امپراتوری تیموری: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
برچسب‌ها: متن دارای ویکی‌متن نامتناظر ویرایش همراه ویرایش از برنامهٔ همراه ویرایش با برنامهٔ اندروید
برچسب‌ها: متن دارای ویکی‌متن نامتناظر ویرایش همراه ویرایش از برنامهٔ همراه ویرایش با برنامهٔ اندروید
خط ۳۷۶:
شاهرخ پس از تسخیر [[مازندران]] در ۸۰۹ ه‍. ق، [[ماوراءالنهر]] و [[مغولستان]] را در ۸۱۱ ه‍. ق، [[بلخ]] و [[تخارستان]] را در ۸۱۲ ه‍.ق و [[خوارزم]] را در ۸۱۵ تحت فرمانروایی خود درآورد. در ۸۱۷ ه‍.ق [[عراق عجم]] و [[فارس (سرزمین)|فارس]] را از اسکندر گرفت و همانند تیمور حکومت این نواحی را میان پسران و نوه‌هایش تقسیم کرد. در این مدت بسیاری از مدعیان حکومت از بین رفتند: عمر در ۸۰۹ ه‍.ق به دست برادرش ابابکر کشته شد و ابابکر را [[ایدکو]] (والی کرمان) کشت، میرانشاه در ۸۱۰ ه‍.ق به دست [[قره یوسف|قرایوسف ترکمان]] و پیرمحمد جهانگیر در ۸۱۱ ه‍.ق به دست وزیرش [[پیرعلی تاز]] به قتل رسیدند، خلیل سلطان هم در ۸۱۴ ه‍.ق به مرگ طبیعی درگذشت.<ref>حافظ ابرو، ج ۳، ص ۲۲۸، ۳۴۱–۳۴۲، ۴۳۷</ref>
 
شاهرخ که توانسته بود از سرزمین‌های از هم گسیخته، قلمرو تقریباً یکپارچه‌ای فراهم سازد با همسایگان و رقیبانش روابطی دوستانه برقرار کرد چنان‌که سفیرانی از [[چین]]، [[هند]]، [[شروان]] و [[دشت قپچاق]] به دربار او آمد و رفت داشتند<ref>حافظ ابرو، ج ۳، ص ۲۰۳، ۲۷۳–۲۷۵، ۴۰۸–۴۱۰</ref> اما او هیچگاه نتوانست قدرت تیموریان را در خارج از مرزهای ایران و ماوراءالنهر تثبیت کند. شاهرخ با وجود کامیابی‌هایش در سامان دادن به امور داخلی و از بین بردن رقیبان، پس از قدرت گرفتن [[ترکمانان]] [[قراقویونلو]] در [[آذربایجان]]، نتوانست اقتدار خویش را در آنجا حفظ کند. با مرگ قرایوسف ترکمان در ۸۲۳ ه‍. ق، شاهرخ حدود یک سال [[تبریز]] را در اختیار داشت و سه بار نیز به آذربایجان لشکر کشید که آخرین بار در ۸۳۹ ه‍.ق بود ولی با وجود این پیروزی‌ها نتوانست آنجا را حفظ کند و چون از بیم پسران قرایوسف، کسی حکومت آذربایجان را نمی‌پذیرفت،<ref>جعفری، ص ۸۰–۸۱</ref><ref>دولتشاه سمرقندی، ص ۳۹۱</ref> شاهرخ مجبور شد فقط به ذکر نامش در خطبه‌هایی که در آذربایجان خوانده می‌شد، بسنده کند. وی در اواخر عمر با شورشِ سلطان محمد، پسر [[بایسنقر]] و حاکم [[ری]]، مواجه شد و با وجود بیماری، به تشویق همسر قدرتمندقدرتمنداش [[گوهرشادآغا|گوهرشادآغا بیگم]]، که قدرت واقعی در کنار شاه داشت در ۸۵۰ ه‍.ق به آنجا لشکر کشید. سلطان محمد گریخت و شاهرخ پس از ۴۳ سال سلطنت، در ری درگذشت.<ref>عبدالرزاق سمرقندی، ج ۲، جزء۲، ص ۸۶۲، ۸۶۵</ref><ref>جعفری، ص ۱۲۳–۱۲۵</ref><ref>دولتشاه سمرقندی، ص ۳۳۸–۳۳۹، ۴۰۵–۴۰۸</ref> شاهرخ در سن هفتاد و دو سالگی و به سال ۸۵۰ ه‍.ق / ۱۴۴۶ م چشم از جهان فروبست. شورش سلطان‌محمد و مرگ شاهرخ، موجب تسریع در زوال این خاندان شد.
 
== نزاع دوباره مدعیان تاج و تخت و افول نهایی ==