اورانگوتان: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ←‏جایگزینی با [[وپ:اشتباه|اشتباه‌یاب]]: اروانگوتان⟸اورانگوتان، قلقک⟸قلقلک
خط ۱:
{{جعبه آرایه زیستی
|نام = اورانگوتان<ref name=MSW3 />
|تصویر = Orangutan.jpg
|تصویر۲ = Orangutan-human comparison.svg
|عنوان تصویر۲ = مقایسهٔ اندازه نسبت به یک انسان ۱.۸۱٫۸ متری
'''''اورانگوتان''''' (پونگو)
|وضع‌کننده سرده = [[برنارد ژرمن دو لاسه‌پد|لسپد]]، ۱۷۹۹
خط ۱۸:
'''اورانگوتان''' {{علمی|Pongo}} تنها [[سرده|سردهٔ]] باقی‌مانده از [[کپی بزرگ|کپی‌های بزرگ]] در منطقهٔ [[آسیا]] است. آن‌ها در زمرهٔ باهوش‌ترین [[نخستی‌سانان]] هستند، و از انواع ابزار پیچیده سود جسته، و هر شب نیز با استفاده از شاخ و برگ درختان، لانه‌ای مخصوص خواب می‌سازند. آن‌ها معمولاً تهاجمی نیستند و بیشتر به صورت منزوی به جستجوی غذا می‌پردازند. آن‌ها بزرگترین [[جانوران]] موجود درختی هستند که بازوهای درازتری نسبت به دیگر [[کپی بزرگ|کپی‌های بزرگ]] دارند. رنگ موی آن‌ها معمولاً قرمز مایل به قهوه‌ای یا به رنگ معمول دیگر کپی‌های بزرگ یعنی سیاه است.
 
اورانگوتان بومی [[اندونزی]] و [[مالزی]] بوده، و در حال حاضر تنها در [[جنگل بارانی|جنگل‌های بارانی]] جزیره‌های [[بورنئو]] و [[سوماترا]] یافت می‌شود.می‌شود؛ ولی [[سنگواره]]‌هایی از آن در [[جاوه]]، [[شبه‌جزیره مالایا|شبه‌جزیرهٔ تای-مالای]]، [[ویتنام]] و [[چین]] یافت شده‌است. در حال حاضر تنها دو گونه از این سرده باقی مانده‌است، که هر دو در [[گونه در معرض خطر|خطر انقراض]] هستند: اورانگوتان بورنئویی و اورانگوتان سوماترایی (در خطر بالای انقراض).
 
== ریشه‌شناسی ==
واژهٔ اورانگوتان در [[زبان مالایی]] به معنی «مرد جنگل» است. اورانگ (مرد) + اوتان (جنگل).
 
== طبقه‌بندی ==
* '''سرده''پونگو'' '''<ref name=MSW3>Groves, C. (2005). Wilson, D. E. , & Reeder, D. M, eds. ed. [http://www.bucknell.edu/msw3/browse.asp?id=12100803 Mammal Species of the World] (3rd ed.). Baltimore: Johns Hopkins University Press. pp. 183–184. {{ISBN|0-8018-8221-4|en}}.
.</ref>
** [[اورانگوتان بورنئویی]] (''Pongo pygmaeus'')
سطر ۳۱ ⟵ ۳۲:
** [[اورانگوتان تاپانولی]] (''Pongo tapanuliensis'')
** [[اورانگوتان سوماترایی]] (''Pongo abelii'')
 
== کالبدشناسی و فیزیولوژی ==
[[پرونده:Sumatran orangutan family in Toronto Zoo.JPG|بندانگشتی|چپ| اورانگوتان سوماترایی نر، کودک و ماده.]]
قد یک اورانگوتان در حالت ایستاده ۱.۲۱٫۲ تا ۱.۵۱٫۵ متر است. به‌طور متوسط وزن‌شان ۳۳ تا ۸۲ کیلو است.<ref name=NG>{{cite web| title = National Geographic| url = http://animals.nationalgeographic.com/animals/mammals/orangutan.html| publisher = [[انجمن جغرافیای ملی|National Geographic Society]]| accessdate = 2009-07-25}}</ref> نرها می‌توانند به ۱۱۰ کیلو یا بیشتر هم برسند. دست اورانگوتان‌ها شبیه دست [[انسان]] است؛ آن‌ها چهار انگشت و یک [[انگشت شست]] دارند. پای آن‌ها هم چهار انگشت و یک شست پای بزرگ دارد. آن‌ها می‌توانند هم با دست‌ها و هم با پاها اجسام را نگه دارند. درازای دست بزرگترین نرها به ۲ متر می‌رسد.
 
اورانگوتان‌ها بدنی حجیم و بزرگ، گردنی ضخیم، و بازوانی بسیار دراز، و پاهایی کوچک و خمیده دارند، و فاقد دم هستند. بیشتر بدن آن‌ها با موی قهوه‌ای مایل به قرمز پوشیده شده، و رنگ آن در میان گونه‌ها متغیر است. برای مثال اورانگوتان سوماترایی پوششی روشنتر و کم‌پشت‌تر دارد.<ref>{{cite web|url=http://www.red-ape.co.uk/orangutan/orang_anatomy.html |title=صفحهٔ آناتومی اورانگوتان |publisher=Red-ape.co.uk |date= |accessdate=2009-07-03}}</ref>
سطر ۵۵ ⟵ ۵۷:
گونهٔ سوماترایی اورانگوتان در معرض خطر جدی است. گونهٔ بورنئویی نیز [[گونه در معرض خطر|در معرض خطر]] قرار دارد.
 
== دیدگاه ادیان و فرق گوناگون دربارهدربارهٔ اورانگوتان ==
در بین [[مسلمانان]] [[اندونزی]] و [[مالزی]] بر این اعتقادند که اورانگوتان زیباترین جلوه آفرینش پروردگار است.