گائونیم: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ربات ردهٔ همسنگ (۳۰.۱) +مرتب (۱۴.۹ core): + رده:گائونیم |
اضافه کردن مطالب و منابع |
||
خط ۱:
گائونیم جمع گائون (عبری: גאונים) (انگلیسی: Gaonim و نیز Geonim) به روحانیون یهودی [[تلمود]]ی [[بابل (دولت‌شهر)|بابلی]] از حدود ۵۸۹ میلادی تا ۱۰۳۸ میلادی گفته می‌شود که ریاست آکادمی‌های بزرگ [[صورا]] و [[پومبدیتا]] را نیز برعهده داشتند. گائونها خاخام‌هایی بودند که در دوران [[خلافت عباسیان]]، ریاست آکادمی‌های صورا و پومبدیتا در سرزمین بابل را برعهده داشته و به عنوان رهبر معنوی یهودیان در تبعید
اوايل اين دوران، با ظهور اسلام معاصرگشت و مسلمانان با شكست پادشاهان ساساني، بر بابل نيز چيره شدند. براي يهودياني كه در قلمرو اعراب مي زيستند، دوره جديدي از آزادي آغاز شد. حكام مسلمان به مراتب روشنفكر تر از رهبران مسيحي يا زرتشتي آن زمان بودند و يهوديان تحت تسلط مسلمانان در صلح وصفا زندگي مي كردند. هواي تازه آرامش و آزادي براي يهوديان بابل به جريان درآمد و دانشگاههاي «[[صورا]]» و «[[پومبدیتا|پومبديتا]] » دوباره گشوده شده، يك بار ديگر بابل، مركز آموزش تورا و علوم ديني براي تمام يهوديان جهان شد. گرچه يهوديان موظف به پرداخت مالياتي به نام «[[جزیه|جَزيه]]» به مسلمانان بودند، براي خود سازمان منظم و دادگاههاي ويژه اي داشته، به صورت يك جامعه آزاد يهودي در آنجا مي زيستند. <ref name=":0">{{یادکرد وب|وب‌گاه=www.iranjewish.com|نشانی=http://www.iranjewish.com/binesh/Binesh3-1.htm|عنوان=دوران پس از تلمود|بازبینی=2018-05-20}}</ref>
== گائونیم و راس جالوت ==
در اين دوران، دانشگاههاي «صورا» و «پومبديتا» بيش از دوره هاي گذشته در زندگي يهوديان اهميت يافته و رؤساي آنها داراي لقب «گائون» يا علامه و نابغه بودند و نيز مقام و منصب «رُوش گالوتا» [ [[رأس جالوت|راس جالوت]] ] يا «رئيس يهوديان پراكنده در جهان»، مانند سابق شكوهمند و با عظمت شد. در حالي كه روش گالوتا به امور اداري و سياسي يهوديان رسيدگي مي كرد، گائونيم به امور فرهنگي و ديني مي پرداختند. اما در بيشتر موارد، گائونيم از حيث تأثير و نفوذ كلام بر روش گالوتا برتري داشتند. <ref name=":0" />
== گائونیم و فتوای شرعی ==
گائونِ شهرِ صورا، سرپرست تمام امور مذهبي يهوديان بود. همچنين هر چند ماه يك بار جلساتي متشكل از دانشمندان مناطق مختلف با رياست گائون تشكيل مي شد كه در آنجا بخشهايي از تلمود مورد بحث قرار مي گرفت. يهوديان از تمام كشورها به گائون نامه نوشته، و درباره مسائل مذهبي و فتواهاي شرعي سؤال مي كردند. شماري از اين پرسش و پاسخها تا امروز محفوظ مانده اند كه داراي اهميت بسياري هستند؛ زيرا اين نامه ها بسياري از مسائل ديني را كه از زمان امورائيم تا آن روزگار مطرح شده بودند، روشن مي سازند. <ref name=":0" />
== گائونیم و قرائیم ==
گائونيم آنچنان مهم و مشهور بودند كه يك دوره 500 ساله (4800 - 4300 عبري) به عصر گئونيم معروف شده و از حوادث مهم آن، پيدايش و از هم پاشيدگي گروه «[[قرائیم|قِرائيم]]» بود. گئونيم كه انتخاب «روش گالوتا» را برعهده داشتند، در حدود سال 4460 عبري از گزينش «[[عنان ابن داوود]]» كه نامزد مقام روش گالوتا بود، خودداري كردند. انتخاب نشدن عنان، به سبب بي اعتقادي او به تلمود بود. به همين علت، وي به فلسطين رفت و در آنجا به تبليغ عقايد خود پرداخت. پيروان او به «قرائيم» معروف شدند كه نام اين گروه، از كلمه «ميقرا» و به معني قرائت تورا است. <ref name=":0" />
قرائیم مرجعیت خاخام ها را در تفسیر شریعت بر نتافتند و معتقد بودند : "تمام احکام در تورات آمده و چیزی به آن افزوده نشده است ، از این رو ( ضمن رد مجموعه هایی نظیر میشنا و تلمود ) هر یهودی می بایست خود ، تورات را قرائت کند و معنای حقیقی را بیابد."<ref>جستاری در کلام قرائیمی. رضا گندمی نصرآبادی</ref>
گئونيم به شدت با قرائيم مخالفت مي كردند، زيرا معتقد بودند كه روش قرائيم، شيوه حقيقي مذهب يهود نيست. سرانجام به اين نتيجه رسيدند كه بايد در برابر آنان يك سلاح مؤثر داشته باشند و آن اين است كه آنها نيز مانند قرائيم در دستور زبان عبري مهارت كامل يافته، ادعاهاي باطل آنها را رد و كذب بودن آن را ثابت كنند. از اين رو گئونيم، مردم را تشويق كردند كه به همان اندازه كه تلمود را مطالعه مي كنند، به تحصيل تَنَخْ يا مجموعه كتب توراي كتبي نيز بپردازند. بدين ترتيب، به تدريج گئونيم اوضاعي پديد آوردند كه در قرن 48 عبري، مردم نه تنها به تحصيل تنخ و تلمود، كه به آموزش علوم مختلفي چون شعر و فلسفه علاقه مند شدند. در اين حال، قرائيم روز به روز ضعيفتر مي شدند تا سرانجام، يكي از بزرگترين گائونها ضربت كاري را بر نهضت آنها وارد آورد. <ref name=":0" />
== منابع ==
{{پانویس}}
{{یادکرد-ویکی|پیوند=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Geonim&oldid=805125493|عنوان=Geonim|زبان=انگلیسی|بازیابی=۲۰ مه ۲۰۱۸}}
▲[[رده:گائونیم]]
[[رده:دوران‌های تلمودی]]
[[رده:یهودیت خاخامی]]
[[رده:دوره گائونیم]]
| |||