دهل: تفاوت میان نسخه‌ها

'''دُهُل''' نام یکی از [[ساز کوبه ای|سازهای کوبه ای]] [[موسیقی]] است. دهل [[طبل]]ی بزرگ و دورویه‌ای که هر دو طرف آن پوستی از [[گاو]] یا [[گاومیش]] دارد، است. در متن‌های مختلف نام آن، '''داول'''، '''تاول''' و '''داوول''' آمده‌است.

شکلی از آن به همراه [[سرنا]] در مناطق روستایی نواخته می‌شود. نوازنده، دهل را با ریسمانی که از شانه‌ها می‌گذرد به خود آویخته و با دو [[مضراب]] مختلف می‌نوازد. برخی گفته‌اند انتهای مضراب دهل، پارچه‌ای گلوله‌ای شکل دارد ولی دهل را از یک طرف با چوب کلفتی به نام ''چنگال'' و از یک طرف با چوب باریکتری به نام ''دیرک'' نوازند. البته در نواحی جنوبی [[ایران]] مانند [[هرمزگان]] و اطراف آن دهل را با دو دست می‌نوازند.در [[سیستان]] و خراسان دهل را به کمک یک دست که به دو انگشت آن دو قطعه چوب نسبتاً بلند بطول حدوداً ده سانتیمتر بسته شده و در دست دیگر به کمک یک چوب قوس دار مخصوص می نوازند. این ساز به همراه سرنا به ویژه در مراسم عروسی و شادی استفاده شده و بسیار اهمیت دارد.

دهل در [[خاورمیانه]] و به ویژه [[ایران]] دارای گونه‌های فراوان محلی است. برای نمونه در جنوب ایران گونه‌های زیادی از دهل وجود دارد مانند [[پیپه]]، [[جفه]]، [[پونکه]] و [[تویری]].{{مدرک}}

دهل یا دول در بین [[سیستانی ها]] به گفته کارشناسان موسیقی فولکلور ومقامی بنیادفرهنگی نیمروز همواره با ساز یا سرنا نواخته می‌شود که پوست استفاده شده در [[دهل زابلی]] یک طرف از پوست گوسفند ویک طرف از پوست بز است وسرنا نیز از چوب گردو بیشتر استفاده می‌شود البته سرنا و دهل که در شب نواخته می‌شود با ان که در روز استفاده می‌شود تفاوت‌هایی در نوع پوست وچوب است.

== منابع ==

* {{یادکرد | کتاب= واژه نامهٔ موسیقی ایران زمین جلد اوّل| نویسنده= ستایشگر، مهدی| ناشر= اطلاعات| چاپ=دوّم| شهر=تهران| سال=۱۳۸۱| شابک= ISBN 964-423-305-0}}

 

{{ویکی‌انبار-رده|Dhol}}

* [http://www.loghatnaameh.com/dehkhodaworddetail-61ffda93a8024728af6d6dfc0355050f-fa.html لغتنامه دهخدا - دهل]

{{سازهای موسیقی ایرانی}}

{{سازهای کوبه‌ای}}

[[رده:سازهای ارمنستان]]

[[رده:سازهای پاکستان]]