آل بویه: تفاوت میان نسخه‌ها

'''آل بویه''' یا '''بوییان''' یا '''بویگان'''، (۳۲۰-۴۴۷ ق / ۹۳۲-۱۰۵۵ م) از دودمان‌های [[دیلمیان|دیلمی]] [[زیدیه در گیلان و مازندران|زیدی]] مذهب [[شیعه]] پس از اسلام است که در بخش مرکزی و غربی و جنوبی [[ایران]] و [[عراق]] فرمانروایی می‌کردند، ایشان از جمله استقلال طلبانی بودند که بعد از سلطه اعراب بر ایران برای برگشت عزت ایران و ایرانی تشکیل دولت و کشور مستقل دادند، نام پدر آل بویه شجاع بود و سه پسر به نام های علی ، حسن و احمد داشت که هر سه از جمله ی سر دمداران تشکیل دولت و کشور آل بویه بودند و هر یک به سویی لشکر کشیدند ، احمد نیز به عراق و بغداد حمله و خلیفه ی عباسی را سرنگون کرد ،همزمانی این مقدمات و انقلابات و تشکیل دول ایرانی برابر بود با بی لیاقتی و بی کفایتی خلافت عباسیان که همین امر باعث فروپاشی این سلسه ی عرب شد .البته قبل از هنگامه هایی مبنی بر تشکیل دول ایرانی داخل پهنه ی ایران ،شورش ها و استقلال خواهانی چون ابومسلم خراسانی یا بابک سردار آذربایجانی بود که هیچ یک به تشکیل دولت و کشور نینجامید.از آنجا که آل بویه مذهب شیعه داشتند ، میشود این سلسله را از آغازگران و مبدیان تبلیغ و تحکیم مذهب شیعه در ایران حساب کرد.از دست آورد های احمد آل بویه که بنا به امر خلیفه وقت عباسی معزه دوله گفته میشد ،می توان انتشار علنی عقاید شیعه،و نوسازی عتبات و عالیات، امر به تعطیل بودن روز دهم محرم، و سوگواری راحت و آشکار علویان، و نظام دهی به امور شیعیان ،اذان دادن به روش علویان در محل هایی که آمار علویان زیاد بود و روشن فکری در مورد دین ، علم ، هنر و پیشرفت جامعه از جمله ی دست آوردهایی بود که تا آن زمان هنوز رخ نداده بود .برادران دیگر احمد نیز مانند او دلیر،بی باک و با سیاست بودند و در هیچ لشکرکشی و بعد از آن وحشی گری صورت نپذیرفت و تمام جنگ آنها داخل میدان جنگ تمام میشد و همین مردانگی و مسلک آنها زبانزد بود ،آل بویه تا مدتی برای بدست آمدن اوضاع مملکت داری به ظاهر تحت فرمان خلیفه عباسی بودند و خود خلیفه عباسی نیز از آنها بسیار هراس داشت،داشت،آل بویه،<ref>[http://www.iranicaonline.org/articles/buyids] Tylman Nagel, BUYIDS, Encyclopædia Iranica]</ref> و از [[دیلمستان|دیلم]] در [[لاهیجان]]<ref>[http://www.iranicaonline.org/articles/gilan-iv Encyclopædia Iranica | Articles<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> [[گیلان]] برخاسته بودند.<ref>Iranica, [http://www.iranicaonline.org/articles/buyids Encyclopædia Iranica: BUYIDS]:Their father, a certain Būya b. Fannā (Panāh) Ḵosrow was a humble fisher­man from Daylam in Gīlān.</ref>