دین الهی: تفاوت میان نسخه‌ها

برخی از محققان مدرن ادعا می‌کنند که اکبرشاه یک دین جدید نساخته. ''دکتر اسکار ر. گومز'' اصلاحات اکبرشاه را مشابه باورهای تکثرگرایانه در [[بودیسم تبتی]] می‌داند.<ref>Gómez, Oscar R. (2013). Tantrism in the Society of Jesus - from Tibet to the Vaticcan today. Editorial MenteClara. p. 51. {{ISBN |978-987-24510-3-5|en}}.</ref> ملاقات‌های خصوصی اکبر با عالمان ادیان مختلف و آشنایی با مذاهب مختلف سهم به‌سزایی در تغییر باورهای او داشت.<ref name="اس" /> برخی از محققان، مانند ''پروفسور شریرام شارما'' نیز دین الهی را گونه‌ای از تصوف می‌دانند.<ref name="note" /> او بنا بر تعالیم صوفیان، علی‌الخصوص [[ابن عربی]]، به بررسی باورهای مشترک ادیان بزرگ پرداخت و آن‌ها را از یک منشأ دانست.<ref name="هاف" /> این مسائل او را به این نتیجه رسانده بود که چرا باید حقیقت را در یک دین محدود کرد و به آن مختص دانست و چون حقیقت واحد است، پس وجه ترجیح چیست.<ref name="اس" /> او در نامه‌ای به پادشاه [[اسپانیا]]، [[فیلیپ دوم (اسپانیا)|فیلیپ دوم]]، در سال ۱۵۸۲ میلادی، تأسف می‌خورد از این که غالب مردم جهان بدون تحقیق و وارسی حقیقت و استفاده از استدلال‌های عقلانی، دینی که با آن متولد شده‌اند یا آموزش دیده‌اند را کورکورانه می‌پذیرند و بدین شکل خود را از راستی و حقیقت، که هدف غایی انسان خردمند است، محروم می‌کنند. او مردم را به چالش شناخت ادیانی، به جز آیین خود، دعوت می‌کرد و می‌گفت هیچ مذهبی منحصراً حقیقت را در خود ندارد.<ref name="هاف" /> در یکی از مباحثات عبادت‌خانه پیشنهاد شد که به وسیله «آزمون آتش» واقعیت ادیان مورد آزمایش قرار گیرد، که اکبرشاه آن را پذیرفت ولی با مخالفت برخی عالمان انجام نپذیرفت.<ref name="خودشیفته" />