سیاه‌زخم: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
یادکرد دقیق، ویکی‌سازی
پامفیگوس (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
{{یادکرد دقیق}}
{{ویکی‌سازی}}
'''سیاه زخم''' (یا Anthrax'''آنتراکس''' )بیماری بيماريباکتریایی باکترياییویژه ويژه گياهخوارانگیاهخواران اهلی (مانند گوسفند ،گوسفند، بز و گاو) است که انسان برحسب تصادف بدان مبتلا مي شود می‌شود.
 
عامل بیماری [[باسیلوس آنتراسيسآنتراسیس]] يکیک [[باسيلباسیل]] درشت و میله‌ای شکل [[گرم مثبت]] است که در محيطمحیط‌های هاي معموليمعمولی به خوبيخوبی رشد مي کند می‌کند. در محيط هايمحیط‌های نامساعد ايجادایجاد [[اسپور]] ( هاگ ) مي کندمی‌کند لذا خيليخیلی مقاوم مي باشد می‌باشد.
 
== انتقال بیماری ==
1۱. پوستی : از راه تماس و دستکاريدستکاری مواد آلوده دامی(‌ پشمپشم، ،پوست، پوست ، گوشت ،گوشت، پودر استخوان خام و غيره غیره) مبتلا مي گردد می‌گردد. ميکربمیکرب از راه خراش هايخراش‌های کوچک پوست وارد بدن انسان مي شود می‌شود. ( [[بیماری شغلی]])
 
2۲. تنفسی : انتقال تنفسی توسط گرد و غبار آلوده به ندرت ديدهدیده مي شودمی‌شود ( در کارخانه هايکارخانه‌های پشم بافی و پشم شوئی شویی)‌
 
3۳. گوارشی : انتقال از راه خوراکی توسط گوشت خام يایا نيمنیم پزپز، ، شيرشیر خام و غيرهغیره ممكنممکن است . انتقال از فرد به فرد بسیار نادر است.
== دوره نهفتگي بيماری ==
حدود ۷ روز پس از تماس مي باشد. تعداد 8000 تا 50000 ميكروارگانيسم براي آلودگي از راه تنفسي لازم است. باكتری به دلیل داشتن كپسول در برابر [[سیستم ایمنی]] بدن مقاوم است و با ترشح سم ( [[توكسین]] ) موجب بروز علايم مي شود .
==علائم بيماري ==
در نوع پوستی ( شايعترين فرم) شروع عفونت شبیه گزش حشرات با خارش و برآمدگی پوست همراه است . اما طی یک تا دو روز به جراحات تاول گونه و سپس به زخم بدون درد با قطری در حدود 1 تا 3 سانتیمتر و با مشخصه [[نکروز]] سیاه رنگ در مرکز زخم تبدیل می شود.بجا ماندن اثر بعد از بهبودي يا eschar شايع ميباشد.مرگ و میر پوستی ، در صورت عدم درمان ، حدود 20 درصد است .
 
== دوره نهفتگی بیماری ==
آنتراكس تنفسي ممكنست داراي علائمي شبيه [[آنفلوآنزا]] بوده و در موارد پيش رفته به صورت [[پنومونی]] هموراژيك تظاهر نمايد كه مرگ زا مي باشد.
حدود ۷ روز پس از تماس مي باشدمی‌باشد. تعداد 8000۸۰۰۰ تا 50000۵۰۰۰۰ ميكروارگانيسممیکروارگانیسم برايبرای آلودگيآلودگی از راه تنفسيتنفسی لازم است. باكتریباکتری به دلیل داشتن كپسولکپسول در برابر [[سیستم ایمنی]] بدن مقاوم است و با ترشح سم ( [[توكسینتوکسین]] ) موجب بروز علايم مي شودعلایم می‌شود.
 
==نشانه‌های بیماری==
سياه زخم گوارشي ۳ تا ۵ روز پس از مصرف گوشت يا غذاي آلوده ديگر با دردهاي شکمي ، تهوع ، استفراغ ، تب و اسهال آغاز ميشود ( مرگ و مير 50%).
در نوع پوستی ( شايعترينرایج‌ترین فرم) شروع عفونت شبیه گزش حشرات با خارش و برآمدگی پوست همراه است . اما طی یک تا دو روز به جراحات تاول گونه و سپس به زخم بدون درد با قطری در حدود 1۱ تا 3۳ سانتیمتر و با مشخصه [[نکروز]] سیاه رنگ در مرکز زخم تبدیل می شودمی‌شود. بجا ماندن اثر بعد از بهبوديبهبودی يایا eschar شايعشایع ميباشدمی‌باشد.مرگ و میر پوستی ،پوستی، در صورت عدم درمان ،درمان، حدود 20۲۰ درصد است .
 
