فهرست منابع جنگ‌های صلیبی: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ImanFakhri (بحث | مشارکت‌ها) |
ImanFakhri (بحث | مشارکت‌ها) |
||
خط ۴۴:
== منابع اروپایی ==
* ''[[Gesta Francorum et aliorm Heirosoly mitanorum]]'' که با نام کتاب ''اعمال الفرنجه و حجاج بیت‌المقدس'' به [[زبان عربی]] ترجمه شده، از مورخی مجهول است. وی از آغاز جنگ‌های صلیبی تا [[محاصره اورشلیم (۱۰۹۹)|فتح اورشلیم]] توسط صلیبیون در صحنهٔ جنگ حضور داشته و احتمال می‌رود از افراد نظامی دولت [[پادشاهی سیسیل|نورماندی سیسیل]] باشد زیرا وی شرح حملات [[بوهموند یکم|بوهموند نورماندی]] را نوشته‌است.<ref>{{پک|طاهری|۱۳۷۴|ف=ماخذشناسی جنگ‌های صلیبی|ک=آینه پژوهش}}</ref>
* ''[[Historia Francorum dui ceperunt Iherusalem]]'' که با نام ''تاریخ الفرنجه غزاه بیت‌المقدس'' به زبان عربی ترجمه شده؛ از مورخ [[رمون آگیلری]] است. وی که از نزدیکان [[تولوز|کنت تولوز]] و یکی از رهبران [[جنگ اول صلیبی]] بود. داگیل در این کتاب تا حدودی نظام اجتماعی صلیبیون را در شام شرح داده و همچنین وی حوادث جنگ را از زمان حرکت از [[فرانسه]] تا تا [[اشکلون|عسقلان]] بیان می‌کند.<ref>{{پک|طاهری|۱۳۷۴|ف=ماخذشناسی جنگ‌های صلیبی|ک=آینه پژوهش}}</ref>
* ''[[Historia Francorum Iherusalem Peregrinantiam]]'' از [[فوچیه شارترز]] که نام عربی آن، ''اعمال الفرنجه الحاجین الی بیت‌المقدس'' است. فوچیه که فرانسوی و از اعضای حاضر در [[شورای کلرمونت|مجمع کلرمونت]] بود، خود به همراه نیروها عازم شرق شد و علاوه بر حوادث جنگ اول صلیبی، وضع طبیعی و سرزمینی مناطق را نیز بیان می‌کند. این کتاب در سه بخش نوشته شده که از مجلس کلرمونت آغاز و با قدرت رسیدن [[بالدوین دوم اورشلیم|بالدوین دوم]] به پایان می‌رسد.<ref>{{پک|طاهری|۱۳۷۴|ف=ماخذشناسی جنگ‌های صلیبی|ک=آینه پژوهش}}</ref>
* ''[[Historia de Hierosolymitano itinere]]'' از [[پیتر تودبود]] که وی راهبی بود که در جنگ صلیبی اول به همراه نیروهای ریموند گالیله شرکت کرد. کتاب وی، اطلاعات جامعی از [[محاصره انطاکیه (۱۰۹۸)|محاصره انطاکیه]] در سال ۱۰۹۸ ارائه می‌دهد.<ref>{{پک|طاهری|۱۳۷۴|ف=ماخذشناسی جنگ‌های صلیبی|ک=آینه پژوهش}}</ref>
* ''[[Gesta Tancredi in expeditione Hierosolymitana]]'' تحت عنوان اعمال تانکرد در جنگ صلیبی نوشته [[رالف کن]] که شرح حالی از حرکت و حمله صلیبیون به اراضی مقدس طی جنگ صلیبی اول که به زبان لاتین نوشته شده‌است.<ref>{{پک|طاهری|۱۳۷۴|ف=ماخذشناسی جنگ‌های صلیبی|ک=آینه پژوهش}}</ref>
* ''[[Dei gesta per Francos]]'' نوشته [[گیلبرت نوگبت]]، مورخ مسیحی که روایتی از جنگ اول صلیبی ارائه می‌دهد. وی این کتاب را براساس داده‌ها و اطلاعات کتاب ''Gesta Francorum'' نوشته‌است.<ref>{{پک|طاهری|۱۳۷۴|ف=ماخذشناسی جنگ‌های صلیبی|ک=آینه پژوهش}}</ref>
* ''[[Historia Heirosolymitana]]'' از [[آلبرت آیکس]] که معاصر با [[گادفری بوین|گادفری]] بود. وی تاریخ جنگ‌های صلیبی را از ۱۱۰۳ تا ۱۱۲۰ م روایت کرده‌است. تنها ویژگی آن نسبت به سایر کتب لاتین، عدم نگاه خصمانه آن به [[کلیسای لاتین|کلیسای شرق]] است.
