واژه‌سازی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵:
** همراه کردن چند [[بن‌واژه]] (واژه‌همراه‌کردن) از برای ساختن [[واژه مرکب|واژه‌های مرکب]] (مادرزن، خوب‌روی، همیشه‌بهار، کیهان‌نورد، دریانورد)
** قاعدهٔ [[ریخت‌شناسی]]-[[نحو|نحوی]]<ref>Morphology-syntactic</ref> واژه‌سازی: تغییر یافتن وظیفهٔ [[دستور زبان|دستوری]] و گذر کردن واژه از یک جنبهٔ بیان به دیگر جنبه (برای نمونه، «گدا» از [[صفت (دستور زبان)|صفت]] به [[اسم (دستور زبان)|اسم]] و «[[پرنده]]» و «دیده» (چشم) از [[صفت مفعولی]] به اسم گذر کرده‌اند). صفت‌های مفعولی‌ای چون [[خواننده]]، [[گوینده]]، بافنده و [[نویسنده]] کمتر در نقش اصلی خود و بیشتردر نقش اسم به کار گرفته می‌شوند؛ این رویداد زبانی «به صورت اسم درآوردن»<ref>Substantivisation</ref> نامیده می‌شود.
** قاعده لغوی-معنایی<ref>Lexical-Semanic</ref>: به‌عمل آمدن واژه‌هایی را اداره می‌نماید که در نتیجهٔ آشکار گشتن معنا (بیشتر [[معنای مجازی]]) به شکل‌های [[همنام]]<ref>Homonym</ref> صورت گرفته‌اند، برای نمونه: «مهر» ([[خورشید]])، مهر (محبت، دوستداری)، زمین ([[سیاره]])، زمین (جایگاه کشت و کار، مثلاً زمین [[پنبه]]) و مانند آن. واژه‌سازی یکی از علوممنبع‌های مهم پربار گشتن ترکیب لغوی زبان و یکی از راه‌های به میان آمدن نحوهااصطلاحات می‌باشد. در [[زبان فارسی|زبان هخامنش ]] هر یک خصیصهٔ بیان طرز واصطلاحاتو ابزارهای مخصوص واژه‌سازی خویش را دارد.
 
:«واژه‌سازی» به مفهومی که در [[فرهنگستان زبان فارسی]] و نهادهای دیگر رواج دارد، ظاهراً در زبان انگلیسی همسنگ مناسبی ندارد؛ در چنین مواردی می‌توان پنداشت که آن پدیده در آن زبان و در واقع، در آن فرهنگ وجود ندارد. در انگلیسی دو اصطلاح وجود دارد که به این پدیده نزدیک‌اند اما به نظر نمی‌رسد که هیچ‌یک معادل سرراستی برای آن باشد: ''Neologism''{{رچ}}<ref>این واژه ساخته شده از دو [[بن‌واژه|بن‌واژهٔ]] Neos (به معنای «نو»)و Logos (به معنای «واژه») و [[پسوند]] {{چر}}-ismos (همگی [[زبان یونانی|یونانی]]) است (منبع:Pocket Oxford Dictionary).</ref> و''Word Formation''.{{رچ}}<ref name="نکته‌های ویرایش">{{یادکرد|فصل=|کتاب= نکته‌های ویرایش|ناشر= نشر مرکز|چاپ= نخست|شهر= تهران|کوشش= |ویرایش= |سال= اسفند ۱۳۸۶|شابک= |نویسنده= صلح‌جو، علی|نویسندگان سایر بخش‌ها=|ترجمه=|صفحه= |مقاله=|ژورنال= |نشریه= |تاریخ= |دوره= |شماره=}}</ref> این «واژه‌سازی» باید خاص [[جهان سوم]] باشد زیرا [[جهان اول]] زبانی بالای سرخود ندارد تا بدان چنگ زند؛ مثلاً در فارسی واژهٔ انگلیسی Superman را گرفته می‌شود و از روی آن «ابرمرد» را ساخته می‌گردد…<ref name="نکته‌های ویرایش"/>
خط ۱۵:
 
=== زایش واژه‌ها ===
[[فرایند]] زایش واژگان نو عبارت است از به کار واداشتن واژه‌ها یا در برخی از موارد [[تکواژ|علامت‌های]] موجود در محیط زبان، به عنوان بن و ریشه‌ای که وندها به آن جداچسبیده و اصطلاحاتواژه‌های اصلىتازه را به‌دست می‌دهند.
برخی از چهارچوب‌های واژه‌سازی در زیر آورده شده است:{{سخ}}