به ویژه گونه سرخس عقابی است. رودخانه در اثر فرسایش بستر رسوبی در طول زمان ایجاد شده و آب آن بسیار گواراست.
== اقتصاد ==
انار شیرین، ترش، نارنگی، پرتقال، برنج، دانههای روغنی آفتابگردان، کلزای بهشهر معروف بوده بهشهر از مراکز تولید
== مراکز علمی ==
* دانشگاهها و مراکز آموزش عالی
* دانشگاه علم وصنعت واحد بهشهر
* دانشگاه پیام نور بهشهر
* دانشگاه آزاد اسلامی واحد بهشهر
* دانشکده فنی امام خمینی
* دانشگاه غیرانتفاعی تمیشان
* دانشگاه علمی - کاربردی بهشهر
* دانشگاه علم وصنعت واحد بهشهر
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
* کتاب اشرف البلاد.
|