برآمدگی (فلسفه علم): تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
حذف خرد
Abbas Karimi (بحث | مشارکت‌ها)
جز جایگزین کردن نظریه به جای تئوری
خط ۱:
[[پرونده:SnowflakesWilsonBentley.jpg|بندانگشتی|تشکیل طرح‌های متقارن و فرکتالی در دانه‌های برف مثالی است از "'''برآمدگی'''"]]
'''برآمدگی''' {{به انگلیسی|Emergence}}، در [[فلسفه]]، تئورینظریه سامانه‌ها، [[علم]] و [[هنر]]، هنگامی رخ می‌دهد که "کل چیزی بزرگتر از جمع اعضا باشد"، به این معنی که کل سیستم رفتاری از خود بروز می‌دهد که اعضایش آنرا ندارند. این رفتارها به علت فعل و انفعالات بین اعضا، بروز پیدا می‌کنند.
 
برآمدگی نقش کلیدی در تئورینظریه [[سامانه پیچیده|سامانه‌های پیچیده]] بازی می‌کند. به عنوان نمونه، پدیدهٔ ''[[زندگی|حیات]]'' که در [[زیست‌شناسی]] مورد مطالعه قرار می‌گیرد یک خاصیت برآمده از [[شیمی]] است، و پدیدهٔ روانشناسی در حقیقت برآمده از پدیده [[علوم اعصاب|عصب‌شناسیِ]] موجودات زنده است.
 
در فلسفه، تئوری‌هایینظریه‌هایی که بر ویژگی‌های برآمده تأکید می‌کنند، [[برآمده‌گرایی]] نامیده می‌شوند. تقریباً تمام اَشکالِ برآمده‌گرایی شامل شکلی از معرفت‌شناسی یا هستی‌شناسیِ تقلیل‌ناپذیر به سطوح پایین‌تر هستند.
 
== در فلسفه ==