سیاست در ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با استفاده از AWB
ابرابزار، اصلاح املا، اصلاح سجاوندی، اصلاح ارقام، اصلاح نویسه، اصلاح فاصلهٔ مجازی، اصلاح نویسه‌های عربی
خط ۱۱:
انقلاب ۱۳۵۷ ایران، که در نزد دولت کنونی و بسیاری از منابع به انقلاب اسلامی معروف است، قیامی بود که با شرکت مردم و گروه‌های سیاسی گوناگون، نظام پادشاهی ایران را سرنگون، و پیشزمینهٔ روی کار آمدن نظام جمهوری اسلامی را در ایران فراهم کرد. [[۲۲ بهمن]] سال ۱۳۵۷ روز پیروزی این انقلاب و سقوط رژیم پهلوی بود و در ۱۲ فروردین ۱۳۵۸ بیش از نود و هشت درصد مردم به [[جمهوری اسلامی ایران]] رای دادند و مدتی بعد [[قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران]] نیز به رای گذاشته شد و با رای اکثریت نزدیک به اتفاق مردم تصویب شد.
 
در سال ۱۳۶۸ [[بازنگری در قانون اساسی جمهوری اسلامی|اصلاحاتی در قانون اساسی]] ایجاد شد و برای مثال به موجب آن پست نخست وزیرینخست‌وزیری حذف شد و قدرت عملی بیشتری به ریاست جمهوری داده شد.
 
== ساختار حکومت فعلی ایران ==
حکومت فعلی ایران جمهوری اسلامی است که در سال ۱۳۵۸ شمسی به رفراندوم گذاشته و به تأیید مردم رسید.
 
[[رهبر جمهوری اسلامی ایران]] و [[رئیس جمهوررئیس‌جمهور اسلامی ایران]] باید از دین اسلام و مذهب شیعه دوازده امامی باشند و ضمناً رهبری باید دارای درجه اجتهاد باشد ولی نژاد و قومیت در انتخاب آنان تأثیری ندارد.
 
در زیر ابتدا ارکان جمهوری اسلامی و مسئولان کنونی پست‌های آن معرفی شده‌اند. در بخش بعدی به احزاب سیاسی، چگونگی فعالیت آن‌ها و گرایش‌های مختلف درون آن‌ها اشاره شده‌است.
خط ۳۵:
[[مجمع تشخیص مصلحت نظام]]، مجمعی است که وظیفه حل اختلافات بین [[مجلس شورای اسلامی]] و [[شورای نگهبان قانون اساسی]] و دولت پاره‌ای وظایف دیگر را به عهده دارد. اعضای این مجمع توسط [[رهبر جمهوری اسلامی ایران]] انتخاب می‌شوند و ریاست این مجمع از ابتدای تأسیس رسمی، بر عهده [[اکبر هاشمی رفسنجانی]] بود و پس از مرگ او، [[محمدعلی موحدی کرمانی]] رئیس موقت مجمع شد.<ref>[http://www.tabnak.ir/fa/news/662054/آیت‌الله-موحدی-کرمانی-ریاست-جلسات-مجمع-را-تا-اسفند-بر-عهده-می‌گیرد آیت‌الله موحدی کرمانی، ریاست جلسات مجمع را تا اسفند بر عهده می‌گیرد]</ref> مقر مجمع در [[کاخ مرمر]] تهران است.
 
[[قوه مجریه]] در دست [[رئیس جمهوریرئیس‌جمهوری اسلامی ایران]] است که با رای مردم انتخاب می‌شود. نامزدهای ریاست جمهوری برای شرکت در انتخابات و پیش از آن باید به تأیید [[شورای نگهبان قانون اساسی]] برسند. قانون یکی از شروط شرکت در انتخابات را «رجل سیاسی» بودن می‌داند. بعضی معتقدند که «رجل سیاسی» لزوماً به مذکر بودن اشاره ندارد اما در تاریخ جمهوری اسلامی تا بحال هیچ زنی برای کاندیدایی ریاست جمهوری تأیید نشده‌است. رئیس جمهوررئیس‌جمهور کنونی ایران [[حسن روحانی]] است.
 
