قهستان: تفاوت میان نسخه‌ها

«ولایت قهستان عریض و طویل است. دور آن قریب صد فرسخ زیادت باشد. شرقی آن ولایت [[خواف]] است و غربی آن بیابانی است. غرب آن [[استان فارس|فارس]] و [[کرمان]] و شمال آن اعمال [[نیشابور]] و [[سبزوار]] است. جنوب [[سجستان]] و [[کرماتن]]. قهستان مشتمل بر چند قصبه و ناحیت بزرگ است از جمله [[قاین]]، [[تون]] ( [[فردوس]] امروزی) [[جنابذ]]([[گناباد]])، [[بیرجند]]، [[زیرکوه]] قاین، [[بجستان]]، [[نهارجان]]، [[طبس گیلکی]] (شهرستان طبس)، [[رقه]]، [[دهستان شاخن|شاخن]]، [[فشارود]]، [[مؤمن آباد]]، [[ترشیز]]، [[طبس مسینان]] و [[خوسف]]، قصبه بزرگ قهستان یکی [[قاین]] است».<ref name="Qayen">{{یادکرد وب| نشانی = http://www.qayen.com/human/ghohstan.php| عنوان = قهستان| تاریخ بازدید = دی ۱۳۸۷| ناشر = وبگاه قاین | زبان = فارسی}}</ref>

[[تون]] ([[فردوس]] امروزی) و [[قائن]]، دو شهر بزرگ و مهم ایالت قهستان بوده‌اند و در سفرنامه [[مارکوپولو]]، قهستان را تحت عنوان «تونوکائن» نام برده‌ استبرده‌است.<ref name="Qayen" />

[[ناصرخسرو]] در بازگشت از سفر دور و دراز خود، در شهر [[تون]] و شهر [[قاین]] اقامت نموده و از اهمیت این منطقه سخن گفته‌است.

در دوره [[صفویان|صفوی]]، با منصوب شدن [[اسماعیل خان خزیمه]] به حکومت قهستان، این ایالت به تدریج تقسیم شده و ولایت [[قاینات]] شکل گرفت. {{مدرک}}در این دوران [[قاین]] مرکز این ایالت بود. از اواخر دوره [[صفویان|صفوی]] و با استقرار خاندان خزیمه در [[بیرجند]] و تا به امروز این شهر مرکز ایالت قهستان و [[استان خراسان جنوبی]] کنونی گردید.<ref name="parssea.org" />

قهستان. [ ق ُ هََ ] (اِخ) ولایتی است در خراسان. (برهان). این ولایت در جنوب خراسان واقع و شامل [[قائن]]، [[تون]]، [[گناباد]] و طبس العناب (تبس مسینا) و کهستان و طبس التمر (تبس گیلکی) و طریثیث ([[ترشیز]]) است. (از معجم البلدان) (حاشیهٔ برهان). شهرستانی است میان نیشابور و هرات و قصبهٔ آن قاین و طبس است. (از ناظم الاطباء).<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.loghatnaameh.com/dehkhodaworddetail-af1cafa386274ff399fb193d5c1d25d3-fa.html| عنوان =قهستان | تاریخ بازدید = دی ۱۳۸۷| ناشر = لغت‌نامهٔ دهخدا| زبان = فارسی}}</ref>