ابوعلی مسکویه: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Navidalavi (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۱:
'''ابوعلی احمد بن محمد بن یعقوب مَسکَوَیه رازی''' (۳۲۰یا۳۲۶–۴۲۱ هجری) دانشمند [[مردم ایرانی|ایرانی]]<ref name="Iranica">{{iranica|meskavayh-abu-ali-ahmad}}</ref> از اهالی [[ری]] و زاده در شهر [[پرندک (زرندیه)|پرندک]] [[شهرستان زرندیه]] بود . (بخشِ آخرِ این نام، مانند آخرِ نام‌های سیبویه و ابن بابویه تلفظ می‌شود، اما در عربی مسکَوَیه Maskawaih گفته می‌شود<ref>{{پک|کوربن|۱۳۵۸|ک=تاریخ فلسفهٔ اسلامی|ص=۲۳۶}}</ref>). وی در دربارِ [[آل بویه]] در [[بغداد]]، [[ری]]، [[شیراز]] و [[اصفهان]] خدمت کرد و در [[اصفهان]] درگذشت.<ref>[http://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/3614 ابن مسکویه دائرةالمعارف بزرگ اسلامی]</ref> نگارش کتابهای «الفوز الاکبر»، «تجارب الامم»، «انس الفرید»، «ترتیب السعادات»، «[[جاویدان خرد|جاودان خرد]]» و «الجامع» را به او نسبت داده‌اند. وی علاوه بر [[فلسفه]]، [[طب]] و [[کیمیا]] به شاعری نیز گرایش داشت، و تعدادی از شعرهایِ وی را [[ثعالبی]] نقل کرده است.
فیلسوفان صاحب نامی چون ابوسلیمان سجستانی و ابوحیان توحیدی ـ که از معاصران مسکویه بوده ـ دانش فراوان، هوش سرشار و سیرت نیکوی او را ستوده اند. سجستانی در کتاب صوان الحکمة، پس از تجلیل از مقامات علمی و عملی مسکویه، به خوانندگان خود وده می دهد که رساله ای جداگانه در شرح ااحوال وی بنگارد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=صوان الحکمة|نام خانوادگی=|نام=|ناشر=|سال=|شابک=|مکان=|صفحات=347}}</ref> ابوحیان نیز متواضعانه پرسش های مکتوب خود را با مسکویه در میان می گذارد و پاسخ هایی مفصل دریافت می دارد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=الهوامل و الشوامل|نام خانوادگی=|نام=|ناشر=|سال=|شابک=|مکان=|صفحات=53}}</ref>
== زندگی ==
سطر ۸ ⟵ ۱۰:
پس باید حرکت از ذاتی والاتر به اجسام داده شود. ذاتی که یکی باشد و خود متحرک نباشد. چراکه اگر متحرک باشد، لازم می‌آید که خود نیز حرکتش را از جایی دیگر بگیرد، و اگر دو تا باشد، لازم است که این دو ذات از جهاتی مشابه باشند، و هم به این دلیل که می‌توانیم آن‌ها را از هم بازشناسیم، وجه اختلافاتی نیز می‌بایست داشته باشند؛ و این چیزی ست که باعث می‌شود این ذات، ذاتی مرکب باشد، و ذاتِ مرکب نیز دارای تغییر و حرکت است، و این با فرضِ ما از جنبانندهٔ نخستین هم‌خوان نیست.<ref>{{پک|اقبال لاهوری|۱۳۸۷|ک=سیر فلسفه در ایران|ص=۴۲}}</ref>
شواهدی چند ـ همچون نحوه یادکرد مسکویه از سه خلیفه نخست جهان اسلام ـ بر تشیع وی گواهی می دهند؛ برای مثال، در کتاب الحکمة الخالدة آن گاه که به تعابیری از این دست بسنده می شود: «خطب ابوبکر فقال: ...» و «لقی عمربن الخطاب ناساً ...».<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=الحکمة الخالدة|نام خانوادگی=|نام=|ناشر=|سال=|شابک=|مکان=|صفحات=142 ، 144}}</ref> این در حالی است که در همین کتاب، نام امیرالمونین با تجلیلی این چنین همراه است: «قال امیرالمؤمنین علی علیه السلام: ...».<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=الحکمة الخالدة|نام خانوادگی=|نام=|ناشر=|سال=|شابک=|مکان=|صفحات=110}}</ref> وی همچنین انسانهای والا را در سه دسته جای میدهد: «نبی مبعوث، امام معصوم، ولی مستخلص».<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=الهوامل و الشوامل|نام خانوادگی=|نام=|ناشر=|سال=|شابک=|مکان=|صفحات=75}}</ref>
== اخلاق ==
| |||