[[رئیس قوه قضاییه]] توسط [[رهبر جمهوری اسلامی ایران]] انتخاب می‌شود.
خط ۸۳:
بهرحال با پایان دورهٔ هشت ساله خاتمی، رد صلاحیت اکثریت کاندیداهای اصلاح‌طلبان در [[مجلس شورای اسلامی]] و شکست سنگین نماینده‌های اصلاح‌طلبان در انتخابات [[شورای شهر و روستا]] و ریاست جمهوری، ([[محمد معین]]، [[مهدی کروبی]] و مهرعلیزاده هر سه شکست خوردند) این جناح تا حدود زیادی از صحنه سیاست دور ماند، تا در [[انتخابات دور دهم ریاست جمهوری]] و پیامدهای پس از آن توانست با ورود مجدد [[میرحسین موسوی]] به عرصه سیاسی و جنبش اعتراضی بزرگ موسوم به [[جنبش سبز]] جای خود را دوباره باز کند.
 
در حال حاضر حزب [[جبهه مشارکت ایران اسلامی]]، [[سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی ایران]]، [[مجمع روحانیون مبارز]]، [[حزب اعتماد ملی]] و تا حدودی [[حزب کارگزاران ایران اسلامی]] از تشکل‌های این جناح به‌شمار می‌روند. شخصیت‌هایی چون [[سیدمحمد خاتمی]]، رئیس جمهوررئیس‌جمهور سابق، [[مهدی کروبی]]، رئیس سابق مجلس، و [[محمدرضا خاتمی]]، نایب رئیس سابق مجلس، از شخصیت‌های این طیف هستند.
 
=== احزاب اپوزیسیون غیررسمی ===
خط ۱۰۰:
 
==== [[جبهه ی ملی|جبهه ملی]] و [[ملی‌گرا|ملی گرایان]] ====
این جمعیت، اکنون به عنوان یکی از منتقدین حاکمیت به‌شمار می‌رود اما اعتقادی به فروپاشی نظام ندارد. جبهه ملی در سال 1360،۱۳۶۰، از سوی روح اللهروح‌الله خمینی رهبر قبلی جمهوری اسلامی، غیرقانونی خوانده شد. عبدالعلی ادیب برومند، عباس امیرانتظام، داود هرمیداس باوند و حسین شاه حسینی از چهره‌های شاخص این جریان به‌شمار میروندمی‌روند.
 
==== [[سلطنت طلب]]‌ها و [[مشروطه‌خواه|مشروطه‌خواهان]] ====
خط ۱۱۸:
این سازمان در زمان حکومت [[صدام حسین]] در عراق پایه‌ها و تجهیزات نظامی بسیاری در این کشور داشت و بنا به فیلم‌های مخفی که پس از [[اشغال عراق]] توسط آمریکا یافت شد، رهبران آن با [[صدام حسین]] مذاکرات مخفیانه‌ای نیز داشته‌اند.
 
این سازمان به همراه عده‌ای از تشکل‌های مسلح و مخالف نظام و سایر گروه‌های غیر مسلح منجمله [[سازمان چریک‌های فدایی خلق ایران]] (جریان پیرو برنامه هویت)، [[شورای ملی مقاومت]] را پایه گذاشته‌است و [[مریم رجوی]] را توسط این شورا به عنوان رئیس جمهوررئیس‌جمهور آلترناتیو آینده ایران انتخاب کرده‌است.
 
شاخه نظامی این سازمان، [[ارتش آزادیبخش ایران]] است)
خط ۱۵۶:
* [http://www.wpiran.org/ سایت حزب کمونیست کارگری ایران]
* [http://www.irancpi.org/ حزب مشروطه ایران]
 
== منابع ==
{{پانویس}}