زبان‌های هندواروپایی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز replaced: ه ی ← هٔ ، یافته است ← یافته‌است، شده است ← شده‌است، آنها ← آن‌ها (2) با ویرایشگر خودکار فارسی
خط ۳۹:
'''زبان‌های هندواروپایی''' یک خانوادهٔ زبانی متشکل از چند صد [[زبان]] و [[گویش]] مرتبط است. بیشتر زبان‌های مردمان ساکن قارهٔ [[اروپا]]، [[فلات ایران]]، [[آسیای میانه]] و [[شبه قاره هند]] از جملهٔ زبان‌های هندواروپایی هستند.
 
شمار هندواروپایی زبان‌ها در سراسر [[دنیا]] به حدود ۳٫۴ میلیارد نفر می‌رسد. نزدیک به ۴۴۶ زبان زندهٔ هندواروپایی وجود دارد که ۳۱۳ تای آنهاآن‌ها متعلق به زیرشاخهٔ [[زبان‌های هندوایرانی]] هستند.<ref>{{cite web|url=https://www.ethnologue.com/subgroups/indo-european}}</ref> به این ترتیب، گویشوران زبان‌های هندواروپایی سخنوران بزرگ‌ترین خانوادهٔ زبانی شناخته‌شده در دنیای امروزند.
 
نظریه زبان‌های هندواروپایی در [[قرن هجدهم]] توسط [[ویلیام جونز (فیلسوف)|ویلیام جونز]] زبان‌شناس و خاورشناس [[انگلستان|انگلیسی]] مطرح شد. وی با اشاره به شباهت‌های زبان‌های [[سانسکریت]]، [[زبان یونانی|یونانی]]، و [[زبان لاتین|لاتین]] به یکدیگر نتیجه گرفت که آن‌ها بایستی از یک زبان مشترک منشأ گرفته باشند که احتمالاً زبان‌های [[فارسی]]، [[زبان آلمانی|آلمانی]] و [[زبان روسی]] هم از همان زبان ریشه منشعب شده‌اند.<ref>ابولقاسمی، محسن، تاریخ [[زبان فارسی]]، سازمان سمت، ۱۳۷۳. (ص ۸ و ۹)</ref>
خط ۷۰:
بر اساس دیدگاه مرسوم، مادر این زبان‌ها هزاره چهارم پیش از میلاد در ناحیه‌ای واقع در شمال [[دریای سیاه]] میان اقوام نیمه چادرنشین رایج بوده‌است، و در اثر مهاجرت اقوام گوناگون رفته‌رفته آن زبان انشقاق و انشعاباتی یافته و از [[هند]] تا [[اروپا]] گسترده شده‌اند.<ref>[http://persianlanguage.ir/articles/about_language/666 زبان، گویش و لهجه (بخش توضیحات)؛ تارنمای زبان فارسی]</ref>
 
نظریه ینظریهٔ دیگری که اخیراً ارائه شده است،شده‌است، نیای زبانهای هندواروپایی را در [[خاستگاه نیاهندواروپاییان#%D9%81%D8%B1%D8%B6%DB%8C%D9%87%D9%94 %D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8 %D8%B4%D8%B1%D9%82 %D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7|جنوب شرق اروپا]] می داند. <ref>{{یادکرد وب|وب‌گاه=neba.finlit.fi|نشانی=http://neba.finlit.fi/booksfromfinland/bff/399/wiik.htm|عنوان=Kalevi Wiik: Europe's oldest language?|بازبینی=2018-08-22}}</ref>
 
== نامِ هندواروپایی ==
خط ۷۷:
از این رو نامِ این دو منتهی‌الیه جغرافیایی که به این شکل در کنارِ هم قرار داده می‌شد برای آن مردم و زبانِ فرضیشان در نظر گرفته شد.
 
پژوهش‌گرانِ آلمانی که نقشی اساسی در پالاندن این دانش داشتند، نامِ [[هندوژرمنی]] (''[[:de: Indogermanisch|Indogermanisch]]'') را برای این مفهوم به کار می‌برند. استدلال آنهاآن‌ها این است که در یک سویِ این حوزهٔ جغرافیایی زبان‌های شاخهٔ [[زبان هندی|هندی]] و در سویِ دیگر [[ایسلندی]] صحبت می‌شود که زبانی از شاخهٔ ژرمنی است؛ پس نامِ هندوژرمنی، می‌تواند به گونه‌ای دیگر گویایِ طیف زبانیِ این خانوادهٔ بزرگ باشد.
 
پیش‌تر نامِ [[آریایی]] نیز برای این خانوادهٔ زبانی کاربرد داشت. در حالی که زبان‌هایِ [[آریایی]] یا [[هندوایرانی]]، فقط یکی از شاخه‌هایِ خانوادهٔ بزرگِ [[هندواروپایی]] را شکل می‌دهند؛ یعنی کاربرد این نام برایِ کلِ خانواده نادرست است. امروزهِ نامِ [[آریایی]] فقط به همان شاخه [[هندوایرانی]] اطلاق می‌گردد. اصطلاح هندوآریایی، علاوه بر دلالت زبانی اش، معنای دیگری نیز یافته استیافته‌است و بر فرهنگی که پس از افول [[تمدن دره سند|تمدن درۀ سند]] ظهور و تکامل یافت نیز اطلاق می گردد. <ref>{{Cite journal|last=محمدرضا|first=عدلی,|date=2015-10-23|title=سرچشمه‌های فرهنگ هندی: نگاهی به تمدن پیشاآریایی و آریایی نخستین|url=http://jrs.srbiau.ac.ir/article_8084.html|journal=پژوهشنامه ادیان|volume=9|issue=1|issn=2008-0476}}</ref>
 
== وضعِ زبان‌های هندواروپایی در جهان امروز ==