رباب: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
←‏در ادبیات: پیوندهای اضافه شده
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از برنامهٔ همراه ویرایش با برنامهٔ اندروید
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با ویرایشگر خودکار فارسی
خط ۱۳:
* [[قیچک]]
}}
'''رَباب''' (Rabab) یک ساز قدیمی است که خاستگاه آن خراسان [[دوره اسلامی]]، [[سیستان و بلوچستان]] و [[افغانستان]] می‌باشد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=|وبگاه=BBCPersian.com|نشانی=http://www.bbc.com/persian/afghanistan/story/2007/10/071011_s-classic-music-instrument.shtml|عنوان=آیا موسیقی سنتی افغانستان رو به فراموشی است؟|بازبینی=2017-09-21}}</ref><ref name=":0">https://am-kh.com/1395/08/13/رباب،-ساز-اصیل-و-فراموش-شده-ایرانی/</ref> این ساز با نام رباب بیش از یک هزار سال قدمت دارد و نام پارسی‌اش '''رواده''' می‌باشد.<ref>{{یادکرد وب|نام خانوادگی=|نویسنده=|نام=|کد زبان=en|تاریخ=|وبگاه=|نشانی=https://www.vajehyab.com/dehkhoda/رواوه|عنوان=معنی رواوه|ناشر=لغت‌نامه دهخدا|بازبینی=2017-09-21}}</ref> در متون باستانی و یونانی و بویژهبه ویژه در لاتین «پندورا پرزاروم» نگاشته شده‌است.
== تاریخچه ==
گفته شده شخصی بنام «نتن خان» که در قرن ۱۶ میلادی در دامنه‌های پامیر بدخشان می‌زیسته‌است و معاصر [[اکبر کبیر]] (سومین پادشاه از سلسله گورکانیان یا [[امپراتوری مغولی هند]]) بوده این ساز را باز طراحی کرده‌است.
خط ۲۵:
تنهٔ این ساز از چوب توت بی دانه ساخته می‌شود که داخل آن تهی بوده و پوست روی آن از پوست بزغاله کشیده می‌شود، تارهایش در قدیم «زه» یا روده بود که استاد محمدعمر تغییراتی اصلاحی در پرده‌ها و تارهای رباب ایجاد کرد و تار نایلون به کار برد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|وبگاه=دفتر منطقه‌ای خبرگزاری فارس|نشانی=http://af.farsnews.com/culture/news/13931202000344|عنوان=استاد «محمد عمر» اسطوره رباب‌نوازی افغانستان|بازبینی=2017-09-22}}</ref>
 
رباب مجموعاً از چهار قسمت شکم، سینه، دسته و سر تشکیل شده‌است، شکم در واقع جعبه‌ای به شکل خربزه‌است که بر سطح جلویی آن، پوست کشیده شده و خرکی کوتاه روی پوست قرار گرفته‌است. سینه نیز جعبه‌ای مثلث شکل است که سطح جلویی آن، تا اندازه‌ای گرد و ماهی شکل و از جنس چوب است. در [[سطح جانبی]] سینه (سطحی که هنگام نواختن در بالا قرار می‌گیرد)، هفت گوشی تعبیه شده که سیم‌های [[تقویت کننده]] صدای ساز به دور آنهاآن‌ها پیچیده می‌شوند. بر سطح جانبی دیگر (سطح پائینی)، پنجره‌ای دایره‌ای شکل ساخته شده‌است. دسته ساز نسبتاً کوتاه است و بر روی آن، حدود ده «دستان» بسته می‌شود و بالاخره در سر ساز، مانند، تار جعبهٔ گوشی‌ها قرار گرفته و در سطوح بالائی و پائینی این جعبه، هر یک سه گوشی تعبیه شده‌است، سطح جانبی جعبهٔ گوشی‌ها کمی به طرف عقب ادامه یافته‌است.
 
تعداد سیم‌های رباب شش یا سه سیم جفتی است که سیم‌های جفت با یکدیگر هم‌صوت کوک می‌شوند، سیم‌های رباب در قدیم از روده ساخته می‌شده در حالیکه امروز آنهاآن‌ها را از نخ نایلون می‌سازند و سیم بم (نظیر گیتار) روی جسم نایلونی‌اش روکشی فلزی دارد. رباب اساساً سازی محلی است و در نواحی خراسان و افغانستان معمول است.
* کاسه
* بدنه