* ''[[Historiae Hierosolymitanae]]'' تألیف [[بالدریک دول]] که این کتاب را براساس گفته‌های [[پیتر میلزایز]] نوشته‌است که در جنگ صلیبی اول حضور داشته‌است.<ref>{{پک|طاهری|۱۳۷۴|ف=ماخذشناسی جنگ‌های صلیبی|ک=آینه پژوهش}}</ref>
* نوشته‌های [[اکهارد آئورا]]، اسقف آئورا که آنها طی جنگ صلیبی اول نوشته‌است.<ref>{{پک|طاهری|۱۳۷۴|ف=ماخذشناسی جنگ‌های صلیبی|ک=آینه پژوهش}}</ref>
* ''[[Historia Jerosolimitana]]'' یا [[تاریخ اورشلیم (کتاب)|تاریخ اورشلیم]] نوشته [[بودری د بورگه]] که وی این کتاب را براساس شواهد خود از مجمع کلرمونت تا آغاز جنگ صلیبی نوشته‌است. با این حال منابع وی در نوشتن بعضی حوادث، افراد و منابع مجهول بوده‌است.<ref>{{پک|طاهری|۱۳۷۴|ف=ماخذشناسی جنگ‌های صلیبی|ک=آینه پژوهش}}</ref>
* ''[[Historia Therosolimitana]]'' نوشته [[رابرت ماین]]، راهب کلیسای قدیس ریمی در فرانسه، که پس از طرد شدن از کلیسا، این کتاب را در در زمان عزلت خود نوشت. این کتاب اطلاعاتی در باب آغاز جنگ صلیبی و حرکت نیروها از فرانسه به سمت [[اورشلیم]] در خود جای داده‌است.<ref>{{پک|طاهری|۱۳۷۴|ف=ماخذشناسی جنگ‌های صلیبی|ک=آینه پژوهش}}</ref>
* ''[[Libertio Civitation Orientis]]'' نوشته [[کافارو]] اهل [[جنوا]] که وی در این کتاب به شرح آزادی سازی شهرهای مشرق توسط صلیبیون می‌پردازد.
* ''[[حولیات جنوا]]'' دیگر اثر [[کافارو]] که وی در این کتاب به شرح حوادث از سال ۱۱۰۰ تا ۱۱۶۳ می‌پردازد.<ref>{{پک|طاهری|۱۳۷۴|ف=ماخذشناسی جنگ‌های صلیبی|ک=آینه پژوهش}}</ref>
* ''[[De profectione Ludovici VII in Orientem]]'' تحت عنوان ''حرکت لویی هفتم به سمت شرق'' نوشته [[اودو دوی]] است که وقایع ''[[جنگ صلیبی دوم]] و حرکت [[لویی هفتم]] را شرح می‌دهد.<ref>{{پک|طاهری|۱۳۷۴|ف=ماخذشناسی جنگ‌های صلیبی|ک=آینه پژوهش}}</ref>
* ''[[Itinerarium Peregrinorum et Gesta Regis Ricardi]]''، که به [[جفری وینسائوف]] که در باب جنگ صلیبی سوم و حملات صلاح‌الدین به [[اورشلیم]] و سایر مناطق فلسطین است. نویسنده در مابقی بخش‌های نیز به شرح وقایع و حوادث [[ریچارد یکم (انگلستان)|ریچارد یکم]] می‌پردازد.<ref>{{پک|طاهری|۱۳۷۴|ف=ماخذشناسی جنگ‌های صلیبی|ک=آینه پژوهش}}</ref>
* ''[[جنگ انطاکیه]]'' از [[گوتیر]] که او در این کتاب، حوادث بین سال‌های ۱۱۱۵ و ۱۱۲۲م را شرح کرده‌است.<ref>{{پک|طاهری|۱۳۷۴|ف=ماخذشناسی جنگ‌های صلیبی|ک=آینه پژوهش}}</ref>
* وقایع‌نامه ارنول، که نوشته‌ای در باب [[محاصره اورشلیم (۱۱۸۷)|سقوط اورشلیم]] و [[پادشاهی اورشلیم]] بدست صلاح‌الدین است. ارنول یکی از همراهان [[بالین ابلین]] بود.<ref>{{پک|طاهری|۱۳۷۴|ف=ماخذشناسی جنگ‌های صلیبی|ک=آینه پژوهش}}</ref>
