اختلال افسردگی عمده: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
جز ←جایگزینی با [[وپ:اشتباه|اشتباهیاب]]: افسردگی⟸افسردگی (حالت)|افسردگی، بلوغ⟸بلوغ روانی|بلوغ |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۸:
'''اختلال افسردگی عمده''' یا اختلال افسردگی ماژور (بهانگلیسی: Major Depressive Disorder) یا به اصطلاح «افسردگی»، اختلالی است که مشخصه اصلی آن، داشتن [[افسردگی (حالت)|حالت پریشانی]] در وضعیتها و موقعیتهای مختلف به مدت حداقل دو هفته میباشد.<ref name="NIH2016" /> افسردگی معمولاً همراه با علائمی مثل عدم [[عزت نفس|اعتماد بنفس]]، [[:en:Anhedonia|بی علاقگی]] نسبت به انجام فعالیت لذت بخش، بیحالی و احساس درد بدون دلیل میباشد.<ref name="NIH2016" /> همچنین در مواردی، فرد افسرده ممکن است معتقد به [[:en:Delusion|تفکراتی غلط]] باشد یا [[توهم|چیزهایی ببیند یا بشنود که دیگران قادر به احساس آنها نیستند]].<ref name="NIH2016" /> بعضی از بیماران، به نوعی افسردگی بازگشتی مبتلا هستند. به این معنا که فرد، دورههایی از افسردگی را تجربه میکند که ممکن است بین هر دوره سالها فاصله باشد. شایان ذکر است که اختلالات افسردگی میتواند تأثیرات بسیار منفی ای بر شخصیت فرد، کار یا زندگی تحصیلی و نیز وضعیت خواب، عادتهای غذایی و سلامت عمومی او داشته باشد<ref name="NIH2016" /> و همین عوارض مراجعه به موقع به روانشناس و روان پزشک را در صورت مشاهده علائم به امری ضروری تبدیل میکند.<ref name="Oxford University Press">{{cite book|last1=Richards|first1=C. Steven|last2=O'Hara|first2=Michael W.|title=The Oxford Handbook of Depression and Comorbidity|date=2014|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0-19-979704-2|page=254|url=https://books.google.ca/books?id=9jpsAwAAQBAJ&pg=PA254|language=en}}</ref> طبق آمارگیریهای صورت گرفته بین ۲ تا ۷ درصد بالغین افسرده جان خود را بوسیله [[خودکشی]] میگیرند<ref name="Oxford University Press" /> و بیش از ۶۰٪ افرادی که بوسیله خودکشی جان خود را از دست میدهند، مبتلا به افسردگی حاد یا دیگر [[اختلالات خلقی]] میباشند.<ref>{{cite book|last1=Lynch|first1=Virginia A.|last2=Duval|first2=Janet Barber|title=Forensic Nursing Science|date=2010|publisher=Elsevier Health Sciences|isbn=0-323-06638-0|page=453|url=https://books.google.ca/books?id=nD6VAFvKGC0C&pg=PA453|language=en}}</ref>
تصور میشود، علت اصلی بروز افسردگی عوامل [[ژنتیک]]ی، محیطی و فاکتورهای روانشناسی باشد.<ref name=NIH2016>{{cite web|title=Depression|url=http://www.nimh.nih.gov/health/topics/depression/index.shtml|website=NIMH|accessdate=31 July 2016|date=May 2016}}</ref> همچنین عواملی مثل سابقه خانوادگی، تغییرات اساسی در زندگی، بعضی دارودرمانیها، مشکلات [[مزمن]] سلامتی و [[سوء مصرف مواد]] مخدر، میتوانند احتمال ابتلا به افسردگی را افزایش دهند.<ref name=NIH2016 /> البته در ۴۰٪ موارد، عامل ژنتیک، عامل اصلی ابتلا برآورد شدهاست. تشخیص افسردگی کاملاً بر پایه تجربیات گزارش شده خود فرد و[[بررسی وضعیت شناختی|بررسیهای وضعیت شناختی]] میباشد و هیچ تست آزمایشگاهی برای تشخیص سریع آن وجود ندارد.<ref name=Pat2015>{{cite book|last1=Patton|first1=Lauren L.|title=The ADA Practical Guide to Patients with Medical Conditions|date=2015|publisher=John Wiley & Sons|isbn=978-1-118-92928-5|page=339|edition=2|url=https://books.google.ca/books?id=OTJiCgAAQBAJ&pg=PA339|language=en}}</ref> اما در مواردی، آزمایشهایی برای رد حالات فیزیکی خاصی که ممکن است علائم مشابهی را بوجود آورند انجام میگیرد. ذکر این نکته نیز مفید است که بین افسردگی و غم که بخشی عادی از زندگی بوده و
