* {{anchor|inforefc}}c. '''[[#infoc|^]]''' زبان ادبی در [[بابل]].}}|stat_area2=۵۵۰۰۰۰۰11000000|stat_year2=۵۰۰۴۸۰ پ.م.<ref name="Turchin">{{cite journal |last1=Turchin|first1=Peter|last2=Adams|first2=Jonathan M.|last3=Hall|first3=Thomas D | title = East-West Orientation of Historical Empires | journal = Journal of world-systems research|date=December 2006 |volume=12|issue=2 |page=223 |url =http://jwsr.pitt.edu/ojs/index.php/jwsr/article/view/369/381|accessdate=12 September 2016 |issn= 1076-156X}}</ref><ref name="Taagepera">{{cite journal|last1=Taagepera|first1=Rein|title=Size and Duration of Empires: Growth-Decline Curves, 600 B.C. to 600 A.D|journal=Social Science History|date=1979|volume=3|issue=3/4|page=121|doi=10.2307/1170959|jstor=1170959}}</ref>}}'''شاهنشاهی هخامنشی''' یا '''هخامنشیان''' (۵۵۰–۳۳۰ پیش از میلاد، «۲۲۰ سال») شاهنشاهی‌ای در دوران باستان بود که بدست [[کوروش بزرگ]] بنیاد نهاده شد. این نخستین دولتی بود که همه جهان متمدن آن روز را دربرمی‌گرفت و زین‌رو، شاهنشاهی هخامنشی نخستین و تنها دولتی است که همه جهان را برای بیش از سه سده یکپارچه کرد. پادشاهان این دودمان از پارسیان بودند و تبار خود را به «[[هخامنش]]» می‌رساندند که سرکردهٔ خاندان [[پاسارگاد]] از خاندان‌های [[پارسیان]] بوده‌است. [[هخامنش]] باید حوالی پایان سدهٔ هشتم یا ربع نخست سدهٔ هفتم پ. م بر مسند قدرت بوده باشد. چش پش، پسر هخامنش در فاصلهٔ تقریبی ۶۷۵ تا ۶۴۰ پ. م، رهبری طوایف پارسی را به دست گرفته بود.<ref>{{پک|داندامایف|1381|ک=تاریخ سیاسی هخامنشیان|ص=18}}</ref>
هخامنشیان، در آغاز پادشاهان بومی [[پارس]] و سپس [[انشان]] بودند ولی با شکستی که [[کوروش بزرگ]] بر [[ایشتوویگو]] واپسین پادشاه [[ماد]] وارد آورد و سپس گرفتن [[لیدیه]] و [[تمدن بابل|بابل]]، پادشاهی هخامنشیان تبدیل به شاهنشاهی بزرگی شد. از این رو [[کوروش بزرگ]] (از نوادگان شاه انشان، کوروش یکم، کمبوجیه یکم) را بنیانگذار [[شاهنشاهی]] هخامنشی می‌دانند.<ref>''La Parse avant Empire'', P.Briant,IA ,1984.P.71-118</ref>
