شهباز: تفاوت میان نسخه‌ها

شهباز در ادبیات و به خصوص شعر فارسی مورد استفاده بسیاری از شاعران بوده‌است، در بیشتر موارد علاوه بر معنی پرنده به معنی زمانه، تقدیر، سرانجام یا به همان معنی کهن و وظیفه شهباز در افسانه‌ها اشاره دارد.

 

{{شعر}}

{{ب|گوشه‌گیری دام راه کس مباد|صید ما از آشیان در چنگل شهباز ماند}}

{{ب|حلقهٔ سرگشتگی دارد به گوش گردباد|نقش‌پایی‌هم‌گر از مجنون به‌صحرا}}

{{پایان شعر}}

 

{{شعر}}

{{ب|منت‌کش تکلف اخلاق‌کس مباد|گنجشک را چه سود زشهبازآشنا}}

{{ب|از هرچه دم زنی به خموشی حواله‌کن|بیگانه‌ام ز خویش هم از ناز آشنا}}

{{پایان شعر}}

 

{{شعر}}

{{ب|کریمی که از لطفش آباد گشت|به هر جا دلی بود از غم خراب}}

{{ب|قضا خیمهٔ دولتش چون فراخت|به مسمار تایید بستش طناب}}

{{پایان شعر}}

 

{{شعر}}

{{ب|دیدن دگر آموز شنیدن دگر آموز|ما چشم عقاب و دل شهباز نداریم}}

{{ب|چون مرغ سرا لذت پرواز نداریم|ای مرغ سرا خیز و پریدن دگر آموز}}

{{پایان شعر}}

 

{{شعر}}

{{ب|بی پران را ذوق پروازی دهد|پشه را تمکین شهبازی دهد}}

{{ب|با سلاطین در فتد مرد فقیر|از شکوه بوریا لرزد سریر}}

{{پایان شعر}}

 

{{شعر}}

{{ب|خِرد است آنکه ترا بنده شدستند بدو|به زمین شیر و پلنگ و به هوا بر شهباز}}

{{پایان شعر}}

 

{{شعر}}

{{ب|نظام دین شه میزانیان که بر شاهان|خجسته فال تر است از همای و از شهباز}}

{{پایان شعر}}

 

{{شعر}}

{{ب|اگر شهباز بگریزد چو سیمرغ|ز روی رشک معذور است ازیرا}}

{{پایان شعر}}

 

{{شعر}}

{{ب|شهباز سخن به دولت تو|منقار برید نوپران را}}

{{پایان شعر}}

 

{{شعر}}

{{ب|شهبازم ارچه بسته زبانم بگاه صید|گرد از هزار بلبل گویا برآورم}}

{{پایان شعر}}

 

از آنگاه که باز شهباز صبح از نشیمن افق پروازکرد تا غراب ظلمت بال بگشاد. (ترجمهٔ تاریخ یمینی ص ۲۷۳). شهباز آفتاب چنگ در پردهٔ غِربیب غراب آویخت .(ترجمهٔ تاریخ یمینی ص ۳۵۵).

 

{{شعر}}

{{ب|گرچه شهباز معرفت بودم|ریختم بال و پر چه می‌طلبی}}

{{پایان شعر}}

 

{{شعر}}

{{ب|سعدی تو مرغ زیرکی خوبت به دست آورده‌ام|مشکل به دست آرد کسی مانند تو شهباز را}}

{{پایان شعر}}

 

{{شعر}}

{{ب|که شهباز من صید دام تو شد|مرا بود دولت بنام تو شد}}

{{پایان شعر}}

 

{{شعر}}

{{ب|کار خرد ضربت این ساز نیست|صید ملخ شیوهٔ شهباز نیست}}

{{پایان شعر}}

 

{{شعر}}

{{ب|شهباز دست پادشهم این چه حالت است|کز یاد برده‌اند هوای نشیمنم}}

{{پایان شعر}}

 

{{شعر}}

{{ب|مرغ سان از قفس خاک هوایی گشتم|به هوایی که مگر صید کند شهبازم}}

{{پایان شعر}}

 

{{شعر}}

{{ب|شهپر زاغ و زغن زیبای صید و قید نیست|این کرامت همره شهباز و شاهین کرده‌اند}}

{{پایان شعر}}

 

- شهباز بیضا؛ شهباز سپید:

{{شعر}}

{{ب|کعبه را باشد کبوتر در حرم|در حرم شهبازبیضا دیده‌ام}}

{{پایان شعر}}

 

== منابع ==