معمولاً، مبتلایان به افسردگی بوسیله مشاوره،
تقریباً ۲۵۳ میلیون نفر(۳٫۶٪)در سراسر جهان در سال ۲۰۱۳ مبتلا به افسردگی اساسی بودهاند.<ref name=GBD2015>{{cite journal|last1=Global Burden of Disease Study 2013|first1=Collaborators|title=Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 301 acute and chronic diseases and injuries in 188 countries, 1990–2013: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2013.|journal=Lancet (London, England)|date=22 August 2015|volume=386|issue=9995|pages=743–800|pmid=26063472|doi=10.1016/S0140-6736(15)60692-4|pmc=4561509}}</ref> درصد افرادی که حداقل یکبار به این بیماری مبتلا شدهاند از ۷٪ در ژاپن تا ۲۱٪ در فرانسه متغیر است.<ref name=Kes2013>{{cite journal|last1=Kessler|first1=RC|last2=Bromet|first2=EJ|title=The epidemiology of depression across cultures.|journal=Annual review of public health|date=2013|volume=34|pages=119–38|pmid=23514317|doi=10.1146/annurev-publhealth-031912-114409|pmc=4100461}}</ref> نرخ طول عمر در [[کشورهای توسعهیافته]] (۱۵٪) بیشتر از [[کشورهای در حال توسعه]](۱۱٪) میباشد<ref name=Kes2013 /> که این به نوبه خود طول دورههای افسردگی را مخصوصاً در دورههای بازگشت یافته بیشتر میکند.<ref name="GBD2015" /> شایعترین دوره ابتلا، دهه ۲۰ یا ۳۰ زندگی میباشد.<!--<ref name=DSM5 /><ref name=Kes2013 /> -->تعداد ابتلاها در زنها نیز دو برابر مردان گزارش شده.<ref name=Kes2013 /><ref name=DSM5>{{citation|author=American Psychiatric Association|year=2013|title=Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders|location=Arlington|publisher=American Psychiatric Publishing|pages=160–168|isbn=978-0-89042-555-8|edition=5th|url=https://www.psychiatry.org/psychiatrists/practice/dsm/dsm-5|accessdate=22 July 2016}}</ref>
خط ۵۲:
ویژگی وابسته به سن و جنس: در کودکان ظاهراً در هر دو جنس به یک اندازه روی میدهد و اغلب به اختلال در عملکرد تحصیلی و [[روابط اجتماعی]] منجر میشود. در سن بالا، احتمال بروز در زنان دو تا سه بار بیشتر از مردان هست.
دوره یا سیر: این اختلال اغلب شروعی
شیوع: شیوع کلی یا مادام العمر این اختلال تقریباً شش درصد و شیوع نقطهای یا مقطعی تقریباً سه درصد است.
خط ۸۳:
۴- واکنشهای روانی شدید
* تحریکپذیری و پرخاشگری: [[افسردگی شدید]] باعث میشود افراد بخاطر یک موضوع بیاهمیت و کوچک شدیداً ناراحت و پرخاشگر شده و مدتها خود و دیگران را سرزنش کنند.
* اضطراب و نگرانی. افسردگی سبب اضطراب شده و هر موضوعی باعث نگرانی و استرس آنها میشود مثل شرکت در
* بدبینی:افسردگی سبب میشود. افراد افسرده نسبت به زمین و زمان بدبین هستند و حس کنند دیگران قصد آسیب رساندن به آنها را دارند
* ایرادگیری از خود: از علایم افسردگی این است که این افراد مدام از خود و تواناییهایشان ایراد میگیرند و حس میکنند قادر به رقابت با دیگران نیستند
# الگوهای فکری اشتباه
# عدم تمرکز: در افسردگی شخص تمرکز خود را از دست میدهد و ممکن است در حین رانندگی و مطالعه مدتها در یک فکر منفی
# عدم تصمیمگیری: افسردگی سبب میشود شخص خود را قادر به تصمیمگیری نداند و در موارد بیاهمیت نیز از دیگران مشورت بخواهد
# ضعف حافظه: افسردگی بر حافظه تأثیر منفی میگذارد بهطوریکه ممکن است شخص چیزی که گفته، شنیده یا خواندهاست را بزودی فراموش کند.
