نظام پارلمانی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۱۵:
'''نظام پارلمانی''' یا '''نظام مجلسی'''<ref>{{یادکرد فرهنگستان | مصوب=نظام مجلسی | بیگانه=parliamentary system | بیگانه در فارسی= | حوزه=علوم سیاسی و روابط بین‌الملل | دفتر=دوازدهم | بخش=فارسی | سرواژه=نظام مجلسی}}</ref> نوعی حکمرانی [[مردم سالار]]انه است که در آن [[قوه مجریه]] مشروعیت مردم سالارانه خود را از [[قوه مقننه]] اقتباس کرده و در برابر آن پاسخگو است. نظام پارلمانی نوعی نظام حکومتی است که از [[تفکیک قوا|تفکیک نسبی قوا]] ایجاد می‌شود. در رژیم‌های پارلمانی [[قوه مجریه]] و [[قوه مقننه]] از ابزارهایی برای تأثیرگذاری و نفوذ بر یکدیگر برخوردارند.
 
در نظام‌های پارلمانی [[رئیس کشور]] و رئیس قوه مجریه دو شخص متفاوت هستند. رئیس کشور که ممکن است رئیس‌جمهور (در نظام‌های [[جمهوری]] پارلمانی) (مثل ایرلند، آلمان، هندوستان و ایتالیا) یا پادشاه (در نظام‌های [[مشروطه سلطنتی]]) (مثل انگلیس و ژاپن) باشد، نقش مهمی ندارد و از مسئولیت مبراست. رئیس قوه مجریه که معمولاً [[نخست وزیر]] نامیده می‌شود به پیشنهاد رئیس کشور و انتخاب [[پارلمان]] مشخص می‌شود. اعضای [[هیئت وزیران]] در این سیستم حق پیشنهاد [[قانون]] به مجلس و شرکت در مذاکرات و مباحثات مجلس نمایندگان را دارند و همچنین اختیار انحلال پارلمان توسط رییس کشور برای قوه مجریه در نظر گرفته شده است و از سوی دیگر پارلمان نیز حق سؤال، [[استیضاح]] و دادن رأی عدم اعتماد به آنان را دارد. در تعداد کمی از جمهوری های پارلمانی مانند بوتسوانا، آفریقای جنوبی، سورینام و آلمان، حکمران همزمان رئیس حکومت نیز می باشد ولی توسط قوه مقننه انتخاب شده و به آن پاسخگو است.
 
این بر خلاف نظام جمهوری است که رئیس کشور همان رئیس حکومت بوده و مهمتر از آن قوه مجریه مشروعیت خود را از قوه مقننه نمی گیرد.