استان توکومان: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Modernbot (بحث | مشارکت‌ها)
جز تمیزکاری با ویرایشگر خودکار فارسی
ابرابزار
خط ۲:
| name = استان توکومان
| native_name = Provincia de Tucumán
| native_name_lang =
| settlement_type = [[استان‌های آرژانتین|استان]]
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption =
| image_flag =Bandera_de_la_Provincia_de_Tucumán.svg
| flag_alt =
| image_seal =Escudo_de_la_Provincia_de_Tucumán.svg
| seal_alt =
| image_shield =
| shield_alt =
| nickname = Garden of the Republic
| motto =
| image_map = Provincia de Tucumán (Argentina).svg
| mapsize = 200px
| map_alt =
| map_caption = محل استان توکومان در نقشهٔ آرژانتین
| image_map1 = Tucumán (Argentina).png
| mapsize1 = 150px
| map_alt1 =
| map_caption1 =
| pushpin_map =
| pushpin_label_position =
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption =
| latd = 26 |latm = 49 |lats = 00 |latNS = S
| longd = 65 |longm = 13 |longs = 00 |longEW = W
| coor_pinpoint =
| coordinates_type =
| coordinates_display = inline,title
| coordinates_footnotes =
| subdivision_type = [[فهرست کشورهای جهان|کشور]]
| subdivision_name = {{ARG}}
| subdivision_type1 =
| subdivision_name1 =
| subdivision_type2 =
| subdivision_name2 =
| subdivision_type3 =
| subdivision_name3 =
| established_title =
| established_date =
| founder =
| seat_type = [[فهرست شهرهای آرژانتین|مرکز استان]]
| seat = [[توکومان|سان میگل ده توکومان]]
| government_footnotes =
| leader_party =
| leader_title = فرماندار
| leader_name = [[خوزه آلپروویچ]]
| unit_pref = Metric<!-- or US or UK -->
| area_footnotes =
| area_total_km2 = 22,524 ۲۲٬۵۲۴
| area_land_km2 =
| area_water_km2 =
| area_water_percent =
| area_note =
| elevation_footnotes =
| elevation_m =
| population_footnotes =
| population_total = 1.448.200 ۱٫۴۴۸٫۲۰۰
| population_as_of = ۲۰۱۰
| population_density_km2 = auto
| population_demonym = tucumano
| population_note =
| timezone1 = ART
| utc_offset1 = ۳-
| timezone1_DST =
| utc_offset1_DST =
| postal_code_type =
| postal_code =
| area_code_type =
| area_code =
| iso_code = AR-T
| website = {{URL|http://www.tucuman.gov.ar/}}
| footnotes =
}}
 
''' استان توکومان '''، یکی از ایالاتاستان‌های 23۲۳ گانه [[آرژانتین]]، واقع در شمال غرب کشور می‌باشد که با ایالات استان‌های [[استان سالتا|سالتا]] ، [[استان کاتامارکا|کاتامارکا]] و [[استان سانتیاگو دل استرو|سانتیاگو دل استرو]] مرز مشترک دارد . توکومان پرجمعیت‌ترین استان آرژانتین است .
 
== مشخصات ==
* مرکز : [[توکومان|سان میگل ده توکومان]]
* مساحت : ۲۲٬۵۲۴ کیلومترمربع
* جمعیت : ۱,۳۳۸,۵۲۳۱٬۳۳۸٬۵۲۳ ( تا ۲۰۰۱ )
* فرماندار : خوزه آلپروویچ
 
== تاریخچه ==
پیش از ورود استعمارگران اسپانیایی به [[آمریکای جنوبی]]، استانی که اکنون توکومان نام دارد زیستگاه بومیان ( دیاگیتاس و کالچاکیس ) بود . این بومیان به زراعت اشتغال داشتند .
در سال ۱۵۳۳ دیه گو ده آلماگرو وارد شمال غرب آرژانتین از جمله توکومان شد . در سال ۱۵۶۵ دیه گو ده ویارول شهر سان میگل ده توکومان را بنا کرد . پس ازآن استان توکومان با فرمانداری فرانسیسکو ده آگیره به وجود آمد . در سال ۱۶۸۵ سان میگل سالاس، شهر سان میگل را به سبب حملات مکرر بومیان مالونس ،مالونس، ۶۵ کیلومتری مکان سابق بازسازی کرد .
 
