ادبیات کردی: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۲:
== ادبیات کردی جنوبی ==
تا اوایل سدهٔ هجدهم میلادی متنی به گویش کردی جنوبی در دسترس نیست و سرایندگان جنوب کردستان برای سرایش از [[گورانی|زبان گورانی]] استفاده می‌کردند. [[ملا پریشان|ملا پریشان دینوری]]، [[غلامرضا ارکوازی]]، [[شاه خوشین]]، [[الماس خان کندوله‌ای]]، [[خانا قبادی]] و … از شاعرانی هستند که در سده‌های هفتم تا هجدهم در منطقهٔ جنوب [[کردستان]] ظهور کرده‌اند و همگی آثار خود را به زبان گورانی نوشته‌اند. از ابتدای قرن هجدهم با ظهور [[خان منصور و شاکه]] سرایش به کردی جنوبی هم شکل می‌گیرد، اما به یک سنت ادبی تبدیل نمی‌شود. زبان گورانی تا ابتدای سدهٔ بیستم کماکان زبان ادبی رایج در جنوب کردستان باقی می‌ماند و از این تاریخ به بعد به تدریج جای خود را به کردی جنوبی و لهجه‌های گوناگون آن می‌دهد.{{سخ}}
در عصر حاضر شاعرانی همچون: [[شامی کرمانشاهی|شامی کرماشانی]]، [[نقی آزاد]]، [[پرتو کرمانشاهی|پرتو کرماشانی]]، [[یدالله بهزاد]]، [[علی الفتی]][[جلیل آهنگرنژاد]]، رضا جمشیدی ،[[ناهید محمدی]]، [[رضاموزونی]]، [[سعید عبادتیان]]، [[علیرضا خانی]]، [[ظاهر سارایی]]، [[شیردل ایلپور]]،احسان نجفی، [[فرهاد شاهمرادیان]]،فریاد شیری، [[پرویز بنفشی]]،
یکی از مهمترین جریانات ادبی در این گویش معتبر زبان کُردی، [[جریان شعر دهه‌ی هفتاد کُردی کلهری|جریان شعر دهه‌ی هفتاد]] است. این جریان را شاعران گیلاتغربی آغاز کردندو بعدها در محافلی مثل انجمن ادبی سروه در اسلام‌آباد غرب شکوفاتر شد. پیشگامان شعر نوین کردی جنوبی عبارتند از:علی الفتی (با انتشار هفت کتاب گرمیان. گرمه شین. سانه ناو و سزیان وفر، سریوت باشور،گیان و له چیمنه رییه و چیمنه رییه و) شیردل ایل پور(له ی شیعر بیزارم ک شه مسیه/ و/ له مستر له ره نگ/و/ له پرد خوه ر/) جلیل آهنگرنژاد (با انتشار نه‌رمه واران)، سعید عبادتیان، رضا موزونی، ، رضا حمشیدی (با انتشار سه کتاب دواره چیوزه دیم-یی داوان هساره و دنگ چویلد تی). بعدها نیز شاعرانی مانند حامد شبابی -مهوش سلیمانپور و… به این مجموعه اضافه شد
| |||