تخت سلیمان: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب‌ها: متن دارای ویکی‌متن نامتناظر ویرایشگر دیداری |
به نسخهٔ 23458621 ویرایش Majidhenry برگردانده شد. (توینکل) برچسب: خنثی‌سازی |
||
خط ۱۷:
|دیرینگی = [[دوره هخامنشیان]]
}}
'''تخت سلیمان''' (یا '''آتشکده آذرگُشنَسب''') نام محوطهٔ تاریخی بزرگی در نزدیکی [[
== تاریخچه ==
خط ۳۱:
اگرچه این سخن مورد قبول همهٔ محققان نیست، ولی یکی از جاهایی که حدس زده می‌شود محل تولد زرتشت باشد، شهر شیز است.<ref>تکاب افشار، ص ۹۲</ref>
ناصری در انجمن‌آرای آورده‌است که گویند زرتشت در شهر [[اردبیل]] و [[سبلان]] ظهور کرده و اصلش از شهری بوده، در میان [[
در دوران [[اردشیر یکم]] و پس از او تمایل به حذف تاریخ و نقش [[اشکانیان]] در کلیهٔ امور بود. تباین و تضادی که ساسانیان با اشکانیان داشتند بیشتر بر این بنیادها قرار داشت: سعی در تقویت حکومت مرکزی و مبارزه با ادیان غیر زرتشتی. این حکومت متمرکز نامی فراگیر لازم داشت که مسبوق به دین رسمی کشور و آیات و اصطلاحات اوستا باشد. در [[اوستا]] از «ائیریانم وئجه» به عنوان زادگاه [[زرتشت]] یاد شده بود که در دوران ساسانی تمایلی به تغییر محل آن از [[ری]] به [[آذربایجان (ایران)|آذربایجان]] احساس گردید؛ زیرا ری از مدت‌ها پیش در تیول خاندان معروف مهران، از خاندان‌های مهم دوران اشکانی بود و پیوسته مانند [[نسا]] از شهرهای اشکانی دوست و مورد سوءظن ساسانیان بود. در حالی که [[آذربایجان (ایران)|آذربایجان]] هم یکی از سه آتش بزرگ دوران ساسانی را در خود داشت [[آتشکده آذرگشسب]] (تخت سلیمان کنونی) و هم به [[تیسفون]] پایتخت ساسانی نزدیک‌تر بود؛ پس «ائیریانم وئجه» که قبلاً زادگاه زرتشت تصور شده بود به آذربایجان منتقل گردید با نام تازهٔ «ایران ویج». جزء نخست این کلمهٔ مقدس می‌توانست بهترین نام ممکن برای سرزمین واحد و فراگیر ساسانیان باشد. این جزء نخست در ایرانی باستانی ''آریانام'' aryānām و در [[زبان اوستایی]] aryānem بود. از شکل ایرانی باستان آن در دوران اشکانی ''آریان'' حاصل شده بود، اما ساسانیان بیشتر به [[اوستا]] نظر داشتند.<ref>''ایران‌نامک''، ص ۲۵۱</ref>
سطر ۶۱ ⟵ ۴۹:
==== اهدای غنائم جنگی توسط بهرام گور ====
[[طبری]] می‌نویسد «چون [[بهرام گور]] به جنگ ترکان [[خزر]] که در آن سوی کوه‌های [[قفقاز]] بودند می‌رفت از آذربایجان رفت که بتواند در آتشکدهٔ شیز عبادت کند. بعد از پیروزی در جنگ با ترکان در بازگشت آنچه یاقوت و گوهر در تاج خاقان بود و شمشیر او که مروارید و گوهر نشان بود و زیورهای فراوانش را به آن آتشکده پیشکش کرد و خاتون زن اسیرشدهٔ خاقان را، به خدمت آن آتشکده گماشت.<ref name="تکاب افشار، ص ۱۰۷"
==== گنزک در زمان خسرو پرویز ====
اقامتگاه تابستانی [[خسرو پرویز]] ظاهراً در نواحی [[دریاچه ارومیه]] در سر راه [[
==== شیز در زمان ساسانیان ====
[[پرونده:Takhte soleyman 05.jpg|بندانگشتی|280px|نمایی از تخت سلیمان هنگام غروب آفتاب]]
با استقرار امپراتوری ساسانی در ایران و رواج آیین زرتشی اوج شکوه و آبادانی این شهر آغاز گردید. ساختمان آتشکده آذرگشنسب به‌عنوان نماد اقتدار آیین زرتشت باعث رشد و توسعه دوباره شهر گردید. این آتشکده که مختص پادشاهان و سرداران بوده موقعیت جنگجویان را حفظ می‌کرده و به‌عنوان نماد وحدت کشور از احترام بالایی برخوردار بوده به‌طوری‌که بعد از پادشاهان اشخاصی از خاندان ساسانی پیاده به این محل آمده و ضمن زیارت تاج شاهی را بر سر می‌گذاشتند. آذرگشنسب به‌عنوان مهم‌ترین معبد زرتشتیان مورد احترام حکومت و مردم آن دوره بوده، آتش جاودان این آتشکده حدود هفت قرن نماد اقتدار آیین زرتشت بوده، در عصر
شیز در زمان ساسانیان به‌جهت همین آتشکده تقدس خاصی پیدا کرد و شهر به صورت مجموعه مذهبی درآمد، به‌طوری‌که طبقه خاص از روحانیان مذهبی که در آیین زرتشت از آن‌ها به‌عنوان (موبد) نام برده می‌شود در خانه‌های مسکونی شهر ساکن شده‌اند. به دلیل اقتدار و شکوهی که این آتشکده داشت مردم منطقه آن را تخت سلیمان نامیدند. از آن پس در تمام کتاب‌ها و آثار باقی‌مانده نام آتشکده آذرگشنسب کمتر دیده شده. این آتشکده در دوره خسرو اول اهمیت بالایی به دست آورد. در دوره حکومت خسرو پرویز که مورخان غرب او را خسرو دوم می‌نامند، در نبردی طولانی که میان ساسانیان و دولت روم شرقی روی داد، خسرو پرویز سوریه و آسیای صغیر را تحت فرمان درآورد و «صلیب واقعی اورشلیم» را به شیز آورد. این شهر در سال ۶۲۴ میلادی در حمله ارتش روم شکست سپاهیان خسرو پرویز مورد غارت و تخریب قرار گرفت و به دستور هرکلیوس شیز تخریب شد و صلیب واقعی دوباره به اورشلیم بازگشت. پس از آن واقعه به‌خصوص اوایل ظهور اسلام شیز اعتبار خود را از دست داد.
| |||