پروتئاز: تفاوت میان نسخه‌ها

[[تصویرپرونده:HIV-1 protease.JPG|left|270px|thumb|پروتئاز [[HIV]]، یکی از معروفترین پروتئازها ]]

'''پروتئازها''' [[آنزیم]]‌هایی هستند که باعث تجزیه [[پروتئین]]‌ها می‌شوند. پروتئازها شامل سرین پروتئازها، متالوپروتئازها، آسپارتیک پروتئازها، سیستئین پروتئازها و ترئونین پروتئازها، می‌باشند. یک پروتئاز ممکن است چندین [[سوبسترا]] داشته باشد یا اینکه یک سوبسترا توسط چندین پروتئاز برش یابد. برخی از پروتئازها به علت اتولایزیز حتی می‌توانند خود، سوبسترای خود باشند. پروتئازها اغلب بصورت آبشاری عمل می‌کنند یعنی بطور پی در پی یک پروتئاز باعث فعال شدن پروتئاز بعد از خود می‌شود. نمونه بارز واکنش‌های آبشاری پروتئازی را می‌توان در [[اپوپتوز]] و پروتئازهای کاسپاز مشاهده کرد.

== کارکردها ==

پروتئازها دارای اهمیت زیادی در کنترل فعالیت‌های سلولی دارند. در سلول‌های مختلف انواع زیادی از پروتئازها در هر زمان مشخص بیان می‌شوند. برای مثال: تعداد زیادی از پروتئین‌هایی که در سلول‌ها بیان می‌شوند به فرم غیر فعال هستند. برای اینکه این پروتئین‌ها فعال شوند باید توسط پروتئازها پردازش شوند. پردازش پروتئولایتیکی یکی از راه‌های کنترل فعالیت پروتئین‌ها است. بسیاری از پروتین‌ها مانند [[آنزیم]]‌ها، [[سایتوکین]]‌ها، [[هورمون]]‌های رشد، رسپتورهای سلولی و...، به این روش فعال می‌شوند. در اثر این کنترل پروتئولایتیکی، فعالیت‌های مختلف سلولی مانند [[رونویسی]] و [[همانند سازی]]، پیشرفت [[سیکل سلولی]]، تکثیر سلول، [[تمایز]]، [[اپوپتوز]] و...، کنترل می‌شود. نقص در این سیستم پردازش پروتئولایتیکی همچنین می‌تواند منجر به بیماری‌هایی مانند [[سرطان]]، [[آرتریت]]، بیماری‌های نورودژنراتیو و بیماریهای قلبی عروقی شود.

== دگرادوم ==

به کلیه پروتئازها و سوبستراهای آنها که در یک زمان مشخص و تحت یک شرایط خاص در یک سلول بیان می‌شوند، '''دگرادوم''' آن سلول گفته می‌شود.

== منابع ==