استعمارگران اسپانیایی که تلاش می کردندمی‌کردند بومیان شکست خورده را به سمت [[بوئنوس آیرس]] روانه کنند با مقاومت قبیله کوئیلمس روبرو شدند . این قبیله بعدها به سوی شهر کوئیلمس کنونی رهسپار شد .
پیش از ورود استعمارگران اسپانیایی به [[آمریکای جنوبی]]، استانی که اکنون توکومان نام دارد زیستگاه بومیان ( دیاگیتاس و کالچاکیس ) بود . این بومیان به زراعت اشتغال داشتند .
محموله‌های طلا و نقره که از حاکم نشین‌های وابسته به [[امپراتوری اسپانیا]] به سمت بوئنوس آیرس در حرکت بودند از توکومان می گذشتمی‌گذشت به همین سبب توکومان اهمیت بسیاری یافت .
در سال ۱۵۳۳ دیه گو ده آلماگرو وارد شمال غرب آرژانتین از جمله توکومان شد . در سال ۱۵۶۵ دیه گو ده ویارول شهر سان میگل ده توکومان را بنا کرد . پس ازآن استان توکومان با فرمانداری فرانسیسکو ده آگیره به وجود آمد . در سال ۱۶۸۵ سان میگل سالاس، شهر سان میگل را به سبب حملات مکرر بومیان مالونس ، ۶۵ کیلومتری مکان سابق بازسازی کرد .
 
ایجاد [[نایب السلطنه ریودلاپلاتا]] به معنای پایان انتقال محموله از پرو به بوئنوس آیرس بود . از آن پس توکومان شاهد ورود کالاهای بریتانیا از طریق گمرک خانه‌های تازه تاسیستأسیس بوئنوس آیرس بود .
استعمارگران اسپانیایی که تلاش می کردند بومیان شکست خورده را به سمت [[بوئنوس آیرس]] روانه کنند با مقاومت قبیله کوئیلمس روبرو شدند . این قبیله بعدها به سوی شهر کوئیلمس کنونی رهسپار شد .
در سال ۱۷۸۳ منطقه توکومان تجزیه شد و توکومان ( کنونی ) تحت نظارت منطقه سالتا دل توکومان درآمد .
محموله‌های طلا و نقره که از حاکم نشین‌های وابسته به [[امپراتوری اسپانیا]] به سمت بوئنوس آیرس در حرکت بودند از توکومان می گذشت به همین سبب توکومان اهمیت بسیاری یافت .
 
در سال ۱۸۱۳ خوزه ده [[سان مارتین]] به توکومان آمد و مدرسه نظامی را تاسیستأسیس کرد . منطقه مذکورنیز یک سال بعد تجزیه شد و به ایالات کنونی تجزیه شد .
ایجاد [[نایب السلطنه ریودلاپلاتا]] به معنای پایان انتقال محموله از پرو به بوئنوس آیرس بود . از آن پس توکومان شاهد ورود کالاهای بریتانیا از طریق گمرک خانه‌های تازه تاسیس بوئنوس آیرس بود .
به تاریخ ۹ ژوئیه ۱۸۱۶ در کنگرهٔ توکومان، [[ایالات متحده]] ریودلاپلاتا استقلال خود را از اسپانیا اعلام کرد اما درگیری‌های داخلی، اتفاق ایالات و تبدیل آن به جمهوری آرژانتین را به تاخیرتأخیر انداخت .
در سال ۱۷۸۳ منطقه توکومان تجزیه شد و توکومان ( کنونی ) تحت نظارت منطقه سالتا دل توکومان درآمد .
 
در پی شکست آرژانتین در راه استقلال، برنابه آرائوس، فرماندار و از اعضای هیأتهیئت حاکمه، در ۲۲ مارس ۱۸۲۰ تشکیل " [[جمهوری فدرال]] توکومان " را اعلام کرد اما با عقب نشینیعقب‌نشینی ایالات [[استان کاتامارکا|کاتامارکا]] و [[استان سانتیاگو دل استرو|سانتیاگو دل استرو]] ، یک سال بعد شکست خورد .
در سال ۱۸۱۳ خوزه ده [[سان مارتین]] به توکومان آمد و مدرسه نظامی را تاسیس کرد . منطقه مذکورنیز یک سال بعد تجزیه شد و به ایالات کنونی تجزیه شد .
آغاز سدهٔ ۲۰ همزمان با اعمال محدودیت‌های گمرکی و ورود خطوط [[راه آهنراه‌آهن]] بود که اوضاع اقتصادی استان را به ویژه در تولید نیشکر بهبود داد . اما بحران قیمت نیشکر در دهه ۱۹۶۰ موجب شد تا [[رئیس جمهوررئیس‌جمهور]] وقت، [[خوان کارلوس]] اونگانیا , اونگانیا، ۱۱ کارخانه شکر را تعطیل اعلام کند که چالشی جدی برای اقتصاد توکومان بود .
به تاریخ ۹ ژوئیه ۱۸۱۶ در کنگرهٔ توکومان، [[ایالات متحده]] ریودلاپلاتا استقلال خود را از اسپانیا اعلام کرد اما درگیری‌های داخلی، اتفاق ایالات و تبدیل آن به جمهوری آرژانتین را به تاخیر انداخت .
 