* ''[[تاریخ آن‌سوی دریاها]]'' تألیف [[ویلیام صوری]] که او در حدود سال ۱۱۳۰ م در اورشلیم متولد شد. والدین او از فرانسویانی بودند که درجنگ اول صلیبی شرکت جسته و در فلسطین مستقر شدند. تحصیلات اولیه را در فلسطین و سپس در [[پاریس]] دنبال کرد. با زبانهای فرانسه، [[زبان لاتین|لاتین]]، [[عربی]]، [[زبان یونانی|یونانی]] و [[عبری]] آشنا بود. سپس به دربار [[امالریک اول]]، پادشاه اورشلیم، وارد شد و مناصب چندی را عهده‌دار شد. امالریک پس از آنکه اوضاع مصر را آشفته دید، تصمیم به انضمام مصر به فلسطین گرفت. در حین درگیری‌ها با [[نورالدین زنگی|نورالدین]] بر سر [[مصر]]، عزم ثبت وقایع جنگ کرد. ویلیام صوری از این زمان تاریخ خود را نگاشت. ابتدا آن را اعمال امالریک نام نهاد و پس از آنکه تاریخ گذشته فرنگی‌ها و روابط آنها با مسلمانان را ضمیمه کرد، نام اصلی و نهایی کتاب را بر آن نهاد. این منبع علاوه بر دربرداشتن تمام ویژگیهای سایر منابع غربی، به علت آشنایی مؤلف آن با زبان عربی، حسن بهره‌گیری از منابع عربی و اسلامی را نیز داراست. این خود باعث شد تا حدودی تعصب سایر مورخان عربی را نداشته باشد.
* ''[[تاریخ سن لویی]]'' اثر [[ژان سیردو ژوئنویل]] که مؤلف کتاب در حدود ۱۲۲۴ م، در فرانسه و در خانواده ای ثروتمند به دنیا آمد و کتاب خود را در ۱۳۰۹ م پایان برد. در این زمان قریب هشتادوپنج سال از عمرش سپری شده بود. خمول فکری و خطای حافظه او بدون تردید در نگارش این کتاب مؤثر بوده‌است. منابع او علاوه بر دیده‌های خود، شنیده‌ها و نیز کتابی متضمن سیره [[لویی نهم]] است که به نام آن اشاره نمی‌کند. وی بسیاری از حوادث را تعلیل دینی می‌کند و جنگ، پیروزی و اسارت را نتیجه رضایت پروردگار می‌داند. همچنین تصویر جالبی از [[اسماعیلیان الموت|اسماعیلیان]] مقیم شام و روابط آنها با صلیبیون ارائه می‌دهد.<ref>{{پک|طاهری|۱۳۷۴|ف=ماخذشناسی جنگ‌های صلیبی|ک=آینه پژوهش}}</ref>
ژوئنویل در آغاز کتاب شرح می‌دهد که کتاب را به دو بخش کرده‌است:
# چگونگی ملکداری و سیاست لوئی؛
# کردار نظامی و فعالیتهای لوئی در میدان جنگ.
* ''[[فتح قسطنطنیه (ویل آردوئن)|فتح قسطنطنیه]]'' تألیف [[ویل آردوئن]] که در آغاز جنگ صلیبی چهارم، مسیحیان که قصد اشغال مصر را داشتند، خود را محتاج کشتی و نیروی دریایی دیدند. در آن زمان دریای مدیترانه در دست [[جمهوری ونیز|ونیزیان]] بود. گروهی به نمایندگی از صلیبیون روانه ونیز شدند تا در باب کرایه کشتی گفتگو کنند. ویل آردوئن، اهل [[شامپانی]]، در زمره این گروه بود. او تاریخ جنگ چهارم صلیبی را به دور از هر ژرفنگری و تعلیل نوشته و فقط به ذکر حوادث پرداخته‌است. او به تفصیل نقش جمهوری‌های ونیز، [[جمهوری پیزا|پیزا]] و سایر شهرهای ایتالیا را در جنگ چهارم بازگو کرده‌است.<ref>{{پک|طاهری|۱۳۷۴|ف=ماخذشناسی جنگ‌های صلیبی|ک=آینه پژوهش}}</ref>
* ''[[فتح قسطنطنیه (روبرت کلماری)|فتح قسطنطنیه]]'' نوشته [[روبرت کلماری]]، که از شرکت کنندگان در جنگ چهارم صلیبی بوده، کتابی همانند با ویل آردوئن در باب حوادث جنگ صلیبی چهارم نوشته‌است.
