میرزا مهدی خان‌شقاقی: تفاوت میان نسخه‌ها

وی مؤلف نخستین اثر فارسی دربارهٔ قواعد دیپلماسی و حقوق بین‌الملل به نام «مآثر مهدیه»<ref>{{cite book |url=http://dl.nlai.ir/UI/1eb2b0c3-bcb5-4e5d-8d8f-89951afe60ee/LRRView.aspx|title=نسخه خطی «مآثر مهدیه»}}</ref> است. این کتاب از نخستین ترجمه‌های حقوق بین‌الملل و دیپلماسی به فارسی است.<ref name="ensani.ir">{{cite book |url=http://www.ensani.ir/storage/Files/20120426105502-4034-467.pdf |title= «مآثر مهدیه» نخستین اثر فارسی در قواعد دیپلماسی و حقوق بین‌الملل}}</ref> این کتاب به دستور ناصرالدین شاه و با استفاده از متون اروپایی گردآوری شده استشده‌است. از محتوای مطالب کتاب برمی‌آید که اصول مصوب حاصل از نشست کنسرت اروپایی در وین و مذاکرات دول اروپایی در نیل به این تصمیمات مورد توجه و مطالعه گردآورنده مآثر مهدیه قرار گرفته و وی با توجه به این نکات به تنظیم و نگارش رساله خود برخاسته است. با نگرش به روش تدوین این کتاب یعنی ترجمه و تألیف و اشاره نویسنده به این نکته که اطلاعات جمع‌آوری شده علاوه بر ترجمه متون فرانسوی حاصل تجربیات بیست و پنج ساله وی در خدمت به دستگاه سیاست خارجی کشورش است، می‌توان پذیرفت که بخش مهمی از مطالب این اثر نشان‌دهنده آئین کار و نظم و ترتیب امور در این حوزه از دولت قاجاران است.<ref>{{cite book |url=http://mfadl.ir/MfadlPortal-285.aspx |title=مقدمه کتاب چاپی «مآثر مهدیه»}}</ref>

تألیف دیگر مهدی خان شقاقی کتاب خاطرات اوست که حکایات زندگی او را بازگو می‌کند و توسط انتشارات امیرکبیر چاپ شده استشده‌است.<ref>{{cite book |url=http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/7997|title=خاطرات ممتحن‌الدوله (زندگی نامهٔ میرزا مهدی خان ممتحن‌الدولهٔ شقاقی)}}</ref> از دیگر نوشته‌های او ''سخنان تاریخی بزرگان جهان و گوشه‌هایی از تاریخ باستانی ایران'' است که مؤلف از کتابهای گوناگون از جمله [[لاروس]] برگزیده و ترجمه کرده استکرده‌است.<ref name="ensani.ir" />