۱۱۳٬۳۸۳
ویرایش
تغییرات
جز
←جایگزینی با [[وپ:اشتباه|اشتباه‌یاب]]: آگوست⟸اوت
براساس آمارهای منتشر شده در فاصلهٔ سال‌های ۱۹۴۹ تا ۱۹۶۱ حدود ۵/۲ میلیون نفر از [[آلمان شرقی]] به [[آلمان غربی]] مهاجرت کردند و راه اصلی آن‌ها ورود به [[برلین غربی]] بود. همچنین طی شش ماه اول سال ۱۹۶۱ تعداد ۱۶۰هزار نفر یعنی تقریباً روزانه ۲۰۰۰ نفر از [[برلین شرقی]] به [[برلین غربی]] پناهنده شدند. بیشتر مهاجرین کارگران متخصص، کارشناسان، استادان دانشگاه و [[روشنفکران]] بودند. این امر موجب نارضایتی دولت [[آلمان شرقی]] و [[اتحاد جماهیر شوروی]] شد. این مهاجرت‌ها و از دست دادن نیروهای کار، [[آلمان شرقی]] را در معرض فروپاشی اقتصادی قرار داد و خسارت‌های زیادی را برای [[اتحاد جماهیر شوروی]] و دولت آلمان شرقی تحت رهبری «اریک هونکر» به ارمغان آورد. چرا که اقتصاد و صنعت [[آلمان شرقی]] عملاً بر کمک‌های [[شوروی]] شکل یافته بود. از این رو آن‌ها دست به عملی محدودکننده زدند و به دستور [[نیکیتا خروشچف]]، رهبر [[اتحاد جماهیر شوروی]] تمام راه‌های ارتباطی بین برلین شرقی و غربی را مسدود کردند و دیوار برلین را به‌عنوان «دیوار حافظ ضد فاشیست» و با هدف جلوگیری از رفت‌وآمدهای نامطلوب (به تعبیر اروپای شرقی) بنا کردند.
در اولین ساعات روز یک شنبه سیزدهم آگوستاوت ۱۹۶۱، [[نیروهای نظامی]] [[آلمان شرقی]] خیابان‌های منتهی به نقاط مرزی را محاصره کردند و کارگران در مرز مشغول ساختن دیوار شدند. با ایجاد این حصار که ارتفاع آن به دو متر می‌رسید، ارتباط بین بخش‌های شرقی و غربی شهر کاملاً قطع شد. احداث این دیوار چنان شتابان انجام گرفت که بسیاری از خانواده‌ها که در مناطق مختلف شهر زندگی می‌کردند برای مدت ۲۸ سال از یکدیگر جدا شدند. گروهی از آن‌ها آن‌قدر زنده نماندند که فروریختن دیوار برلین را شاهد باشند و امکان دیدار دوبارهٔ خانواده‌های خود را پیدا کنند. [[پرونده:Berlin satellite image with Berlin wall.jpg|بندانگشتی|250 px|تصویر ماهواره‌ای از دیوار برلین (خط زرد نشان دهندهٔ محل دیوار است)]]طول دیواری که به دور برلین غربی کشیده شده بود، ۱۵۵ کیلومتر بود که ۴۵ کیلومتر آن از وسط شهر می‌گذشت. با احداث این دیوار، شهر برلین غربی به صورت یک شهر محصور در خاک آلمان شرقی درآمد. گذرگاه‌های دو طرف در ۱۹۲ مسیر قطع شد. ۹۷ مورد خیابان‌های شهری برلین در جهت شرقی - غربی و ۹۵ مورد مسیرهای بیرون شهری بین برلین غربی و سایر مناطق آلمان شرقی بسته شد. این حصار اندکی در خاک [[آلمان شرقی]] نصب شد تا بدین ترتیب از هرگونه تجاوزی توسط [[آلمان غربی]] مصون بماند. به‌طوری‌که اگر کسی پشت این حصار می‌ایستاد، در واقع در خاک [[آلمان شرقی]] قرار داشت. تانک‌ها در نقاط معینی از شهر مستقر شدند. قسمتی از خیابان‌های شهر کنده شده بود و برای رفت‌وآمد وسائل نقلیه عمومی قوانین تازه‌ای معین شده بود. خطوط راه آهن و مترو بین دو طرف هم متوقف و ارتباط تلفن این دو بخش نیز قطع شد. همچنین ساکنان برلین شرقی از ورود به برلین غربی منع شدند. این امر به دلیل این که حدود ۶۰ هزار نفر از ساکنان برلین شرقی در برلین غربی کار می‌کردند مشکلات زیادی به بار آورد. در روزهای بعد مقامات آلمان شرقی در مقابل تمام پنجره‌ها و درهای ساختمان‌هایی که در خط حائل واقع شده بودند دیوار کشیدند.
