بانک جهانی: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها) جز ←ارکان بانک بین‌المللی ترمیم و توسعه: replaced: شده است ← شدهاست با ویرایشگر خودکار فارسی |
M.R.Taghdir (بحث | مشارکت‌ها) منابع و سرمایه |
||
خط ۲۵:
== مقدمه ==
'''بانک جهانی''' نام دیگر [[بانک بین‌المللی توسعه و ترمیم (IBRD)]] است. همراه با چهار شعبه دیگر خود: [[مؤسسه بین‌المللی توسعه]] (International Development Association: IDA)، [[مؤسسه مالی بین‌المللی]] (International Finance Corporation: IFC)، [[آژانس تضمین سرمایه‌گذاری چند جانبه‌ای]] ((Multilateral Investment Guarantee Agency: MIGA و [[مرکز بین‌المللی برای حل و فصل منازعات سرمایه‌گذاری]] (International Centre for the Settlement of Investment Disputes: ICSID)، گروه بانک جهانی را تشکیل می‌دهند.<ref>http://web.worldbank.org</ref> بانک جهانی یکی از سه رکن [[برتون وودز]] را تشکیل می‌دهد.<ref>جکسون، جان اچ؛ نهادهای بین‌المللی تجارت: گات و سازمان تجارت جهانی؛ محمدجعفر قنبری جهرمی، مجله حقوقی، نشریه دفتر خدمات حقوقی بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران، 1382، شماره 28، ص149-241.</ref>
سه سازمان صندوق بین‌المللی پول (IMF)، بانک بین‌المللی ترمیم و توسعه (IBRD) یا بانک جهانی و [[گات]] که البته امروزه جای خود را به [[سازمان تجارت جهانی|سازمان تجارت جهانی (WTO)]] داده است، به‌طور جمعی تشکیل‌دهنده سیستم برتون وودز هستند.
در پایان [[جنگ جهانی دوم]] از طرفی عواقب منفی جنگ جهانی و از طرف دیگر سیاست‌های خودخواهانه تجاری اوایل دهه ۱۹۳۰ منجر به ایجاد مشکلات اقتصادی زیادی برای کشورها شده و [[توان تولیدی]] کشورها به‌شدت تقلیل یافته بود. به‌همین دلیل در ۲–۲۱ ژوئیه ۱۹۴۴ (قبل از پایان جنگ)، به پیشنهاد [[روزولت]] (رئیس جمهور وقت آمریکا)، [[کنفرانس پولی و مالی]] سازمان ملل متحد با شرکت نمایندگان ۴۴ کشور در برتون وودز تشکیل و طی آن موافقت‌نامه‌های تأسیس بانک بین‌المللی ترمیم و توسعه (بانک جهانی) و صندوق بین‌المللی پول تصویب شد. بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول، جزئی از فرایند همکاری برای ایجاد یک نظام پولی و سرمایه‌گذاری به‌جای آشفتگی ناشی از [[ناسیونالیسم]] اقتصادی دهه ۱۹۳۰ بودند. بانک جهانی در دسامبر ۱۹۴۵ تأسیس شد و در نوامبر ۱۹۴۷با تصویب [[مجمع عمومی سازمان ملل متحد]] به‌صورت رسمی درآمد و به جرگه نهادهای تخصصی سازمان ملل متحد پیوست. بانک جهانی ابتدا برای کمک به بازسازی خرابی‌های جنگ جهانی دوم به‌وجود آمد، ولی در سال ۱۹۴۹، به‌سمت ارتقای توسعه اقتصادی در کشورهای [[توسعه‌نیافته]] معطوف شد.<ref>بزرگی، وحید؛ درآمدی بر سازمان تجارت جهانی و الحاق ایران، تهران، قومس، 1386، ص11-1</ref>
هدف اصلی بانک جهانی اعطای وام برای توسعه و گسترش طرح‌های تولیدی آن دسته از کشورهای در حال توسعه است که عضو بانک هستند. این وام‌ها برای مقاصدی مانند اجرای پروژه‌های لوله‌کشی آب آشامیدنی، آموزش و پرورش و همچنین اجرای برنامه‌های کلی عمرانی از جمله واردات [[کالاهای صنعتی]] است. فقط اعضای صندوق بین‌المللی پول می‌توانند به عضویت بانک جهانی درآیند. از طرف دیگر شرط اولیه عضویت در مؤسسه بین‌المللی توسعه و مؤسسه مالی بین‌المللی، عضویت در بانک جهانی است. ایران یکی از اعضای شرکت‌کننده در کنفرانس برتون وودز بوده و در نتیجه از مؤسسین بانک جهانی به‌شمار می‌رود؛ که از سال ۱۳۲۴ رسماً عضو بانک جهانی شد.<ref>موسی‌زاده، رضا؛ سازمان‌های بین‌المللی، تهران، میزان، 1388، چاپ دهم، ص246 و 248</ref>
خط ۳۶:
* [[سازمان تضمین سرمایه‌گذاری چندجانبه (MIGA)]] (با ۱۷۵ عضو)
* [[مرکز بین‌المللی برای حلّ و فصل منازعات سرمایه‌گذاری (ICSID)]] (با ۱۴۴ عضو)
== سرمایه و منابع بانک جهانی ==
سرمایه‌ی این بانک از مجموع سهام تعهد شده و حق عضویت کشورها، فروش اوراق قرضه و استقراض از بازارهای مالی و دولت‌های عضو تشکیل می‌شود. سرمایه‌ی بانک به سهام یکصد هزار دلاری تقسیم شده و حق رأی کشورها نیز بر مبنای هر عضو 250 رای ثابت و یک رأی به ازای هر سهم می‌باشد. سهم هر کشور، بستگی به موقعیت اقتصادی و مالی آن کشور دارد. هر کشور، موظف است در موقع پیوستن به بانک، ده در صد سهم خود را بپردازد که یک در صد این مبلغ، به طلا یا دلار آمریکا است و 9 در صد بقیّه، به ارز کشور مربوطه می‌باشد و فقط با موافقت کشور ذیربط، قابل استفاده خواهد بود. چنانچه بانک برای ایفای تعهدات خود که ناشی از تضمین وام‌ها می‌باشد، نیاز به سرمایه پیدا کند، ممکن است از اعضا درخواست پرداخت 90 در صد باقیمانده را بنماید.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=اصول و مبانی حقوق تجارت بین الملل، کتاب نخست: کلیّات حقوق تجارت بین‌الملل و سازمان‌های تجاری بین‌المللی|نام خانوادگی=داراب پور|نام=مهراب|ناشر=گنج دانش|سال=1397|شابک=978-622-6187-03-9|مکان=تهران|صفحات=233}}</ref>
== ارکان بانک بین‌المللی ترمیم و توسعه ==
| |||