محمد خدابنده اولجایتو: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با استفاده از AWB
Jalehebrahimi (بحث | مشارکت‌ها)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۴:
| امضاء =
}}
'''سلطان محمد خدابنده - اولجایتو''' یا '''الجایتو''' {{به مغولی| ᠦᠯᠵᠡᠢᠲᠦ ᠺᠬᠠᠨ, Өлзийт Хаан}} هشتمین سلطان از سلسله ایلخانان بود که از ۷۰۳ تا ۷۱۶ ه. ق. بر ایران حکمرانی کرد. وی پسر [[ایلخانانارغون‌خان|سلسلهارغون]](چهارمین ایلخانانایلخان مغول) و برادر [[غازان خان|غازان]](هفتمین ایلخان مغول) بود.
 
مادر وی [[اوروک خاتون]]، مسیحی بود و تحت تأثیر کشیشان دربار،‌ فرزند خود را غسل تعمید داده و به افتخار [[پاپ]] زمان که [[نیکولای چهارم]] بود، او را «'''نیکولو'''» نام نهاده بود. بروز یک بیماری در کودکی موجب شد که نامش را به «'''خربنده'''» تغییر دهند و در زمانی که اسلام آورد به «'''خدابنده'''» تغییر نام داد. به هنگام تاجگذاری نامش را به «'''محمد اولجایتو خان'''» تغییر داد که به معنای «پادشاه بزرگ مبارک» بود و تا پایان عمر به این نام باقی ماند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=دین و دولت در عهد مغول، جلد دوم|نام خانوادگی=بیانی|نام=شیرین|ناشر=مرکز نشر دانشگاهی|سال=۱۳۷۱|شابک=|مکان=تهران|صفحات=۴۷۷-۴۷۸}}</ref>
 
== زندگانی ==
 
=== سال‌های آغازین ===
اولجایتو در سال ........... ه. ق. به دنیا آمد، مادر وی [[اوروک خاتون]] مسیحی بود و تحت تأثیر کشیشان دربار،‌ فرزند خود را [[غسل تعمید]] داده و به افتخار [[پاپ]] زمان که [[نیکولای چهارم]] بود، او را «'''نیکولو'''» نام نهاده بود. در کودکی در جوی که مسیحیان نیرو و احترام فراوان داشتند، رشد کرد. پدر وی [[ارغون‌خان|ارغون]] کلیساهایی را که به دستور [[احمد تگودار]] ویران شده بود، مرمت کرد و همچنین [[ماریهبالاها]]، اسقف کلیسای [[نسطوری]] ایران را بر اریکه قدرت نشانید و کلیسای [[مارشلیطه]] در [[مراغه]] را که مرکز مسیحیان ایران به شمار می رفت،‌ رونق دوباره بخشید.
 
نیکولو در کودکی بیمار شد و به دنبال عقاید خرافی مغولی نامش را به «'''خربنده'''» تغییر دادند، که به [[ابجد|حروف ابجد]] «سایه خاص آفریننده» معنا می دهد که [[رشیدالدین فضل‌الله همدانی|رشید الدین فضل الله همدانی]] طی ابیاتی آن را توضیح داده است. تغییر نام هنگام حوادث ناگوار نزد مغول سنتی رایج بود.
 
=== سال‌های نوجوانی ===
در نوجوانی به فرمانروایی [[خراسان]] منصوب شد. در این دوران بود که روحانیان [[حنفی]] ملازمش شدند و پیوسته او را به گرویدن به این مذهب تشویق می کردند. تلاش آنان به سرانجام رسید؛ خربنده مسلمان و حنفی شد و حنفیان را احترام و تکریم فراوان کرد. وی پس از اسلام آوردن نام خود را از «خربنده» به «خدابنده» تغییر داد.
 
== زندگی‌نامه ==
پس از مرگ [[غازان‌خان]] به ایلخانی [[مغول]] در [[ایران]] رسید. الجایتو نام ایرانی '''محمد خدابنده''' را برای خود برگزید. الجایتو پس از رسیدن به فرمان‌روایی، دستور به قتل [[آلافرنک]] پسر [[گیخاتو]] داد. او پسرش ابوسعید را به فرمان‌روایی خراسان فرستاد. بعد از آن رعایت قانون اسلام و [[یاسای غازانی]] را الزام کرد. الجایتو شهر سلطانیه را به وجود آورد (این کار را پپشتر پدرش ارغون آغاز کرده بود) و آن را پایتخت خود قرار داد. او دیلم (گیلان) را که با وجود گذشت پنجاه سال از برقراری ایلخانیان هنوز کاملاً مطیع نشده بود فتح کرد، اما سپاهش در این راه متحمل تلفات زیادی شد.