* ''[[تاریخ اورشلیم (یعقوب دی ویتری)|تاریخ اورشلیم]]'' تألیف [[یعقوب دی ویتری]] که وی که اسقف شهر [[عکا]] و اورشلیم بوده، در قرن سیزدهم میلادی با اعتماد بر کتاب ویلیام صوری تاریخ خود را نوشته‌است.<ref>{{پک|طاهری|۱۳۷۴|ف=ماخذشناسی جنگ‌های صلیبی|ک=آینه پژوهش}}</ref>
* ''[[توصیف سرزمین مقدس (برکارد)|توصیف سرزمین مقدس]]'' تألیف [[برکارد]] که وی جهانگردی آلمانی بود که در سال ۱۲۸۰ م مناطق مصر و شام را درنوردید و مدت ده سال در فلسطین اقامت کرد. وی در این کتاب از ثروت مناطق اشغال شده توسط صلیبی و اهتمام بازرگانان ایتالیایی نسبت به آنها سخن گفت.<ref>{{پک|طاهری|۱۳۷۴|ف=ماخذشناسی جنگ‌های صلیبی|ک=آینه پژوهش}}</ref>
* ''[[توصیف سرزمین مقدس (لادولف)|توصیف سرزمین مقدس]]'' نوشته جهانگرد دیگر آلمانی به نام [[لادولف]] که وی در سال ۱۳۵۰ م کتابی همانند کتاب برکارد نوشت.
* نوشته‌های ''[[کشیش کارپینی]]'' که از سوی [[اینوسنت چهارم]] در سال ۱۲۴۵ م به دربار خان مغول رفت.<ref>{{پک|طاهری|۱۳۷۴|ف=ماخذشناسی جنگ‌های صلیبی|ک=آینه پژوهش}}</ref>
* ''[[تاریخ بیزانس (نقفور گریگوری)|تاریخ بیزانس]]'' نوشته نقفور گریگوری که او در این کتاب، تاریخ بیزانس را از سال ۱۲۰۴ تا ۱۳۵۹ م تحریر کرده و به اشغال بیزانس (قسطنطنیه) از سوی صلیبیون، تاریخ امپراتور روم شرقی و فعالیتهای اقتصادی صلیبی‌ها در مشرق زمین اشاره کرده‌است.<ref>{{پک|طاهری|۱۳۷۴|ف=ماخذشناسی جنگ‌های صلیبی|ک=آینه پژوهش}}</ref>
=== منابع بیزانسی ===
جنگ‌های صلیبی (بجز جنگ صلیبی چهارم)، به علت حملات و پیروزی کلیسای روم اهمیت بسزایی برای صلیبیون داشته‌است، بیشتر منابع دربارهٔ آن از جانب وابستگان به کلیسای غرب نوشته شده‌است و کمتر اصحاب کلیسای شرق و مسیحیان ساکن شرق مدیترانه به تألیف در مورد آن دست زده‌اند. آنچه از آثار بیزانس می‌توان برشمرد:
* ''[[الالکسیاد]]'' نوشته [[آنا کومننا]] که در مورد زندگانی پدرش [[الکسیوس اول کومننوس|الکسیس کومنین]] نوشته‌است.<ref>{{پک|طاهری|۱۳۷۴|ف=ماخذشناسی جنگ‌های صلیبی|ک=آینه پژوهش}}</ref>
* ''[[تاریخ گزیده (زوناراس)|تاریخ گزیده]]'' اثری از [[یوآنس زوناراس]]؛ راهب، تاریخ‌نویس و وقایع‌نگار [[بیزانس]]ی بود. او اقدام به نگارش تاریخ جهان تحت نام تاریخ گزیده نمود که دورانی از زمان خلقت جهان تا سال ۱۱۱۸ همچون جنگ صلیبی اول را در بر می‌گیرد و اطلاعات ارزشمندی از سدهٔ یازدهم میلادی به خواننده می‌دهد.<ref>{{پک|طاهری|۱۳۷۴|ف=ماخذشناسی جنگ‌های صلیبی|ک=آینه پژوهش}}</ref>
* ''[[نیکتاس شونیتز|تاریخ نیکتاس شونیتز]]''، اثر نویسنده و مورخ قرن ۱۲ و ۱۳ میلادی که در کتابش شرح [[جنگ صلیبی چهارم]] و تهاجم صلیبیون به [[قسطنطنیه]] را شرح داده‌است.
