چاپ سنگی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز M samadi صفحهٔ چاپ‌سنگی را به چاپ سنگی که تغییرمسیر بود منتقل کرد: دلیلی برای نیم فاصله در این نام مقاله وجود ندارد.
حذف نیم‌فاصله در چاپ سنگی
خط ۱:
{{تاریخ چاپ}}
[[پرونده:Majid Farahani, mixed media on plywood, diptyche, each 150x98 cm, overall 150x196 cm, 2013.jpg|بندانگشتی|تکه چسبانی با استفاده از قدیمی‌ترین نسخه چاپ سنگی شاهنامه -محرم۱۲۶۲ (قمری) ۱۸۴۵ میلادی.]]
'''چاپ‌سنگیچاپ سنگی''' یا '''طرح نگاری''' یا '''لیتوگرافی''' {{به فرانسوی|Lithographie}} گونه‌ای [[چاپ]] مکانیکی شامل استفاده از صفحه‌های [[عکاسی]] یا سایر صفحه‌های مشابه که در سطح آنان ناحیهٔ تصویر به صورت روغن دوست (غیرآبی، [[جوهرگیر]]) و نواحی غیر تصویری به صورت آب‌دوست درآمده‌است. معمولاً این صفحه‌ها را با پودر [[آلومینیوم]] می‌سازند. چاپ سنگی نوعی [[چاپ]] مسطح بوده که در آن از [[سنگ آهک]] استفاده می‌شده‌است؛ بدین ترتیب که نوشته یا تصویر را به روی [[سنگ]] منتقل می‌کردند و با استفاده از روش‌های شیمیایی آن را برجسته می‌نمودند و سپس این تصویر بارها روی [[کاغذ]] چاپ می‌شده‌است. این نوع [[چاپ]] با استفاده از روش مختلط [[فیزیک]]ی و شیمیایی بر اساس دفع متقابل [[آب]] و [[چربی]] اختراع شد و متداول‌ترین روش چاپ پیش از [[چاپ سربی]] و اختراع ماشین چاپ بوده‌است که امکان تیراژ بالا را میسر می‌ساخته‌است.
 
لیتوگرافی بعد از اتمام مرحله طراحی و صفحه‌بندی آغاز می‌شود. نخست، طرحِ مورد نظر را از طریق عکاسی (سنتی یا دیجیتال) روی فیلم حک می‌کنند، سپس فیلم‌های تهیه شده کنار هم مونتاژ می‌گردد و مرحله کپی فیلم بر روی ورقه‌ها یا پلیت‌هایی که از آلومینیوم و لایه‌ای حساس به نور ساخته شده انجام می‌شود. بعد از نور خوردنِ ورقه‌های پلیت، آن را مانند فیلم عکاسی ظاهر کرده، برای مرحلهٔ چاپ به ماشین چاپ می‌بندند.
خط ۳۷:
 
علاوه بر نویسندگان، نقاشان، خطاطان و تذهیب کاران، افراد دیگری در امر چاپ دخیل بودند؛ مانند:
# چاپخانه دار
# سفارش‌دهنده کتاب
# ناشر (اهتمام‌کننده)
# بانی چاپ (به سرمایه…)
# مصحح چاپ
# مباشر چاپ
# غلط گیر
خط ۵۸:
 
== تصویر در چاپ سنگی ==
[[پرونده:Try vio-violet a new Lundborg perfume (2015646922).jpg|بندانگشتی|چپ|200px|پوستر تبلیغاتی عطر ویو-ویولت، اثر [[لویی رید]]. این اثر در سال [[۱۸۹۵ (میلادی)|۱۸۹۵]] میلادی، با استفاده از تکنیک چاپ‌سنگیچاپ سنگی منتشر شد.{{سخ}}این اثر اکنون در مالکیت [[موزه متروپولیتن نیویورک]] قرار دارد.]]
 
تصاویر در [[چاپ]] سنگی به صورت [[گراور]]{{نشان|khas}} است و واژه «رقم» و «راقم» در زیر این تصاویر به مفهوم «نقاشی» و «نقاش» است. نقاشان و مُذهّبان به تناسب موضوع به تذهیب و نقاشی در کتب [[چاپ]] سنگی می‌پرداختند و با الهام از محیط خود و جامعه، صحنه‌ها و رویدادها را به تصویر می‌کشیدند و عادات و رسوم مردم زمان خود را معرفی می‌نمودند، مانند شکل و نحوه پوشاک مردان و زنان، مجالس مهمانی و وعظ، آیین خاکسپاری، و… به‌طور کلی نقاشی‌های [[کتاب]]‌های چاپ سنگی را به سه دسته می‌توان تقسیم‌بندی کرد:
خط ۷۵:
اندازه و قطع [[کتاب]]‌های [[چاپ]] سنگی بسته به اندازه [[کاغذ]]هایی بود که برای این منظور در نظر گرفته می‌شد.
به‌طور کل می‌توان قطع این گونه [[کتاب]]‌ها را این گونه تقسیم‌بندی نمود:
* بازو بندی اندازه تقریباً ۳۰*۲۰ میلی‌متر
* بغلی اندازه (تقریباً: ۴۰*۶۰ میلی‌متر)
* جانمازی اندازه (تقریباً: ۷۰*۱۲۰ میلی‌متر)
* حمایلی اندازه (تقریباً: ۷۰*۱۲۰ میلی‌متر، که در زیر لباس به صورت حمایل آویزان می‌شد)
* رقعی اندازه (تقریباً: ۱۶۰*۲۲۰ میلی‌متر)
خط ۱۱۰:
{{چاپ-خرد}}
 
[[رده:چاپ‌سنگیچاپ سنگی]]
[[رده:اختراع‌های اتریشی]]
[[رده:تایپوگرافی]]