دانشنامه ایرانیکا: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Fatemibot (بحث | مشارکت‌ها)
Hamid Hassani (بحث | مشارکت‌ها)
ویرایش و ویکی‌سازی موردی
خط ۲۵:
}}
{{ایران‌شناسی}}
'''''دانشنامهٔ ایرانیکا''''' {{به انگلیسیلاتینی|''Encyclopædia Iranica''}} یک پروژهٔ گروهیگروهیD بین‌المللی و بزرگ‌ترین و جامع‌ترینِ پروژه‌هایپروژهٔ [[ایران‌شناسی|ایران‌شناختی]] است<ref>[http://web.archive.org/web/20090307153931/http://www.radiozamaneh.org/pejman/2007/04/post_23.html اعتراض دانشنامه''دانشنامه‌ی «ایرانیکا»'' به آسوشیتدپرس] (''رادیو زمانه'')</ref> که به سردبیریسردبیریِ [[احسان یارشاطر]] و شورای ویراستارانویراستاران، که همگی از پژوهشگران بین‌المللی برجسته در زمینهٔ [[ایران‌شناسی|مطالعات ایران]] هستند، در [[دانشگاه کلمبیا]] در شهر [[نیویورک]]، [[ایالات متحده آمریکا|ایالات متحدهٔ آمریکا]] در حال انتشار است. از ابتدای فعالیت این دانشنامه یارشاطر سردبیر این دانشنامه بود ولی از ابتدای سال ۲۰۱۷ میلادی، [[التون دانیل]] به سردبیری این دانشنامه منصوب شده‌است. شورای ویراستاران متشکل از ۳۸ پژوهشگر برجستهٔ بین‌المللی از دانشگاه‌ها و مراکز علمی مختلف است که هرکدام از آن‌ها در زمینهٔ خاصی از مطالعات ایرانی صاحب‌نظرند و وظیفهٔ آن‌ها کمک به سردبیر برای انتخاب عنوان مدخل‌ها، گزینش نویسندگان هر مدخل و تهیهٔ اصول کلی برای نوشتن مدخل‌ها در زمینهٔ مورد تخصص‌شان است.<ref name=":0">{{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=حیدرزاده|نام=محمد|ناشر=انتشارات دانشگاه شهید چمران اهواز|سال=۱۳۹۶|شابک=۳-۲۰۷-۱۴۱-۶۰۰-۹۷۸|فصل=پیشگفتار مترجمان|کتاب=[[تاریخ ماد به‌گزارش دانشنامهٔ ایرانیکا]]|ترجمه=[[شهرام جلیلیان]] و محمد حیدرزاده|شهر=اهواز}}</ref>
 
این دانشنامه به بررسی تاریخ و تمدن ایران در [[خاورمیانه]]، [[قفقاز]]، [[آسیای مرکزی]] و [[شبه‌قاره هند|شبه‌قارهٔ هند]] می‌پردازد و همهٔ جنبه‌های تاریخ و فرهنگ ایران از جمله ادبیات و زبان‌های ایرانی را پوشش می‌دهد.<ref name=":0" />
 
== پیشینه ==
خط ۳۴:
یارشاطر در سال ۱۹۶۹ میلادی کوشید تا ''[[دانشنامهٔ اسلام]]'' به [[زبان فارسی]] ترجمه شود ولی به‌دلیل آنکه در مورد بسیاری از موضوعات مربوط به ایران، اطلاعات این دانشنامه را ناکافی می‌دانست، در سال ۱۹۷۵ میلادی دانشنامه‌ای جدید را که ترجمه‌ای از ''دانشنامهٔ اسلام'' به‌همراه مدخل‌هایی تألیفی بود تحت عنوان ''[[دانشنامهٔ ایران و اسلام]]'' منتشر کرد که تا فعالیت آن تا جلد دهم ادامه یافت ولی با پیروزی [[انقلاب اسلامی ایران]] ادامهٔ کار متوقف شد و آخرین جلد آن را در سال ۱۹۸۰ میلادی منتشر کرد.
 
یارشاطر پیش‌تر در سال ۱۹۷۲ میلادی تصمیم گرفته‌بود تا دانشنامه‌ای دربارهٔ ایران و به [[زبان انگلیسی]] منتشر کند و به همین منظور با اختصاص ۲ میلیون دلار بودجه توسط [[امیرعباس هویدا]]، نخست‌وزیر وقت ایران، کار دانشنامه را آغاز کرد<ref name=" «هفتهٔ ایرانیکا» در پاریس">[http://zamaaneh.com/adibzadeh/2009/03/print_post_333.html «هفتهٔ ایرانیکا» در پاریس] (''[[رادیو زمانه]]'')</ref> و آن را ''دانشنامهٔ ایرانیکا'' نام نهاد که پس از پیروزی انقلاب اسلامی، ادامهٔ تدوین آن در ایالات متحده آمریکا دنبال گردید.<ref>[http://radiozamaaneh.com/azadeh/2008/05/post_108.html جشن تولد ایرانیکای ۳۵سالهٔ ۱۳جلدی] (''رادیو زمانه'')</ref>
 
== حامیان و ویراستاران ==
خط ۴۳:
== جلدهای دانشنامه ==
[[پرونده:Low Library 2007.jpg|بندانگشتی|240px|[[دانشگاه کلمبیا]]]]
نخستین دفتر از دانشنامه در سال ۱۹۸۲ میلادی منتشر شد و نخستین جلد آن که شامل ۸ دفتر می‌شد، در سال ۱۹۸۵ میلادی منتشر گردید. تاکنون (آوریل ۲۰۱۸ میلادی) ۱۵ جلد از ''دانشنامهٔ ایرانیکا'' منتشر شده‌است و جلد شانزدهم نیز آخرین مراحل چاپ خود را طی می‌کند. ۵ جلد اول دارای ۸ دفتر بودند ولی از جلد ۶ به بعد، هر جلد دارای ۶ دفتر است که هر ۴ ماه یک‌بار، یک دفتر و هر ۱۸ ماه یک‌بار، یک جلد از دانشنامه منتشر می‌شود. همهٔ مدخل‌های چاپ‌شده به‌صورت آنلاین از طریق وب‌گاهوبگاه www.iranicaonline.org در دسترس‌اند و افزون بر آن، حدود ۹۰۰ مدخل چاپ‌نشده که در جلدهای بعدی دانشنامه چاپ خواهند شد نیز به‌صورت آنلاین قابل دریافت‌اند.<ref name=":0" />
 
''دانشنامهٔ ایرانیکا''، با هدف بیشترین دسترسی برای خوانندگان در سطح جهانی، به زبان انگلیسی منتشر می‌شود و احتمالاً تا زمانی که دانشنامه به پایان حرف Z برسد، تعداد جلدهای آن ۴۵ عدد خواهد بود.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.iht.com/articles/ap/2007/03/23/africa/ME-FEA-GEN-Iran-Encyclopedia.php|زبان=انگلیسی|عنوان=US-funded encyclopedia revels in Iran greatness|ناشر=[[هرالد تریبیون|International New York Times]]|تاریخ بازدید=۱۸ اکتبر ۲۰۰۷}}</ref>
خط ۹۴:
== پیوند به بیرون ==
{{ویکی‌گفتاورد}}
* [http://www.iranicaonline.org/ وب‌گاهوبگاه رسمی]
* [http://www.bbc.ok.uk/persian/arts/story/2006/11/061106_mv-np-iranica-gala.shtml شب «بوعلی سینا» به سود دانشنامهٔ ایرانیکا]