* ''[[تاریخ نیکفوروس برینوس]]''، اثر فرمانده و مورخ بیزانسی قرن ۱۲ که در کتابش تاریخ بیزانس و بخش‌هایی از [[جنگ صلیبی چهارم]] و تهاجم صلیبیون به [[قسطنطنیه]] را شرح داده‌است.
خط ۸۳:
=== منابع ارمنی ===
* ''[[ماتئوس اورهایتسی|وقایع‌نامه ماتئوس اورهایتسی]]''، اثری است به زبان ارمنی که وقایع ارمنستان غربی را همزمان با [[جنگ صلیبی دوم]] ارائه می‌دهد.<ref>{{پک|طاهری|۱۳۷۴|ف=ماخذشناسی جنگ‌های صلیبی|ک=آینه پژوهش}}</ref>
* ''[[ساموئل آنتسی|وقایع‌نامه ساموئل آنتسی]]''، اثری از مورخی ارمنی به نام آنتسی که همزمان به [[جنگ اول صلیبی|جنگ اول]] و [[جنگ صلیبی دوم|دوم صلیبی]]، مطالبی در این مورد در کتاب خود آورده‌است.
* ''[[میخاییل گوش|وقایع‌نامه میخاییل گوش]]''، نوشته مورخ ارمنی سده ۱۱ میلادی که همزمان با جنگ‌های صلیبی نوشته شده‌است و اطلاعات اندکی در این باره ارائه کرده‌است.
خط ۹۸:
* [[فتیلوس]]؛ او رئیس خادمان کلیساهای انطاکیه در سال ۱۲۰۰ م بود. در سفرنامه او به روابط سیاسی و نظامی دولت صلیبی اورشلیم با نیروهای اسلامی، خصوصاً اتابکان دمشق، به تفصیل اشاره شده‌است. سفرنامه او از سال ۱۱۱۸ تا ۱۱۳۰ م را شامل می‌شود.
* [[ژوآن ویرزبورگن]]؛ او جهانگرد آلمانی بود که در فاصله سال‌های ۱۱۶۰ و ۱۱۷۰ به اورشلیم رفت و در سفرنامه خود اوضاع سیاسی، اقتصادی، نظامی، پزشکی و دینی دولت صلیبی اورشلیم را مورد بررسی قرار داد و به تفصیل از دو گروه شوالیه‌های معبد (سواران هیکل) و شهسواران مهمان نواز (سواران قدیس یوحنا) سخن گفته‌است.
* [[بنیامین تطیلی]]؛ او از جهانگردان اسپانیولی و یهودی بود که از سال ۱۱۶۳ تا ۱۱۷۰ م در اورشلیم حضور داشت. از ویژگیهای سفرنامه او بررسی وضع یهودیان در شام و فعالیتهای بازرگانی آنان است، که تا حدودی از چشم سیاحان مسیحی آن روزگار دور مانده بود. توضیح مفصل دربارهٔ اسماعیلیان و دروزیان لبنانی در آن روزگار و شکوفایی اقتصادی شهرهای ساحلی شام، خصوصاً شهر صور، از برجستگیهای سفرنامه اوست.<ref>{{پک|طاهری|۱۳۷۴|ف=ماخذشناسی جنگ‌های صلیبی|ک=آینه پژوهش}}</ref>
* [[یوحنافوکاس]]؛ این سیاح که در حوالی سال ۱۱۸۵ م به اورشلیم رفت، در جزیره کریت و در یک خانواده مذهبی به دنیا آمد.
| |||