پاسارگاد: تفاوت میان نسخه‌ها

سرزمین [[پارس]] زادگاه [[هخامنشیان]] بوده‌است. خاندان پارس، که به رهبری [[کوروش دوم]] (که از ۵۵۹۵۲۹ تا ۵۲۹۵۵۹ پیش از میلاد سلطنت نمود) در سال ۵۵۰ پیش از میلاد، بر [[ماد]]ها پیروز شدند. بر پایهٔ سنت، [[کوروش دوم]] این منطقه را به پایتختی انتخاب کرد، زیرا در نزدیکی منطقه‌ای بود که بر [[ایشتوویگو]] پادشاه [[ماد]] پیروز شد. این اولین پیروزی، پیروزی‌های دیگری چون چیرگی بر [[لیدی]]، [[بابل (دولت‌شهر)|بابل]] نو، و [[مصر]] را به دنبال داشت. امپراتوری هخامنشی سپس به دست پسر او [[کمبوجیه]] (۵۲۹۵۲۲ تا ۵۲۲۵۲۹ پیش از میلاد) و [[داریوش اول]] (۵۲۱۴۸۶ تا ۴۸۶۵۲۱ پیش از میلاد) استوار و گسترش یافت. از [[کوروش]] در [[عهد عتیق]] به عنوان آزادی‌دهندهٔ بابل و کسی که [[یهود]]ها را از تبعید بازگردانده یاد شده‌است.

برجسته‌ترین بخش مجموعهٔ پاسارگاد، بنای [[آرامگاه کورش بزرگ]] است که پیشتر مشهور به «مشهد مادر سلیمان» بود. در سال [[۱۸۲۰ (میلادی)|۱۸۲۰]] پس از پژوهش‌های باستان‌شناسی، هویت اصلی بنا به عنوان آرامگاه کوروش بزرگ مشخص شده‌است و چون گوهری در میان دشت خودنمایی می‌کند. این آرامگاه نزدیک ۵۴۰۵۳۰ تا ۵۳۰۵۴۰ پیش از میلاد از سنگ آهکی به رنگ سفید ساخته شده‌است. بنای آرامگاه میان [[باغ ایرانی پاسارگاد|باغ‌های سلطنتی]] قرار داشته و از سنگ‌های بزرگ، که درازای پاره‌ای از آن‌ها به هفت متر می‌رسد، ساخته شده‌است.

ساختار اول (سنگی) به روش بنایی خشک و با استفاده از قالبهای بزرگ سنگی و یک شیوهٔ اتصالی به نام آناتیروسیس (Anathyrosis)، که تمدنهای [[آسیای صغیر]] در سدهٔ ششم میلادی با آن آشنا بودند، بنا شده‌است. نقشهٔ عمومی سکو یک متوازی‌الأضلاع با ابعاد تقریبی ۹۸×۷۹ متر و با تورفتگیهایی در کناره‌های شمالی و جنوبی، است. ارتفاع اصلی آن تقریباً ۱۵ متر بوده‌است. اولین مرحله از ساخت بنا توسط [[کوروش بزرگ]] انجام گرفته و با مرگ وی در سال ۵۳۰ قبل از میلاد متوقف شد. مرحلهٔ دوم در دوران [[داریوش بزرگ]] با استفاده از آجرهای خشتی (گلی) ساخته شد (۵۲۲۴۸۶ تا ۴۸۶۵۲۲ قبل از میلاد).

این مجموعه در مرکز پاسارگاد قرار گرفته‌است واز تعدادی کاخ تشکیل شده که در اصل در محدوده [[باغ ایرانی پاسارگاد|مجموعهٔ باغها]] قرار دارند (معروف به «چهار باغ»). بدنهٔ اصلی کاخ‌ها از سالن‌های ستون‌دار تشکیل شده‌است. ''تالار عمومی'' (کاخ S) حدوداً در سال ۵۳۹ پیش از میلاد ساخته شده. تالار ستون‌دار آن دو ردیف چهار ستونی دارد. پایهٔ ستونها از سنگ سیاه هستند (۱٫۴۳×۱٫۴۳ متر)، و بدنهٔ آن‌ها از سنگ آهکی سفید است. پایه ستون‌ها ۱٫۰۴ متر و بدنهٔ ستون‌ها ۱۲٫۰۶ متر ارتفاع دارند. سرستون‌ها از سنگ سیاه بوده‌است. شواهدی موجوداست که سرستون‌ها یک شیر مرکب، شاخ‌دار و یال‌دار، را نشان می‌داده‌است. کاخ یک سرسرا در هر طرف داشته‌است. برخی از نقوش برجستهٔ درگاه‌ها حفظ شده‌اند، که پیکر انسان و دیوها را نشان می‌دهند. کاخ مسکونی [[کوروش دوم]] (کاخ P) بین سالهای ۵۳۵۵۳۰ تا ۵۳۰۵۳۵ پیش از میلاد بنا شده‌است. سالن ستون‌دار این کاخ (۳۱٫۱×۲۲٫۱ متر) پنج ردیف ستون و در هر ردیف شش ستون دارد، و سرسرای پرابهت آن در جنوب شرقی به ابعاد ۷۵٫۵×۹٫۳ متر است.