خط ۹۴:
۶- درگیری فکری با مرگ
* فکر مرگ: افسردگی سبب میشود فرد بیش از حد به مرگ فکر کند و زندگی را پوچ و بیارزش بداند
* فکر خودکشی: افراد افسرده به دلیل شرایط بد و عدم توانایی در تغییر شرایط بسیار به فکر خود کشی میافتند و گاهی هم به آن اقدام میکنند.
=== محتوی تفکر ===
خط ۱۰۸:
=== ملاکهای DSM-IV-TR در مورد افسردگی اساسی ===
الف) حداقل پنج تا از علایم زیر همزمان در یک دورهٔ دو هفتهای وجود داشته باشد و نشانهٔ تغییری در کارکرد قبلی باشد؛ حداقل یکی از علایم یا (۱) خلق افسرده باشد، یا (۲) بی علاقگی و
* نکته: علایمی را که به وضوح از بیماری طبی عمومی ناشی شدهاست و نیز هذیانها و توهمهای ناهماهنگ با خلق را منظور نکنید.
# خلق افسرده دراکثر اوقات روز و تقریباً همه روزها، چه طبق گزارش خود بیمار از احساس ذهنیش (مثلاً احساس کند غمگین است، یا احساس پوچی کند)، چه طبق مشاهدهٔ دیگران (مثلاً بگویند گریان به نظر میرسد). نکته: در اطفال و نوجوانان میتواند به صورت خلق تحریک پذیر (irritable) باشد.
خط ۱۴۱:
# هرگز یک دوره مانیک، یک دوره مختلط، یا یک دوره هیپومانیک وجود نداشته و هرگز ملاکهای تشخیصی [[اختلال ادواری خویی]] وجود نداشتهاست.
# این اختلال منحصراً در طی دوره یک اختلال [[روان پریشی]] مزمن، مثل اسکیزوفرنیا یا اختلال هذیانی پیدا نمیشود.
# نشانهها، پریشانی یا اختلال قابل ملاحظه بالینی را در کارکرد اجتماعی، کاری، یا بقیه زمینههای مهم کارکرد باعث میشوند.
=== خصوصیات مرتبط با سن ===
خط ۱۵۲:
درمانهای ضدافسردگی را میتوان به دو دسته کلی دارویی و غیر دارویی تقسیم کرد. اثربخشی هر دو این درمانها در مطالعات فراوانی مشاهده شدهاست.
در زمینه پیشگیری از این بیماری نیز پژوهشها نشان میدهند که مصرف ماهی تازه همراه با خرما در برخی از وعدههای غذایی احتمال ابتلا به افسردگی را کاهش میدهد. اسیدهای چرب امگا ۳ موجود در ماهی، ساختار غشای مغز و میزان دوپامین و سروتونین را تغییر میدهند. دوپامین و سروتونین از مهمترین انتقال دهندههای عصبی محسوب میشوند که نقش مهمی در کنترل افسردگی ایفا میکنند. علاوه بر این، پروتئین، ویتامین و [[مواد معدنی]] موجود در ماهی نیز در برابر افسردگی اثر محافظتی دارند. اسیدهای چرب امگا ۳ از زوال شناختی جلوگیری میکند و برای سلامت مغز نیز مفید است.<ref>[http://irna.ir/fa/News/81756432/ مصرف ماهی احتمال ابتلا به افسردگی را کاهش میدهد] . [خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا) http://irna.ir]</ref>{{مدرک}}
در موارد شدید استفاده از [[داروهای ضد افسردگی]] بهترین گزینه بودهاست. این داروها در دهههای اخیر از نظر کمی و کیفی رشد فراوانی داشتهاند اما با مصرف بلند مدت آنها شاهد عوارض متعدد جانبی منفی خواهیم بود، لازم است ذکر شود دارو درمانی حتماً باید به موازات روان درمانی باشد. در غیر این صورت فرایند درمان به درستی طب نخواهد شد و محوریت روانشناس در درمان اختلال افسردگی استسی در پژوهشهای متعدد به اثبات رسیدهاست، [[کاردرمانی]] و روان درمانیهای شناختی-رفتاری و در برخی موارد تحلیلی نیز در درمان افسردگی مؤثر هستند. در موارد خفیفتری که هنوز افسردگی در حد یک اختلال ظاهر نشدهاست، انجام کارهایی برای کاهش فشار و استرس از جمله خرد کردن کارهای بزرگ به کارهای کوچک، حق تقدم (برای) برخی (کارها) قرار دادن و انجام دادن هرآنچه که میتوانید به همان اندازه که میتوانید، ورزش معتدل (ملایم)، رفتن به یک [[سینما]]، شرکت کردن در یک (مراسم) مذهبی، اجتماعی، یا سایر فعالیتهایی که ممکن است به شما کمک کنند، صحبت و همنشینی با دوستان و خانواده، خودداری از مصرف الکل، برخورداری از [[رژیم غذایی]] متعادل و کمچرب، مثبتاندیشی، تماشای فیلمهای خندهدار و شاد، رفتن به مسافرت، سهیم شدن در فعالیتهایی که میتواند مفید باشد و احساس بهتری برای شما بهوجود بیاورد.
