مرتضی مردیها: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
کپی کاری فله ای و خط به خط |
Arash.idid (بحث | مشارکت‌ها) جز مطالب خلاف واقع است و بسیاری از لینک ها و آدرس ها و توضیحات تکمیلی پاک شده توسط Modern Sceinces برچسب: افزودن القاب |
||
خط ۳۶:
}}
'''
== تحصیلات ==
مردیها
== دیدگاه‌ها ==
=== دیدگاه فلسفی ===
مردیها از هواداران [[فلسفه تحلیلی]] است و معتقد است فلسفه باید به سمت [[
هرچند فلسفهٔ تجربی انگلستان را حتی بر فلسفه تحلیلی، که از نظر او یک منطق است، ترجیح می‌دهد. فیلسوفان بزرگ در نگاه او همه انگلیسی‌اند و متعلق به سنت تجربه‌گرایی: هابز، هیوم، اسمیت، برک، میل، بنتام که می‌توان هایک پوپر را هم بر آنها افزود.<ref>{{یادکرد خبر|کوشش=مهارت‌های زندگی|تاریخ=۱۳۹۵-۰۵-۱۲T16:55:54+04:30|عنوان= «مرتضی مردیها» فیلسوف، روزنامه‌نگار و مترجم از زندگی اش می‌گوید! - مهارت‌های زندگی|نشانی=https://persianv.com/maharat/مرتضی-مردیها-فیلسوف،-روزنامه-نگار-و.html|زبان=fa-IR|تاریخ بازبینی=2018-09-20}}</ref>
=== فلسفهٔ علم ===
در فلسفه علم بر یکی بودن بنیادی روش علوم، که ترکیبی از تجربه و عقل است، و البته بر طیفی بودن میزان دقت و عینیت در علوم متفاوت تأکید دارد. به پیچیدگی‌های تحقیق و کشف علمی و ضرورت احتیاط در اظهار نظر راجع به آن معترف است، اما به نظر می‌رسد اگر قرار باشد یک طرف این خط اختلاف بایستد، بعید نیست پوزیتیویسم را به مجموعهٔ رقبایش از ایده‌الیسم آلمانی تا برساخت‌گرایی فرانسوی ترجیح بدهد.<ref>{{یادکرد خبر|کوشش=مهارت‌های زندگی|تاریخ=۱۳۹۵-۰۵-۱۲T16:55:54+04:30|عنوان= «مرتضی مردیها» فیلسوف، روزنامه‌نگار و مترجم از زندگی اش می‌گوید! - مهارت‌های زندگی|نشانی=https://persianv.com/maharat/مرتضی-مردیها-فیلسوف،-روزنامه-نگار-و.html|زبان=fa-IR|تاریخ بازبینی=2018-09-20}}</ref>
=== انسان ===
مردیها به‌خصوص در مورد انسان ذاتگراست و معتقد است انسان لوح سفیدی نیست که فرهنگ و تربیت و سیاست هرچه اراده کرد روی آن بنویسد. بلکه با اقتضائات نیرومند غریزی جسمی و روحی خلق شده که بخش مهمی از آن ژنتیکی است. تغییر و اصلاح انسان فقط آهسته و تا حدودی مقدور است.
=== سیاست ===
نگاه او به سیاست و سیاستمداران و سرمایه‌گذاران و کارآفرینان به قدری که فرهنگ رایج روشنفکری می‌خواهد بدبینانه نیست و به مردم و توده‌ها و حتی روشنفکران هم آنقدرها که رایج است خوش‌بین نیست.
تأکید بسیاری دارد بر این‌که مشکلات دنیای ما بخش عمده‌ای مولود طبع انسان و خصوصیت کمیابی مطلوبات در این دنیاست. درست به همین دلیل، منکر امکان تغییرات زود و زیاد است. می‌گوید بخش زیادی از مشکلات زمین را باید به آسمان برد؛ که معنا و منظورش این است که بسیاری از مشکلات زندگی چیزی نیست که زیر سر سیاستمداران و حاصل رفتار پولداران و متهمان مرسومی از این دست باشد. حتی اگر بهترین حکومت‌ها و متخصصان هم زمام امور را در دست بگیرند (که البته تلاش در این جهت را از مهمترین وظایف انسانی و اخلاقی می‌داند) بازهم مقداری از مشکلات جامعه حل می‌شود؛ و تازه آن هم به زودی عادی می‌شود و انسان‌ها دائماً ناراضی باقی می‌مانند.
