مدائن: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز replaced: آنها ← آن‌ها (3)، آنرا ← آن را با ویرایشگر خودکار فارسی
خط ۱:
{{Coord|33|06|N|44|35|E|type:city|display=title}}
'''مدائن''' چنانچه تاریخ‌نویسان اسلام یاد کرده‌اند، از هفت شهر به نام‌های مشخص که در تلفظ آنهاآن‌ها اختلاف وجود دارد، تشکیل می‌شده‌است. گویا پنج شهر آن در زمان [[یعقوبی]] ([[سده ۳ (قمری)|سده ۳ق]]) وجود داشته که از این قرار بوده: شهر کهنه یعنی [[تیسفون]] و یک میل در جنوب آن [[اسبانبر]] و مجاور آن [[ویه اندیو خسرو|رومیه]]، هر سه در جانب خاوری [[دجله]] و در جانب دیگر بهرسیر که ریشهٔ آن اردشیر است و یک فرسخ زیر آن [[ساباط، شهر|ساباط]] که به گفتهٔ [[یاقوت حموی]]، ایرانیان آن را بلاس‌آباد می‌نامیدند.<ref name="خلافت شرقی">{{یادکرد |کتاب=جغرافیای تاریخی سرزمین‌های خلافت شرقی |نویسنده=لسترنج |ناشر=شرکت انتشارات علمی و فرهنگی |ترجمه=محمود عرفان |چاپ=سوم |شهر=|صفحه=ص۳۶ |سال=۱۳۶۷ |شابک=}}</ref>
 
پیش از روی کار آمدن شاهنشاهان[[اشکانی]]، [[سلوکیان]] در طرف راست رود [[دجله]] شهری ساخته بودند که آن را سلوکیه نام نهاده بودند. در زمان نخستین پادشاهان اشکانی، وقتی باقی‌مانده‌های یادگارهای [[اسکندر مقدونی]] بکلی از مرزهای ایران بیرون رانده شد، شهر سلوکیه به صورت نیمه ویرانه‌ای بود. شاهنشاهان اشکانی در طرف چپ رودخانه دست به احداث ساختمان‌های جدیدی زدند و تا اواخر دوران ساسانی ایجاد این ساختمان‌ها در دوطرف رود دجله ادامه یافت. به طوری که وقتی اعراب بر ایران مستولی شدند در این مکان هفت شهر وجود داشت و به همین سبب آن را مداین یعنی مدینه‌ها، شهرها، نام نهادند. چهل کیلومتر پایین‌تر از تیسفون [[خلفای عباسی]] شهر [[بغداد]] را که به مفهوم بغ داد، (یعنی خداداد، زیرا بغ به زبان فارسی به معنای خداست و در زبان روسی و بعضی زبان‌های دیگر هند و اروپایی نیز همین مفهوم را دارد) است و قبلاً نیز به صورت آبادی کوچکی در آن مکان وجود داشت بنا نمودند و آن را به‌عنوان دارالخلافه تعیین کردند.
خط ۶:
== شهرهای هفتگانهٔ مداین ==
[[پرونده:Karte Seleucia Ktesiphon.png|بندانگشتی|چپ|300px|نقشهٔ مدائن. (تاریخ نقشه مشخص نیست.)]]
مدائن یا چنانکه در آن روزگار به زبان [[سریانی]] گفته می‌شد ''مدیناثا'' یعنی شهرها و مجموعهٔ هفت شهر بود نزدیک به هم و در دو جانب [[دجله]] که آنهاآن‌ها را ''ماحوزه'' و ''ماحوزه ملکا'' می‌خواندند. حصارهای بلند برگرد مجموعهٔ این شهرها کشیده بودند و دروازه‌های استوار در آنهاآن‌ها تعبیه کرده بودند. این حصارها و دروازه‌ها در پایان روزگار [[ساسانیان]] بارها تجدید و ترمیم شده‌بود. این هفت شهر عبارت بودند از:
* [[تیسفون]] در مشرق [[دجله]].
* [[اسبانبر]] در مشرق دجله.
* [[ویه اندیو خسرو|رومیه]] در مشرق دجله.
* [[سلوکیه]] در مغرب دجله بود و آنراآن را [[ویه‌اردشیر]] یا [[وه اردشیر]] نیز می‌خواندند. <ref>پیرنیا، ص ۳۶۳</ref>
* [[در زنیذان]] شهری کوچک بود در شمال ویه اردشیر.
* [[ساباط (شهر)|ساباط]] که ''ولاش آباد'' نیز خوانده‌می‌شد و در مغرب ویه اردشیر قرار داشت.