'''بهزادان پور ونداد هرمزد'''<ref>{{Cite journal|date=2018-06-09|title=Abu Muslim|url=httpshttp://enwww.wikipediairanicaonline.org/warticles/index.php?title=Abu_Muslim&oldid=845148055|journal=Wikipedia|language=en}}abu-moslem-abd-al-rahman-b</ref> یا '''اَبومُسْلِمِ خُراسانی'''<ref name="iranica">{{یادکرد وب|نویسنده =Ḡ. Ḥ. Yūsofī |نشانی = http://www.iranicaonline.org/articles/abu-moslem-abd-al-rahman-b |عنوان =ABŪ MOSLEM ḴORĀSĀNĪ | ناشر =Encyclopædia Iranic |تاریخ = |تاریخ بازدید = ۲۲ فوریه ۲۰۱۶}}</ref> ([[۷۱۸ (میلادی)|۷۱۸]]-[[۷۵۵ (میلادی)|۷۵۵]] میلادی) فرمانده نظامی [[مردم ایرانی|ایرانی]] و رهبر [[جنبش سیاه‌جامگان]] بود که توانست با براندازی حکومت [[بنی امیه]]، حکومت [[بنی عباس]] را پایه‌گذاری کند. نام اصلی او بهزادان (پسر ونداد) بود که به توصیه [[ابراهیم امام]]، یکی از بزرگان بنی عباس، به ''عبدالرحمن'' تغییر نام داد و با حکم وی رهسپار خراسان شد تا رهبری جنبش ضد اموی در این منطقه را بر عهده بگیرد. وی پس از پیروزی بر حاکم خراسان و تسخیر مرو، سپاهی را روانه عراق نمود و توانست در سال [[۱۳۲ (قمری)|۱۳۲ هجری قمری]]، [[مروان دوم|مروان]]، آخرین خلیفه اموی را شکست دهد. با بر تخت نشستن [[ابوالعباس عبدالله سفاح]] به عنوان اولین خلیفه عباسی، امارت خراسان به ابومسلم سپرده شد. اما قدرت و نفوذ وی برای خلیفه و اطرافیان او نگران‌کننده بود. سرانجام، ابومسلم در سال [[۱۳۷ (قمری)|۱۳۷ هجری قمری]]، به نحو توطئه آمیزی به دستور [[ابوجعفر عبدالله منصور|منصور]]، دومین خلیفه عباسی به قتل رسید.
دیدگاه‌ها دربارهٔ هدف نهایی ابومسلم در انقلاب عباسی متفاوت است. برخی ادعا می‌کنند که او آرزو داشت یک حکومت ملی ایرانی برقرار سازد و اینکه او با ملبس کردن خود به لباس طغیان دینی، با بنی امیه جنگید تا به این ترتیب خلافت را در دست گیرد. برخی دیگر انگیزه او را مذهبیِ ناب و خالی از فحواهای قومی می‌دانند. می‌توان این‌گونه گفت که او خیلی ساده می‌خواسته بنی امیه را نابود کند و اینکه جنبه‌های اجتماعی و سیاسی انقلاب او پررنگ‌تر از جنبه‌های مذهبی بودند؛ شاید او در نهایت تبدیل به دشمن عباسیان نیز می‌شده‌است. در هر صورت، شورش او زنده‌کننده فرهنگ ایرانی بود که این فرهنگ برای مدت زیادی بر دولت خلیفه چیره بود. شورش او همچنین سرآغاز برخاستن سلسله‌های محلی ایرانی بود. کشته شدن ابومسلم، سرآغاز قیام‌ها و شورشهای متعددی شد که به خونخواهی او شکل گرفت و برخی از آن‌ها سالهای سال، خلفای عباسی را به خود مشغول نموده بود.
