آمل: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
برچسب: متن دارای ویکیمتن نامتناظر |
برچسب: متن دارای ویکیمتن نامتناظر |
||
خط ۴۰۴:
| width1 = ۴۰۰
| alt1 =
| caption1 = [[پل دوازده چشمه]] در شب
| image2 = Davazdah Cheshmeh Bridge 1.jpg
| width2 = ۱۹۱
| alt2 =
| caption2 = [[پل دوازده چشمه]] در روز
}}
* [[آرامگاه میر حیدر آملی]]: برج آرامگاهی میر حیدرآملی یا آرامگاه سه سید، مقبره میر حیدر آملی مربوط به سدهٔ ۹ هجری قمری است و در آمل، محله پائین بازار، چاکسر واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شمارهٔ ثبت ۶۱ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست. این بنا در محیطی تاریخی و قدیمی با وجود حیاط زیبا و موزه تاریخی بنا شده و یکی از نمادهای معماری آرامگاه سازی در ایران است. حکیم عارف صوفی، بهاء الدین سید حیدر بن علی بن حیدر معروف به شیخ حیدر آملی یا [[میر حیدر آملی]] عارف و صوفی و مفسر شیعه دوازده امامی قرن هشتم است. وی از نوادگان علویان مازندران است. این بنا آجری با برج ۸ ضلعی و گنبد هرمی با ارتفاع ۱۲ متر میباشد. قسمت پایین بنا چهارگوش است و در ورودی با طاق جناقی در ضلع شرقی است؛ و ضلع مقابل آن از خارج دارای دو طاقنمای باریک است به خلاف ضلع دیگر که هر کدام یک طاقنما به پهنای ۲۰۷ سانتیمتر در میان آن بنا شدهاست بالای طاقنما محلی برای نصب کتیبه دارد؛ و بالای آنها در هر ضلع ده قرنیس سینه کفتری و کشکولی است و بالای هر دو قرنیس کشکولی نیم دایرهای از کاشی است. چهار کنج بالای نما را از داخل جمع کرده و چهار ضلع دیگر بوجود آوردهاند که با چهار ضلع اصلی مجموعاً ۸ ضلع میشود که کمربند گنبد را تشکیل میدهد و سقف را بر آن بنا کردهاند و با آن از خارج گنبد مثمن القاعده است. مصالحی که در این بنا به کار رفته آجر و گچ میباشد که در نوع خود در بین برجها و مقبرههای چهار ضلعی و قرنیس جالب توجه و خاص است. در داخل حیاط مقبره پارک کوچک و مقبره ۶ شهید گمنام هم دیده میشود. متن کتیبه صراحت دارد که در این گور جد ابوالقاسم پسر ابوالمحاسن رویانی آملی به خاک سپرده شدهاست نه خود ابوالمحاسن رویانی که به دست اسماعیلیان کشته شد. بسم الله الرحمن الرحیم. لا اله الا الله. محمد رسولالله الملک لیله العزه لله الحمدلله هذه قبر الامام السعید القاضی القضاه تاج الدین فخرالاسلام ابوالقاسم بن الامام الشهید فخر الاسلام ابوالمحاسن الرویانی آملی قدس الله الروحه این کتیبه سنگی قبر سید سه تن یا میر حیدر آملی است.
خط ۴۲۱:
* [[مشهد میربزرگ]]: از بناهای تاریخی مهم و بزرگ مازندران و ایران بهشمار میرود، که معماری خاص کاشی سازی ایرانی در آن به کار برده شدهاست. ساختمان اصلی بقعه میربزرگ متعلق به قرن هشتم هجری قمری است که با طرحی چهار ضلعی ساخته شده ولی ساختمان کنونی آن به قرن یازدهم هجری و دوره صفوی مربوط میباشد. این بقعه از نظر ویژگیهای معماری، تزئینات، کاشیکاری نماها و خصوصاً سر در ورودی، اهمیت تاریخی دارد. کتیبه قدیمی در زیر طاق آن وجود دارد و کاشی کاری آن منحصر به فرد در داخل بنا و بیرون آن موجود است. داشتن حوز در بالای بقعه یکی از شاهکارهای آن زمان بودهاست که بعضی وقتها طلبهها در قدیم برای خواند درس به بالای عمارت میرفتند و درس میخواندند. در زیر گنید و شبستانهای و اتاقهای جانبی دوطرف و سر در مقبره روی جرزهای آن قطعات خشت کاشی مربوط به دوران صفوی باقیمانده همچنین مقداری کمربند داخلی گنبد نمایان است. این بقعه را اسکندر شیخی پسر افراسیاب چلابی که حکومت آمل را از طرف تیمور عهدهدار بود به دشمنی اجدادی در سنه ۷۹۶ قمری خراب و ویران کرده ولی پس از فوت امیرتیمور و مراجعت بازماندگان سادات به مازندران در سال ۸۱۴ قمری به همت سید قوام الدین پسر سید رضی الدین وکمک اهالی بقعه بزرگ به شکل اول ساخته شد. سپس در عهد سلاطین