=== لیبرال ===
عنوان لیبرال در مورد مردیها نباید چشم را از برخی عقاید او که به نظر می‌آید با برداشت لیبرالی در تعارض است ببندد. از جمله او نه فقط عدالت (در معنای برابری و کاهش فاصلهٔ طبقاتی) را ارزشی اصیل و نیک نمی‌پندارد (بلکه حتی آزادی را هم مهمترین ارزش نمی‌داند. او از آزادی تفسیری می‌دهد که بخشی غریزی و وحشی است و بخشی فایده‌انگار. بر این تأکید دارد که میل به لذت و شادی (که گویا با توجه به برخی سخنان اخیرتر او باید خرسندی و غرور را هم به آن افزود) اصیل‌ترین میل طبیعی در آدمیان است.
=== اخلاق ===
او حتی برای اخلاق و فضیلت هم همین لذت و فایده را به‌عنوان مبنا ارایه می‌کند. اخلاق از نظر او تلاش در جهت ابتدا تولید بیشتر و سپس توزیع بهتر لذت یا به تعبیری تولید و توزیع بیشتر و بهتر حامل‌های لذت است. او در اخلاق کمینه‌گراست و معتقد نیست اخلاق چیز زیادی از انسان‌ها می‌خواهد. با این حال بر این نظر است که کمتر چیزی به اندازهٔ اخلاق برای زیست والامرتبهٔ انسان‌ها اهمیت دارد. برخلاف موج شکایت از بدی و بی‌اخلاقی دنیای معاصر، او معتقد است که اینک بافاصله در صلح‌آمیزترین و اخلاقی‌ترین عصر تاریخ بشر زندگی می‌کنیم. گذشته‌ستایی یک نگاه واقع‌بین نیست یک نوستالژی است. ممکن است از وضعیت اخلاقی دنیای مدرن معاصر راضی نباشیم، اما نمی‌توانیم انکار کنیم که با شیبی قوی رو به بهبود بوده‌است. شکایت بیشتر از بی‌اخلاقی معاصر دقیقاً محصول اخلاقی بودن بیشتر است.
=== فرهنگ ===
دربارهٔ فرهنگ، او سطح فرهنگ را از مفاد فرهنگ مهم‌تر می‌داند. منظور از سطح فرهنگ همان درجه فرهیختگی اجتماعی است، که با دو شاخص رفاه و آموزش سنجیده می‌شود. این تفکیک اساس ایدهٔ او در بارهٔ فرهنگ غرب است. از نگاه او فرهنگ غرب فرهنگ جهانی است، چون غربی بودن فرهنگ یک محتوای فرهنگی، از قبیل فرهنگ سرخپوستان آپاچی یا سیک‌های هندی، نیست؛ فرهنگی است که عقلانیت را به ابزارسازی برای نفسانیت فراخوانده و برای همین از بسیاری رذایل اخلاقی ناشی از کوته‌نگری رهایی یافته‌است. بر این مبنا، دمکراسی، لیبرالیسم، فردگراییِ جامعه‌نگر، سکسویالیسم، سست شدن علقه‌های آیینی و تقریباً هر آنچه در فرهنگ غربی به ظهور رسیده‌است سرنوشت تمامی ملل دیگر هم هست.
=== سایر دیدگاه‌ها ===
در باورهای او چیزی شبیه یک فلسفهٔ تاریخ لیبرالی هم قابل دیدن است. این‌که تاریخ عرصهٔ جدال میان لذت‌طلبی و انحصارگرایی لذت است و حاصل این منازعات رقیق شدن موانع لذت بوده‌است. منظور از رقیق شدن موانع لذت این است که به تدریج موانع لذت بیشتر اموری طبیعی و ساختاری و ناگزیر یا به سختی گریزپذیر شده‌اند.