خط ۱۵۸:
«آرونتیبک» (به انگلیسی: [Temkin Beck]) مفهوم «سهگانگان شناختی» را برای افکار خودکار مطرح کردهاست. او بر این باور است که افسردهها از «افکار خودکار» منفی دربارهٔ (۱) خود، (۲) جهان (مثلاً افراد خاصی یا بهطور کلی همهٔ مردم) و (۳) آینده استفاده میکنند. افکار خودکار فرد افسرده شامل عقاید و الگوهای شناختی است که میتواند در اثر عوامل زیستی (مثلاً نقص در عملکرد هورمونها) شکل گرفته باشد یا در [[دوران کودکی]] بهصورت مشاهدهٔ رفتار والدین، معلمان و دیگران در قالب «طرحوارههای شناختی» آموخته شده باشد. چنین طرحوارههایی در آنها الگوی درماندگی را در هیجانرفتار نشان میدهند. طرحوارههای شناختی افکار افراد افسرده، دستِکم دارای سه خطای اساسی است. اول آنکه در پس هر شکستی، مردم از خود میپرسند: «آیا علت این شکست همیشگی است یا موقتی؟» در این زمان، فرد افسرده فکر میکند که علت شکست همیشگی است و احتمال میدهد که در آینده هم تکرار شود یعنی که علت شکست خود را پایدار میداند. بههمین دلیل بدبینی و درماندگی او نیز ادامه مییابد و به شرایط و موقعیتهای دیگر «تعمیم» داده میشود. اما اگر چنین کسی، فکر کند که علت این شکست مثلاً خواب بد دیشب بودهاست، در این صورت برای شکست خود از علتی ناپایدار استفاده کردهاست و بر همین اساس الگوهای درماندگی پایدار به بدبینی و درماندگیهای همیشگی میانجامد درحالیکه الگوهای ناپایدار گذرا هستند. بر همین اساس، «جودیت بِک» (به انگلیسی: [S. Beck]) نیز بر این باور است که انسانها به دو دلیل اصلی دچار افکار خودکار منفی یا برداشتهای غیرواقعی از موفقیت یا شکست خود میشوند: «اول آنکه آنها موقعیت خود، جهان پیرامون و آینده را با توجه به شرایط کنونی به درستی ارزیابی نمیکنند، بنابراین آنها باید ابتدا برای یافتن مشکل و مسئلهای که وجود دارد، «خودسنجی» کنند تا موقعیت کنونی را به درستی ارزیابی نمایند و دوم آنکه آنها نیازمند برنامهای تقویت شده برای خود هستند.
بتازگی مطالعات محققان [[دانشگاه استنفورد]] نشان داد که دارویهای رایج درمان دیابت نوع ۲ که برای افزایش حساسیت بدن به انسولین مورد استفاده قرار میگیرند، قادر به درمان افسردگی مزمن هستند. دیابت به دلیل مقاومت بدن نسبت به انسولین بوجود میآید و تحقیقات نشان میدهد که این عامل نقش مهمی در بروز افسردگی دارد؛ به همین دلیل است که افسردگی یکی از عوارض دیابت بهشمار میآید.<ref>[http://www.irna.ir/fa/News/81845631/ درمان افسردگی مزمن با داروی دیابت] . [خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا) http://www.irna.ir]</ref>{{مدرک}}
== انواع ==
|