افسانه را از دیدگاه‌های گوناگون می‌توان مورد بررسی قرار داد. جامعهجامعه‌شناسان، شناسان، دین شناساندین‌شناسان و روان شناسانروان‌شناسان و… هر یک به نوعی از افسانه‌ها برای بیان شناخت خاستگاه تفکر و عاطفهٔ بشر و آرزوهای آدمی بهره جسته‌اند. انسان‌های جوامع کهن پیچیدگی‌های جهان بیرونی خود را در روایت‌های ساده برای خویش بازگشایی می‌کردند. افسانه با ادبیات، فلسفه و دین همواره پیوندی نزدیک داشته‌است. افسانه‌های ملل مختلف با همهٔ اختلافاتی که در جزئیات با هم دارند در ساختار دارای یک سرنمون و روایت شبیه به هم می‌باشند.
* [[جیمز فریزر]] و [[ادوارد برنت تایلر]] افسانه را حاصل تلاش انسان آغازین برای شناخت جهان می‌دانند.
* [[لوسین لوی-برول]] افسانه را گونه‌ای از شناخت برآیند ذهن پیش منطقی انسان آغازین می‌داند.
