چشمه‌علی (شهرری): تفاوت میان نسخه‌ها

در کنار چشمه، تپه‌ای است که در کاوش سال‌های ۱۳۱۳ تا ۱۳۱۵ خ به رهبری اریک اشمیت که برای موزه هنرهای زیبای [[بوستون]] و [[فیلادلفیا]] در [[آمریکا]] انجام شد، از آن آثاری به دست آمده‌است. اریک اشمیت بیشتر از شش صد متر مربع از محوطه چشمه‌علی را طی سه فصل متوالی بین سالهای ۱۳۱۳ تا ۱۳۱۵ خ کاوید قدیمی‌ترین شواهد موجود در این منطقه که به اوایل هزاره چهارم قبل از میلاد بر می‌گردد. نتیجه آن کشف سه دوره مهم فرهنگی، شامل لایه‌ها و آثار دوره‌های‌اسلامی، اشکانی و پیش از تاریخ بود. هزاران قطعه از اشیایی که اشمیت در چشمه‌علی یافته بود، امروزه در موزه‌ها و دانشگاه‌های آمریکا و بخش کوچکی از آن‌ها نیز در موزه ایران‌باستان نگهداری می‌شود. با درگذشت اریک اشمیت، مطالعات وی ناقص ماند و چون رموز شماره‌گذاری آثار مکشوفه را فقط خود او می‌دانست، تاکنون کسی موفق به مطالعه آن‌ها نشده و تنها چند گزارش خبری در این‌باره از وی باقی‌مانده‌استباقی مانده‌است. در ۱۳۷۷ خ، گروهی از [[سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری]]، [[دانشگاه تهران]] و دانشگاه برادفورد، تپه چشمه‌علی را با هدف تاریخ‌گذاری لایه‌های باستانی آن حفاری کرد. ترانشه‌هایی در ابعاد ۲ متر در ۵ متر در شرق و غرب تپه ایجاد شد و تا عمق ۱۰ متری، آثار فرهنگی هزاره‌های ششم، پنجم و اوایل چهارم پیش از میلاد مشخص گردید. از لحاظ زمانی تپه فعلی چشمه‌علی مربوط به دوره‌های فرهنگی نوسنگی، کالکولتیک انتقالی و کالکولتیک قدیم است.

چشمه‌ای است در شمال شهر قدیم ری که آبش از زیر سنگ صلب خارایی خارج شده به جانب جنوب جاری می‌شود و بنابر پژوهش‌ها و اطلاعات نگارنده قلعه [[ری بندی]] که خلیفه مهدی عباسی بنا نمود بالای همین چشمه و روی تخته سنگ بوده چنان‌که حالا آثار آن باقی و نمودار است نیز احتمال می‌رود که [[قلعه طبرک]] همین قلعه ری بندی باشد و سایرین آن را به این اسم موسوم ساخته باشند و چون در زبان [[فارسی]] طبر به معنی کوه است چنان‌که [[طبرستان]] بمعنی کوهستان می‌باشد و طبرک با کاف که در فارسی علامت تصغیر است به معنی کوه کوچک است و این [[قلعه]] بر روی کوه کوچک واقع شده ممکن است بعضی از تاریخ نویسان از این جهت این قلعه را طبرک نامیده باشند. بعضی گویند [[منوچهر]] این قلعه را بنا کرده و برخی قلعه طبرک را [[زبیدیه]] نوشته‌اند. به هر حال چشمه علی ری در سوابق و گذشته آب زیادی داشته چنان‌که آثار آن در سنگ‌ها باقی‌مانده‌است،باقی مانده‌است، ولی قنات‌هایی که در بالای آن کنده‌اند، آب آن را به اندازه‌ای کم کرده که در فصل پائیز یک سنگ و نیم آب دارد و این آب از موقوفات [[عبدالعظیم حسنی|حضرت عبدالعظیم حسنی]] است. از شهر [[تهران]] به دو راه به زاویه مقدسه و قصبه حضرت عبدالعظیم می‌روند، یکی راهی است به خط مستقیم و بیشتر معمول و راه دیگر از راه چشمه علی است که قدری از جاده مستقیم منحرف و نسبتاً در وتر است. چشمه علی بین قصبه حضرت عبدالعظیم و آبادی و باغ دولت‌آباد که از باغ‌های دولتی می‌باشد واقع است.