=== ۱۹۶۱–۱۹۷۵ ===
== سقوط دیوار برلین ==
با بهبود تدریجی مناسبات میان شرق و غرب در اواخر [[دهه ۱۹۸۰]] میلادی زمینهٔ فروپاشی دیوار برلین فراهم شد. در سال ۱۹۸۹ [[حکومت کمونیستی]] شوروی تصمیم گرفت دموکراسی‌سازی را به‌عنوان یک اصل در [[کشورهای اروپایی شرقی]] تحت نفوذ خود دنبال کند. اما در این میان اتفاقی افتاد که روند رو به پایان دولت آلمان شرقی را آغاز کرد. [[دولت کمونیستی مجارستان]] درهای خود را بر روی غرب گشود. در بیست و سوم آگوستاوت ۱۹۸۹، مرزهای بین [[مجارستان]] و [[اتریش]] باز شد. از آن‌جا که مهاجرت بین [[کشورهای کمونیستی]] ممنوع نبود، ساکنان آلمان شرقی که مجاز به رفت‌وآمد به مجارستان بودند از طریق این کشور و نیز [[چکسلواکی]] به آلمان غربی و سایر کشورهای [[اروپای غربی]] رفتند. این مهاجرت‌ها طی یک ماه به سرعت افزایش یافت. به‌طوری‌که در ماه سپتامبر حدود ۱۳ هزار نفر از اهالی آلمان شرقی به سمت [[مجارستان]] حرکت کردند تا بتوانند از طریق اتریش خود را به آلمان غربی برسانند.
[[پرونده:Berlin wall 2010.jpg|بندانگشتی|200px|یادمان دیوار برلین در محل قرارگیری آن]]
در پاییز همان سال، تظاهرات اعتراض‌آمیز مردم نسبت به دولت آلمان شرقی شدت گرفت تا این که در هجدهم اکتبر همان سال [[اریک هونکر]]، رهبر آلمان شرقی از سمت خود کناره‌گیری کرد و چند روز بعد [[ایگون کرنس]] جانشین او شد. دولت جدید تصمیم گرفت به ساکنان برلین شرقی اجازه دهد تا برای سفر به برلین غربی تقاضای [[ویزا]] کنند. با اعلام این مطلب از سوی دولت ده‌ها هزار نفر از ساکنان برلین شرقی خود را به محل‌های مشخص شده رساندند تا از مرز عبور کنند و به برلین غربی بروند. هجوم این جمعیت به کنار مرز مأموران و نگهبانان را دچار مشکل کرد. چرا که آن‌ها برای مقابله با چنین جمعیتی آمادگی نداشتند. لحظه به لحظه بر انبوه جمعیت اضافه می‌شد. سرانجام مأموران مرز را گشودند و مردم توانستند از آن عبور کنند. در آن طرف مرز، اهالی برلین غربی برای استقبال از همشهریان سابقشان جمع شده بودند. به این ترتیب [[نهم نوامبر ۱۹۸۹]] به روز فروپاشی دیوار برلین تبدیل شد. این دیوار ظرف روزها و هفته‌های بعد و توسط کسانی که از دیگر نقاط آلمان شرقی خود را به برلین رسانده بودند به تدریج خراب شد. فروریختن دیوار برلین، اولین قدم در راه اتحاد مجدد دو آلمان بود که سرانجام در سوم اکتبر ۱۹۹۰ صورت گرفت.