'''ترکان خاتون''' مادر [[سلطان محمد خوارزمشاه]] است، او دختر یکی از امرای [[مردمان ترک|ترک]] بود و پس از ازدواج با [[سلطان تکش]] کسان و نزدیکان خویش را در اداره کارهای مهم دولتی دخالت داد و در هر ناحیه‌ای که به دست سلطان تکش یا پسرش سلطان محمد فتح می‌شد یکی از افراد مورد نظر ترکان خاتون به حکومت آن منسوب می‌شد. ترکان خاتون زنی با قدرت شاهانه بود وی در دوره همسرش از نفوذ بسیار زیاد فراوان بالایی برخوردار بود و با در دست گرفتن تمامی قدرت اصلی دربار کنترل همه چیز در دستان ترکان افتاد ترکان خاتون تمامی وزیران حکومت را از دوره همسرش در دست داشت ترکان با به سلطنت رسیدن پسرش در سلطنت با پسرش شریک شد و برای خودش دیوان های بی ما می کرد و در آن حکم های برای دولت می داد و سری حکمش انجام می شد و بخاطر همین سلطنت مشترک با پسرش و دخالت ها و حکم های بسیار زیادش بر امور یکی از دلایل فروپاشی [[خوارزمشاهیان]] وجود همین دخالت‌های ترکان خاتون در امور سیاسی دانسته می‌شود. گویا [[غایرخان]] عامل [[حمله مغول به ایران]] برادرزادهٔ ترکان خاتون و تحت حمایت او بوده‌است. غایرخان شخصی بود که با کشتن تاجران مغولی و تصرف اموال آنان آتش جنگ بین ایران و [[مغولان]] را شعله‌ور کرد.<ref>{{یادکرد کوتاه دانشنامه | دانشنامه = لغت‌نامهٔ دهخدا | مقاله = ترکان خاتون | نشانی = http://www.loghatnaameh.org/dehkhodaworddetail-683be5bf66c748d1bb6dfe9d48d78ac8-fa.html}}</ref>
[[پرونده:Terken-Khatun-Captive-Initi.gif|بندانگشتی|ترکان خاتون در اسارت مغول]]
ترکان خاتون دیوان و اقطاعاتاقطامات جداگانه داشت و مُهرش «عصمت الدنیا والدین اُلُغ تَرکان ملکة نساءالعالمین» با علامت «اعتصمت باللّه وحده» بود. او از دورهٔ حکومت سلطان محمد با حمایت امراامراها و تمامی وزیران و تمامی درباریان و درباریان ترک بتدریج قدرت فوق‌العاده گرفت و بر تمامی امور کشور و نظامی مسلط شد. او زنی خوشگذرانبسیار خوشگدران بود و در نهان مجالس عیش و طرب داشت. تا جایی که از ارتباط و ازدواج پنهانی او با [[شیخ مجدالدین بغدادی]]، صوفی و عارف قرن ششم و هفتم، خبر داده‌اند؛ حتی گفته شده‌است که قتل مجدالدین به فرمان سلطان محمد و به سبب رابطهٔ او با ترکان خاتون بوده‌است.
خوارزمشاه به اصرار ترکان خاتون [[ناصرالدین نظام‌الملک]] را به وزارت انتخاب کرد و چندی بعد به سال ۶۱۴ وی را به علت بی‌کفایتی عزل کرد. ترکان خاتون هنگام تعیین ولیعهد سلطان محمد، به سبب اختلاف با [[آی چیچاک]] (آی جیجک، مادر [[جلال‌الدین خوارزمشاه]])، از [[اوزلاق]]، پسر دیگر سلطان محمد که تحت نظر خودش تربیت یافته بود، طرفداری کرد. با تلاش ترکان خاتون، سلطان نیز اوزلاق را به ولیعهدی خود برگزید. ترکان خاتون، با نفوذ فوقلعادی خود، [[نظام‌الملک صدرالدین مسعود هروی]]، وزیرسلطان، را برکنار کرد و یکی از غلامان خود، ناصرالدین (نظام‌الملک) محمدبن صالح، را به وزارت سلطان محمد گمارد. بی‌کفایتی و رشوه‌خواری محمدبن صالح سبب شد که سلطان او را عزل کند، اما ترکان خاتون، محمدبن صالح را وزیر اوزلاق شاه کرد. اوزلاق شاه در آن هنگام ولیعهد بود و به این سبب، اختلاف ترکان خاتون و سلطان محمد بالا گرفت.<ref>{{یادکرد کوتاه دانشنامه | دانشنامه = لغت‌نامهٔ دهخدا | مقاله = نظام‌الملک | نشانی = http://www.loghatnaameh.org/dehkhodaworddetail-8910abcfb65c44bb9399575e62b51a51-fa.html}}</ref>
