به دلیل گسترش جمعیت شیعه تا شرق مراکز سنتی آن در عراق و عربستان در این دوره، و نیز به دلیل سن کم محمد در اوایل امامتش، نقش وکیل در نظارت امور روزانه امامی‌ها در دوره امامت او به طرز شایان توجهی افزایش یافت. امام تماس فعال خود با پیروانش را از طریق نامه نگاری حفظ می‌کرد، در یکی از احادیث شیعه پدرش او را به خاطر نگاشتن نامه‌های «بسیار زیبا» در زمانی که او هنوز پسری جوان بود ستوده است. نامه‌های او موضوعات گسترده‌ای را در بر می‌گرفت اما عموماً پاسخ‌هایی به سوالات فقهی، خصوصاً دربارهٔ مسایل شخصی ازدواج، طلاق، و ارث بود. علمای امامی کرامات گسترده و دانش وسیع نامکشوفات را به محمد الجواد نسبت داده و همچنین او را نویسنده مواعظ و حکم می‌دانند.<ref name="ایر"/>
== سخنان برگزیده ==
[[پرونده:Hadith imam javad.svg|بندانگشتی|پاسخ جواد به نامه حسین بن بشار در مورد ازدواج]]
* رو کردن به خداوند از عمق دل، بهتر از خسته کردن اعضای بدن است.<ref name="al-Qarashi 1">{{harvnb|Sharif al-Qarashi|2005|pp=116–124}}</ref>
* پیش از موقع انتظار چیزی را نداشته باش که پشیمان می‌شوی؛ فقط با آرزوها زندگی نکن که قلبت سخت می‌شود؛ نسبت به ضعفا بخشنده باش تا خدا هم نسبت به تو بخشنده باشد.<ref name="al-Qarashi 1"/>
* دانشمندان غریب اند، به دلیل خیل جاهلانی که آن‌ها را احاطه کرده‌اند.<ref name="al-Qarashi 1"/>
* از هیچ‌کس برای خودت دشمن نساز تا اینکه بدانی بین او و خدا چه می‌گذرد! اگر انسان خوبی باشد خدا او را به تو واگذار نخواهد کرد، اما اگر بد باشد، همین آگاهی تو از بد بودنش تو را از او در امان نگه خواهد داشت، پس نیازی نیست او را با خودت دشمن کنی.<ref name="al-Qarashi 1"/>
* اگر جهل سکوت پیشه می‌کرد، مردم با هم مخالفت نمی‌کردند.<ref name="al-Qarashi 1"/>
* مردم با هم برادرند؛ برادری ای که در راه خدا نباشد منجر به دشمنی می‌شود، چون خداوند می‌فرماید: در آن روز دوستان با هم دشمنند مگر متقیان. (قرآن 43:67)<ref name="al-Qarashi 1"/>
* نعمتی که سپاس گذاشته نشده است، گناهی می‌شود که بخشیده نشده است.<ref name="al-Qarashi 1"/>
* کسی که راه‌های ورود به چیزی را نمی‌داند، راهی برای خروج از آن پیدا نخواهد کرد.<ref name="al-Qarashi 1"/>
* اعتماد به خدا قیمت هر چیز عزیز است و نردبان رسیدن به هر چیز بلند.<ref name="al-Qarashi 1"/>
* سه خصلت است که به وسیله آن‌ها جلب محبت می‌شود: رعایت انصاف در معاشرت با دیگران، همیاری دیگران در سختی و برخورداری از قلبی سلیم و مهربان.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=میزان الحکمه|نام خانوادگی=محمدی ری شهری|نام=محمد|ناشر=سازمان چاپ و نشر دارالحدیث|سال=۱۳۸۶|شابک=|جلد=۲|مکان=قم|صفحات=۴۱۴}}</ref>