دهه ۱۹۷۰ اوضاع اقتصادی و سیاسی رو به وخامت گذاشت . به این ترتیب که علاوه بر [[بحران اقتصادی]] ای که دامن گیر منطقه بود، رئیس جمهوررئیس‌جمهور وقت ( ۱۹۷۵ )، ایزابل پرون، در استان توکومان اعلام وضعیت اضطراری نمود که به " عملیات استقلال " منجر شد . این عملیات از سوی [[ارتش آرژانتین]] برای سرکوب یک گروه چریکی و [[چپ گراچپ‌گرا]] موسوم به " ارتش انقلابی خلق " ( ERP ) انجام شد . این گروه گواریست در تدارک یک محاصره عمومی در مناطق کوهستانی استان توکومان در نزدیکی مرز بولیوی بود . خشونت‌ها تا انتخاب فرماندار بعدی، آنتونیو دومینگز بوسی ( مارس ۱۹۷۶ )، و عزل [[ایزابل پرون]] ادامه داشت .
در پی شکست آرژانتین در راه استقلال، برنابه آرائوس، فرماندار و از اعضای هیأت حاکمه، در ۲۲ مارس ۱۸۲۰ تشکیل " [[جمهوری فدرال]] توکومان " را اعلام کرد اما با عقب نشینی ایالات [[استان کاتامارکا|کاتامارکا]] و [[استان سانتیاگو دل استرو|سانتیاگو دل استرو]] ، یک سال بعد شکست خورد .
آغاز سدهٔ ۲۰ همزمان با اعمال محدودیت‌های گمرکی و ورود خطوط [[راه آهن]] بود که اوضاع اقتصادی استان را به ویژه در تولید نیشکر بهبود داد . اما بحران قیمت نیشکر در دهه ۱۹۶۰ موجب شد تا [[رئیس جمهور]] وقت، [[خوان کارلوس]] اونگانیا , ۱۱ کارخانه شکر را تعطیل اعلام کند که چالشی جدی برای اقتصاد توکومان بود .
 
== جغرافیا و اقلیم ==
دهه ۱۹۷۰ اوضاع اقتصادی و سیاسی رو به وخامت گذاشت . به این ترتیب که علاوه بر [[بحران اقتصادی]] ای که دامن گیر منطقه بود، رئیس جمهور وقت ( ۱۹۷۵ )، ایزابل پرون، در استان توکومان اعلام وضعیت اضطراری نمود که به " عملیات استقلال " منجر شد . این عملیات از سوی [[ارتش آرژانتین]] برای سرکوب یک گروه چریکی و [[چپ گرا]] موسوم به " ارتش انقلابی خلق " ( ERP ) انجام شد . این گروه گواریست در تدارک یک محاصره عمومی در مناطق کوهستانی استان توکومان در نزدیکی مرز بولیوی بود . خشونت‌ها تا انتخاب فرماندار بعدی، آنتونیو دومینگز بوسی ( مارس ۱۹۷۶ )، و عزل [[ایزابل پرون]] ادامه داشت .
با وجود مساحت کم، دو سیستم جغرافیایی در استان توکومان مشهود است : شرق استان در نزدیکی منطقه گران چاکو با اراضی هموار و غرب آن با دره‌های تنگ ( در شمال غرب ) و کوه‌های نوک تیز ( در جنوب شرق و نزدیکی پامپاس ) . سررو ال بولسون با ۵۵۵۰ متر بلندترین قله در شمال غرب توکومان قرار دارد .
 
نواحی کوهستانی استان بارش سالانه ای معادل ۱۵۰۰ میلیمتر دارد در حالیکه این مشخصه برای دیگر نواحی ۶۰۰ میلیمتر است . به سبب پوشش گیاهی عالی، به توکومان لقب " باغ جمهوری " داده‌اند .
== جغرافیا و اقلیم ==
از رودهای عمده استان رود سالی است که از آن برای آبیاری و [[تولید برق]] استفاده می‌شود . در ضمن سدهای ال کادیال بر رود سالی، امبالسه بر روی رود اوندو، لا آنگوستورا بر رود سوسا و اسکاپا بر رود ماراپا احداث شده‌اند .
 
