[[Image:Scythia-Parthia 100 BC.png|thumb|300px|Scythia and Parthia in about 170 BC (before the [[Yuezhi]] invaded Bactria).]]
'''ساکا''' اصطلاحی در [[فارسی]] و [[سانسکریت]] برای قوم [[سکاها]] بوده که قبایلی از ایرانیان شرقی بیابانگرد در استپهای [[اوراسیا]] بودند. مردمانی در ناحیه [[تاشکند]]، [[فرغانه]]، [[کاشغر]]، نشیمن داشتند که در منابع چینی به آن سسه (Sse) گفته میشد، در منابع فارسی و هندی به آنان ساکا یا شاکا گفته میشد، یونانیها به آنها ساکای میگفتند. آنها در واقع «سکاهای آسیایی» بودند. آنها شاخهای از خانواده بزرگ سکایی-سرمتی بودند و ایرانیان بیابانگردی در استپهای شمال غربی بودند.
وتاریخدانان و نقاشهای بزرگ در نقاشیهای خود به آن اشاره کرده اند، [کوروش هخامشی]در هنگام لشکرشی به خاک ایسکیتها در منطقهٔ آذربایجان امروزه،با داشتن تعداد لشکر بیشمار و حتی چندین برابر تعداد لشکریان ساکاها، توسط ملکهٔ ساکاها آنا تومریس یا تومروس آنا شکست خورد،و به دلیل؛ با حیله و نیرنگ کشتن پسره ملکهٔ ساکاها(تومریس)،ملکهٔ ساکاها سوگند خورده بود که کوروش را از خون سیراب کند و ،پس از جنگ نیز ملکهٔ ایسکیتها(آناتومریس)دستور داد تا جسد کوروش را پیدا کنند و سر کوروش را بریده و پیشش ببرند،سپس تومریس خاتون سربریدهٔ کوروش را به ظرفی پراز خون ریخته شدهٔ افراد بینگاه که توسط لشکر کوروش کشته شده بودند، فرو برد و گفت:ای خون خوار تاریخ بنوش ،بنوش تا سیر شوی، نقاشهای سرشناس و بزرگی این صحنه را نقاشی کردهاند که این نقاشیها در موزههای کشورهایی مانند لندن،انگلستان نگهداری میشوند. ایرانیان جنوب شرقی ی بیابانگرد،یعنی آریاییها قدمت تاریخ حضورشان در ایران در حد چند هزار سال وچندین قرنها از ساکاها خیلی کمتر هست.قوم تورکتبار ساکا در استپهای [[اوراسیا]] بودند. مردمانی در ناحیه منطقهٔ آسیای میانه.
برخی از آنها هم در[[تاشکند]]، [[فرغانه]]، [[کاشغر]]، نشیمن داشتند که خودشان را ایسکیت مینامیدند.(در تورکی ایسکیتی ، پسونده (ئیت یا ایت)به معنای جمع هست،مثلا ایسکیتها میشود قوم ایسکی ها).
ایسکیتها در بین بقیه اقوام به ساکا ،ساکای ،ایشغوز یا اوچ غوز،سکا،سسه ؛نیز نامیده میشدند؛ در منابع چینی به آن سسه (Sse) گفته میشد، در منابع فارسی و هلندی به آنان ساکا یا شاکا گفته میشد، یونانیها به آنها ساکای میگفتند. آنها در واقع «ایسکیتها مانند بقیه تورکهای آسیای میانه ای» بودند. آنها شاخهای از خانواده بزرگ تورکتبار سکایی-سرمتی بودند.
برخی از آنها نیز ایرانیان بیابانگردی در استپهای شمال غربی بودند.
==منابع==
این متن اصلی مقاله است که منبع آن در:
*1.)پروفسور دکتر محمدتقی،زهتابی-تاریخ ترکان در ایران جلد۱-نشراختر-تبریز-۱۳۸۱