اعتماد به علم و تکنولوژی و مهم و مثبت و مفید بودن آن از موارد دیگری است که در کارنامه فکری او ثبت شده‌است. با هیچ‌کدام از تفکرات نسبتاً رایجی که با یونیورسالیسم علم و تکنیک و حتی فرهنگ و اخلاق مخالف‌اند سازگاری ندارد.<ref>{{یادکرد خبر|کوشش=مهارت‌های زندگی|تاریخ=۱۳۹۵-۰۵-۱۲T16:55:54+04:30|عنوان= «مرتضی مردیها» فیلسوف، روزنامه‌نگار و مترجم از زندگی اش می‌گوید! - مهارت‌های زندگی|نشانی=https://persianv.com/maharat/مرتضی-مردیها-فیلسوف،-روزنامه-نگار-و.html|زبان=fa-IR|تاریخ بازبینی=2018-09-20}}</ref>
== کتابشناسی ==
=== آثار ===
* [[فایده‌گرایی]]، [[جان استوارت میل]]، مرتضی مردیها (مترجم)، تهران: [[نشر نی]]، ۱۳۸۸▼
آثار منشور '''مرتضی مردیها''' اعم از تألیف و ترجمه
* نقد مدرنیته، [[الن تورن]]، سیدمرتضی مردیها (مترجم)، تهران: [[انتشارات گام نو]]، ۱۳۸۵▼
* مبانی نقد فکر سیاسی، سیدمرتضی مردیها، تهران: [[نشر نی]]، ۱۳۸۶▼
==== تألیف ====
*
* دانشگاه نخبه، دانشگاه توده، مرتضی مردیها، محبوبه پاک‌نیا، تهران، پژوهشکدهٔ مطالعات فرهنگی و اجتماعی، ۱۳۹۶
* سیطره جنس، مرتضی مردیها و [[محبوبه پاک‌نیا]]، تهران: [[نشر نی]]، ۱۳۸۸▼
* فلسفه‌های روانگردان، مرتضی مردیها، تهران، [[نشر نی]]، ۱۳۹۳
* نظریه کنش، دلایل عملی و انتخاب عقلانی، [[پیر بوردیو]]، سیدمرتضی مردیها (مترجم)، تهران: [[انتشارات نقش و نگار]] ۱۳۸۱▼
* در دفاع از سیاست؛ لیبرال دموکراسی مقتدر، مرتضی مردیها، تهران، [[نشر نی]]، ۱۳۸۶
* پارادایم‌شناسی علوم انسانی، [[برایان فی]]، سیدمرتضی مردیها (مترجم)، تهران: [[پژوهشکده مطالعات راهبردی]]، ۱۳۸۳▼
* انتظارات از دانشگاه انبوه، سیدمرتضی مردیها، تهران: [[وزارت علوم، تحقیقات و فناوری]]، [[دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی]]، ۱۳۸۱▼
* فضیلت عدم قطعیت در
▲* انتظارات از دانشگاه انبوه،
* «
* «امنیت در اغما: نگاهی به جلوه‌های سوررئالیسم سیاسی در ایران»، مرتضی مردیها، تهران، [[انتشارات نقش و نگار]]، ۱۳۷۹
* کاوشی در مبانی اخلاق، دیوید هیوم، ترجمه مرتضی مردیها،انتشارات مینوی خرد، ۱۳۹۲▼
* با مسئولیت سردبیر: مقدمه ای بر پروژه اصلاح، مرتضی مردیها، تهران، جامعه ایرانیان، ۱۳۷۸
* در شعله‌های آب (رمان)، مرتضی مردیها، تهران، [[انتشارات علم]]، ۱۳۷۹
* چرا روشنفکران لیبرالیسم را دوست ندارند؟، رمون بودُن، ترجمه مرتضی مردیها،انتشارات مینوی خرد،1394▼
==== ترجمه ====
* بسته شدن ذهن آمریکایی؛ نگاهی انتقادی به فرهنگ دانشگاهی، الن بلوم، ترجمهٔ مرتضی مردیها، تهران، پژوهشکدهٔ مطالعات فرهنگی و اجتماعی ۱۳۹۶<ref>{{یادکرد خبر|کوشش=فرهنگ امروز|تاریخ=2018-04-09|عنوان=نظام‌های آریستوکرات در پی جنتلمن‌ها هستند/ کتاب «بسته شدن ذهن آمریکائی» با ترجمه مرتضی مردیها منتشر شد|نشانی=http://farhangemrooz.com/news/54313/نظام-های-آریستوکرات-در-پی-جنتلمن-ها-هستند-کتاب-بسته-شدن-ذهن|زبان=fa|تاریخ بازبینی=2018-09-20}}</ref>
* نگاهی انتقادی به دانشگاه هاروارد، هری لویس، ترجمهٔ مرتضی مردیها، تهران، پژوهشکدهٔ مطالعات فرهنگی و اجتماعی، ۱۳۹۵
▲* چرا روشنفکران لیبرالیسم را دوست ندارند؟، رمون بودُن،
▲* کاوشی در مبانی اخلاق، دیوید هیوم،
▲* [[فایده‌گرایی]]، [[جان استوارت میل]]،
▲* نقد مدرنیته، [[الن تورن]]،
▲* پارادایم‌شناسی علوم انسانی، [[برایان فی]]،
▲* نظریه کنش، دلایل عملی و انتخاب عقلانی، [[پیر بوردیو]]،
== منابع ==
سطر ۷۷ ⟵ ۱۱۳:
{{ترتیب‌پیش‌فرض:مردیها، مرتضی}}
[[رده:استادان گروه علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی]]
[[رده:استادان گروه فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی]]
سطر ۸۹ ⟵ ۱۲۴:
[[رده:مترجمان اهل ایران]]
[[رده:نویسندگان مرد اهل ایران]]
[[رده:دانش‌آموختگان دانشگاه هاروارد]]
[[رده:نخبگان علوم انسانی]]
[[رده:فیلسوفان]]
[[رده:فرهنگ]]
[[رده:فیلسوفان اخلاق]]
[[رده:اندیشمند]]
| |||