آنتراكسآنتراکس تنفسيتنفسی ممكنستممکنست دارايدارای علائميعلایمی شبيهشبیه [[آنفلوآنزا]] بوده و در موارد پيشپیش رفته به صورت [[پنومونی]] هموراژيكهموراژیک تظاهر نمايدنماید كهکه مرگ زا مي باشدمی‌باشد.
ادم بدخيم: که زخم ابتدائي در آن ناپيدا بوده و ورم خيلي شديدي در محل ورود باسيل ملاحظه مي شود .
 
سياهسیاه زخم گوارشيگوارشی ۳ تا ۵ روز پس از مصرف گوشت يایا غذايغذای آلوده ديگردیگر با دردهايدردهای شکميشکمی، تهوع، ، تهوع ، استفراغ ،استفراغ، تب و اسهال آغاز ميشودمی‌شود ( مرگ و ميرمیر 50%۵۰٪).
مننگوآنسفاليت سياه زخمي : به دنبال عفونت با [[باكتری]] به ويژه ادم بدخيم پيش مي آيد . علائم [[مننگوآنسفاليت]] (التهاب مننژ و مغز) ديده مي شود . مايع نخاع چرکي و حاوي تعداد زيادي باسيل سياه زخم مي باشد . در غياب درمان خطر مرگ و مير بالاست .
 
== تشخيص بيماري ==
ادم بدخيمبدخیم: که زخم ابتدائيابتدائی در آن ناپيداناپیدا بوده و ورم خيليخیلی شديديشدیدی در محل ورود باسيلباسیل ملاحظه مي شود می‌شود.
كشت خون مثبت به همراه رنگ آميزی گرم روشهاي تشخيصی آزمايشگاهی هستند.
 
مننگوآنسفاليتمننگوآنسفالیت سياه زخميسیاه زخمی: به دنبال عفونت با [[باكتریباکتری]] به ويژهویژه ادم بدخيمبدخیم پيش مي آيدپیش می‌آید. علائم [[مننگوآنسفاليتمننگوآنسفالیت]] (التهاب مننژ و مغز) ديده مي شوددیده می‌شود. مايعمایع نخاع چرکيچرکی و حاويحاوی تعداد زياديزیادی باسيلباسیل سياهسیاه زخم مي باشد می‌باشد. در غيابغیاب درمان خطر مرگ و ميرمیر بالاست .
== تشخیص بیماری ==
كشتکشت خون مثبت به همراه رنگ آميزیآمیزی گرم روشهايروشهای تشخيصیتشخیصی آزمايشگاهیآزمایشگاهی هستند.
 
== روش‌های پیشگیری==
استفاده از [[واکسیناسیون]] در افراد در معرض خطر، مصرف [[آنتی بیوتیک]] [[پنی سیلین]]، داکسی سیکلین و ترجیحا سیپروفلوکساسین.
در ایران واکسن تنها برای دام‌ها استفاده می‌شود. واکسن سیاه زخم از سویه Sterne باسیلوس آنتراسیس که توکسین در مقادیر غیرکشنده تولید می‌کند تهیه می‌گردد. ایمونیزاسیون به کمک چند نوبت تزریق زیرجلدی به فواصل صورت می‌گیرد. تزریق بوستر سالیانه نیز توصیه می‌شود.
در صورتی که لباس و وسایل به عامل سیاه زخم آلوده شود، باید آنها را سوزاند .
 
== روشهای پيشگيری ==
استفاده از [[واكسيناسيون]] در افراد در معرض خطر ، مصرف آنتي بيوتيك پنی سيلين ، داكسي سيكلين و ترجيحاً سيپروفلوكساسين .
در ایران واكسن تنها برای دامها استفاده می شود.واكسن سياه زخم از سويه Sterne باسيلوس آنتراسيس كه توكسين در مقادير غيركشنده توليد ميكند تهيه مي گردد. ايمونيزاسيون به كمك چند نوبت تزريق زيرجلدي به فواصل صورت ميگيرد. تزريق بوستر ساليانه نيز توصيه مي شود.
در صورتی که لباس و وسایل به عامل سیاه زخم آلوده شود، باید آنها را سوزاند .
== درمان ==
با استفاده از [[آنتی بیوتیكبیوتیک]]هايهای [[پنی سیلین]] ، داكسيداکسی سيكلينسیکلین و ترجيحاً سيپروفلوكساسينترجیحاً سیپروفلوکساسین. شروع سريعسریع درمان كمك كنندهکمک استکننده‌است.
در آنتراكسآنتراکس تنفسی پس از ظهور علائم بیماری ،بیماری، درمان تقریباً بی نتیجه است نتیجه‌است.
باسيلباسیل سياهسیاه زخم به دليلدلیل خطرناكخطرناک بودن در حملات [[بیوتروریسم]] كاربردکاربرد دارد .
 
== منابع ==
*ویکی پدیای انگلیسی
*ويكي پدياي انگليسي
* سيسيل ،سیسیل، منابع طب داخليداخلی
[[ رده:بیماری‌های عفونی]]
[[ رده: بیماری‌های مشترک انسان و دام]]