صفویه خصوصاً شاه عباس اول از لحاظ قرابت و علاقه دینی بقعه مزبور با بهترین کاشیکاری و تزیینات نفیس تکمیل گردیده؛ ولی به مرور ایام این بنای عظیم و شاهکار تاریخی بر اثر عدم مراقبت دولتهای وقت خراب شده و تمام آجرهای کاشی و اشیای نفیس موزه آن که در دو دروه سلطنت طولانی سلسه مرعشی و صفویه در این بقعه عالی جمعآوری شده بود و همچنین آثار گرانبهای تجاری صندوق ضریح وغیره به وسیله عدهای از بی خردان سود جود و یهودیان به یغما رفت و جز خرابهای بیش باقی نمانده و حتی موقوفات بقعه نیز به مرور ایام چپاول گردیدهاست؛ ولی در اواخر یک مرمت کوتاهی شدهاست. دربارهٔ نسب میر بزرگ گفتهاند که او از فرزندان علی المرعش پسر عبدالله بن محمد بن حسن بن حسین الاصغر از فرزندان امام چهارم است. [[قاضی نورالله شوشتری]] دربارهٔ علی المرعش مینویسد که، کبوتر بلند پرواز مرعش می گوینند و چون به علوشان و رفعت منزلت ومکان انصاف معروف بود، بنابراین وصف او به مرعش به جهت علو منزلت او بودهاست و همو فرموده سادات مرعشیه به او منتسبند. این بقعه که آرامگاه میر قوامالدین مرعشی سرسلسله شاخهای از سادات مرعشی به نام مرعشیان تبرستان است، صندوق چوبی نفیسی داشت که دراثر آتشسوزی نابود شد و تنها چهار چوب آن باقی ماندهاست. بر روی این چهارچوب تاریخ ۱۰۳۳ هجری قمری حک شدهاست. بنای فعلی بقعه در دو طبقه احداث گردیده که با توجه به کثرت اتاقها و شیوهٔ معماری، به احتمال قریب به یقین به عنوان مدرسه، خانقاه، مسجد وعمارت و غیره مورد استفاده قرار میگرفتهاست.
* [[مسجد آقا عباس]]: یک مسجد با سنگفرشهای زیبا و معماری ایرانی است که در بازارچه آمل در شرق کاردگر محله واقع است؛ و بنابه گفته خادمین مسجد، مؤسس آن آقا عباس دلارستاقی است که در حدود سه قرن پیش آنرا ساختهاست و مربوط به سال ۱۴۴۰قمری است. این مسجد که در شرق کلاگر محله قرار دارد، از مساجد قدیمی آمل به حساب میآید. بنای فعلی این مسجد متعلق به دورهٔ صفویه است که در دورهٔ قاجار مرمتهای اولیه بر روی آن صورت پذیرفت. ورودی مسجد در ضلع شمالی است و بر فراز سردر آن مناره هشت ضلعی زیبایی با تزیینات خاص آجرکاری قرار دارد. قدمت این مناره احتمالاً بیشتر از بنای فعلی مسجد است و به نوعی میتوان گفت که منارهای مسجد جامع و امام حسن عسگری برگرفته از آن است.
[[پرونده:MosqueAghaabbas.jpg|بندانگشتی|راست|[[مسجد آقا عباس]]]]
* [[آرامگاه ناصرالحق]]: برج آرامگاهی مربوط به سدهٔ ۹ ه.ق است و در آمل، محله پایین بازار، چاکسر واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شمارهٔ ثبت ۶۰ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست. ملگنوف میگوید: گنبد ناصرالحق که یکی از سادات حسنی است در آمل قرار دارد، بهرحال این گنبد دارای چند درب ورودی و گنبدی مدور که در سابق دارای سرامیک الوان بود و هنوز تکههایی از ان آثار باقی است. در داخل بنا، سقف مدور وجود دارد که در بالای آن سوراخی وجود دارد و به گنبد بنا میرسد. مولانا اولیاءالله آملی می نوسید مقبره ناصر الحق در قرن نهم هجری قمری توسط سیدعلی ساخته شدهاست.
* [[موزه تاریخ آمل]] ([[ساختمان دارائی]]): که به موزه تاریخ آمل تبدیل شدهاست، یکی از موزههای زیبا و فعال است که روبرو بیمارستان امام رضا فرار دارد و بنیاد این ساختمان به دوره پهلوی بر میگردد.
خط ۴۳۶:
| width1 = ۲۰۰
| alt1 =
| caption1 = نمای کلی روبرو [[مشهد میر بزرگ]]
| image2 = Mazandaran Province Arch.JPG
| width2 = ۲۰۰
| alt2 =
| caption2 = طاق [[مشهد میر بزرگ]]
}}
* [[برج هشتل]]: مجموعه پنج برج آرامگاهی است که در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیدهاست. این برجها یکی از خاصترین مکانهای تاریخی طبرستان هستند که به شکل مثلث کنار هم چیده شدهاند. بزرگترین برج آن مربوط به یکی از سردارانِ سلسله مرعشیان است.
|