با وجود مساحت کم، دو سیستم جغرافیایی در استان توکومان مشهود است : شرق استان در نزدیکی منطقه گران چاکو با اراضی هموار و غرب آن با دره‌های تنگ ( در شمال غرب ) و کوه‌های نوک تیز ( در جنوب شرق و نزدیکی پامپاس ) . سررو ال بولسون با ۵۵۵۰ متر بلندترین قله در شمال غرب توکومان قرار دارد .
نواحی کوهستانی استان بارش سالانه ای معادل ۱۵۰۰ میلیمتر دارد در حالیکه این مشخصه برای دیگر نواحی ۶۰۰ میلیمتر است . به سبب پوشش گیاهی عالی، به توکومان لقب " باغ جمهوری " داده‌اند .
از رودهای عمده استان رود سالی است که از آن برای آبیاری و [[تولید برق]] استفاده می‌شود . در ضمن سدهای ال کادیال بر رود سالی، امبالسه بر روی رود اوندو، لا آنگوستورا بر رود سوسا و اسکاپا بر رود ماراپا احداث شده‌اند .
 
== اقتصاد ==
استان توکومان با [[تولید ناخالص داخلی]] برابر ۲/۷ میلیارد دلار در سال ۲۰۰۶ و [[درامددرآمد سرانه]] ۵۴۰۰ از نظر اقتصادی در حال توسعه می‌باشد ( هفتمین استان ) .
[[تکیه گاه]] اقتصادی استان بخش کشاورزی ( ۷ درصد اقتصاد استان ) و محصولاتی چون نیشکر ( ۶۰ درصد [[تولید ملی]] )، سویا، ذرت، لیمو، [[توت فرنگی]] حبوبات و کیوی می‌باشد
از سایر فعالیت‌های اقتصادی توکومان، پرورش دام به ویژه برای مصارف داخلی است .
تولیدات صنعتی ۱۵ درصد اقتصاد استان را تشکیل می دهد می‌دهد. از جمله آنها : [[صنایع غذایی]]، نساجی، الکل، شکر و صنایع متالورژیک می باشند می‌باشند.
 
در بخش خدمات، صنعت جهانگردی و مراکز فرهنگی و ورزشی منبع درامدزایی می باشند می‌باشند. جاذبه‌های توریستی و اماکن دیدنی استان عبارتند از :
استان توکومان با [[تولید ناخالص داخلی]] برابر ۲/۷ میلیارد دلار در سال ۲۰۰۶ و [[درامد سرانه]] ۵۴۰۰ از نظر اقتصادی در حال توسعه می‌باشد ( هفتمین استان ) .
[[تکیه گاه]] اقتصادی استان بخش کشاورزی ( ۷ درصد اقتصاد استان ) و محصولاتی چون نیشکر ( ۶۰ درصد [[تولید ملی]] )، سویا، ذرت، لیمو، [[توت فرنگی]] حبوبات و کیوی می‌باشد
از سایر فعالیت‌های اقتصادی توکومان، پرورش دام به ویژه برای مصارف داخلی است .
تولیدات صنعتی ۱۵ درصد اقتصاد استان را تشکیل می دهد . از جمله آنها : [[صنایع غذایی]]، نساجی، الکل، شکر و صنایع متالورژیک می باشند .
 
آزادراه پانامریکن که دو شهر توکومان را به [[سانتیاگو دل استرو]] و بوئنوس آیرس را به هم متصل می‌کند .
در بخش خدمات، صنعت جهانگردی و مراکز فرهنگی و ورزشی منبع درامدزایی می باشند . جاذبه‌های توریستی و اماکن دیدنی استان عبارتند از :
 
آزادراه پانامریکن که دو شهر توکومان را به [[سانتیاگو دل استرو]] و بوئنوس آیرس را به هم متصل می‌کند .
 
[[پارک ملی]] کامپو ده لوس آلیسوس
سطر ۱۲۶ ⟵ ۱۲۳:
ویرانه‌های شهر تاریخی کوئیلمس
 
دانشگاه‌ها : دانشگاه ملی توکومان، دانشگاه فنی، دانشگاه استانی توکومان، دانشگاه [[سان پابلو]] و دانشگاه توماس ده آکینو
 
== تقسیمان سیاسی ==
استان به 17۱۷ بخش ( دپارتمان ) تقسیم می‌شود .
 
استان به 17 بخش ( دپارتمان ) تقسیم می‌شود .
{|
||
1۱ – بخش بورویاکو
 
2۲ – بخش مرکزی ( با مرکزیت سان میگل ده توکومان )
 
3۳ – بخش چیکلیگاستا
 
4۴ – بخش کروز آلتا
 
5۵ – بخش فامائی یا
 
6۶ – بخش گرانه روس
 
7۷ – بخش خوان باتیستا آلبردی
 
8۸ – بخش لا کوچا
 
9۹ – بخش لئالس
||
10۱۰ – بخش لولس
 
11۱۱ – بخش مونتونروس
 
12۱۲ – بخش ریوچیکو
 
13۱۳ – بخش سیموکا
 
14۱۴ – بخش تافی دل وایه
 
15۱۵ – بخش تافی ویه خو
 
16۱۶ – بخش ترانکاس
 
17۱۷ – بخش یربا بوئنا
||
|}