جریان اقیانوسی: تفاوت میان نسخه‌ها

=== عوامل ایجاد کنندهایجادکننده جریان‌های اقیانوسی ===

عوامل مختلفی در ایجاد جریانها شرکت دارد، ولی نقش عمده با بادهای غالب است. در قلمرو بادهای غالب جهت جریانهای سطحی با [[جهت باد]] یکی است. برخورد جریانها به سواحل یا برآمدگیهای زیر آب مسیر آنهاآن‌ها را عوض می‌کند. علاوه بر آن جریانهای اقیانوسی نیز مثل هر متحرک دیگر در سطح زمین، از [[نیروی کوریولیس]] متأثر می‌شوند.

در اطراف خشکی [[قطب جنوب]] دو [[جریان گردابی]] در جهت عکس یکدیگر در حرکت است. جهت آنهاآن‌ها با جهت بادهای غربی و بادهای شرقی مطابقت می‌کند. جریان غربی در مجاورت قاره و جریان شرقی در شمال آن است. حد فاصل بین این دو جریان منطقه واگرای قطب جنوب است که در آنجا آبهای اعماق به طرف بالا جریان دارد.

گلف استریم، رودخانه عظیم و مرموزی است که در اقیانوس نیلگون اطلس جاری است و یکی از عظیم‌ترین و نیرومندترین جریانهای آب دنیا محسوب می‌شود. این جریان جالب در هر ساعت قریب یک صد میلیارد [[متر مکعب]] را با سرعتی بهت آوربهت‌آور در میان تنگه‌های کرانه [[فلوریدا]](Florida) سرازیر می‌کند و رودخانه‌های عظیم [[آمازون]] و [[می‌سی‌سی‌پی]] در برابر عظمت این جریان آب گرم به منزله رودهای کوچکی هستند.

در قرن ۱۶ یکی از دریانوردان معروف جهان هنگام مسافرت به فلوریدا متوجه شد که کشتیش با اینکه در جهت باد موافق در حرکت است، به عقب کشیده می‌شود و این موضوع برای این دریانورد بینهایت تعجب آورتعجب‌آور بود، دریانوردان انگلیسی نیز که از کندی غیرقابل انتظار حرکت کشتی‌ها خود به ستوه آمده بودند از [[بنیامین فرانکلین]] چاره جوئی نمودند؛ و او پس از تبادل نظر با چند تن از دریا نوردان ماهر موفق به تنظیم نقشه جریان آب گلف استریم شد و از تنظیم نقشه گلف استریم چنین نتیجه گرفته شد که اگر کشتیها از روی این جریان گرم به سوی اروپا حرکت کنند دو هفته زودتر به مقصد خواهند رسید.

بنیامین فرانکلین علت وجود گلف استریم را چنین استنباط نموده‌است: در اثر وزش باد ثابتی از آمریکا به سوی مغرب، آبهای گرم خلیج مکزیک روی هم انباشته می‌شوند، در نتیجه سطح آبهای گرم خلیج مکزیک نسبت به اقیانوس مجاور چند اینچ بلندتر می‌شود این آبها طبیعتاً مخرجی باید بیابند تا خود را از این تراکم خلاص کنند و ناچار از بین شکاف بین [[تنگه فلوریدا]] و کوبا که دارای ۲۹ میل عرض و ۲۵۰ پا عمق می‌باشد. با سرعت عبور کرده و سپس مسافرت مرموز و بهت آوربهت‌آور ۵۰۰۰ میلی خود را به سمت کشورهای اسکاندیناوی شروع می‌نماید.

هنگامیکه جریان گلف استریم به اروپا می‌رسد، به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم می‌شود قسمت شمالی آن به اقیانوس هند شمالی ریخته و قسمت جنوبی آن مجدداً مسیر بهدهای گرم آمریکا را پیش گرفته و به طرف [[خلیج مکزیک]] رهسپار و مجدداً حرارت اولیه خود را به دست می‌آورد. بنا بر این گلف استریم را می‌تواند به یک رود عظیمی تشبیه نمود که طول آن ۱۲۰۰۰ میل می‌باشد طبق عقیده دانشمندان سه سال وقت لازم است تا گلف استریم مسافرت دورانی خود را طی نماید. برای اثبات این موضوع دانشمندان مزبور هزارها بطری محتوی نامه بزبانهای مختلف روی جریان گلف استریم انداخته‌اند تا توانسته‌اند طول و مسیر آنراآن را پیدا کنند.