اردشیر بابکان: تفاوت میان نسخهها
[نسخهٔ بررسیشده] | [نسخهٔ بررسینشده] |
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
جز ←جایگزینی با [[وپ:اشتباه|اشتباهیاب]]: الحاقگری⟸الحاق گری، نازرتشتی⟸غیر زرتشتی، پدیدآوردهبود⟸پدید آورده بود |
تصحیح |
||
خط ۱:
{{مقاله برگزیده}}{{جعبه اطلاعات خانواده سلطنتی|name=اردشیر یکم|succession=[[فهرست شاهنشاهان ساسانی#گاهشمار شاهنشاهان ساسانی|نخستین شاهنشاه ساسانی]]|successor=[[شاپور یکم]]|predecessor=[[بلاش ششم]] و [[اردوان پنجم]] از دودمان اشکانی|religion=[[مزدیسنا]]|image=Ardashir I's Coin.png|reign=۲۲۴ – ۲۴۱|father=[[اختلاف پیرامون نسبت بابک با ساسان|بابک یا ساسان]]|mother=رودک|issue=[[شاپور یکم]]|full name=اردشیر یکم ساسانی|title=شاهنشاه ایران|death_place=|image_size=270|death_date=نامشخص|birth_date=نامشخص|birth_place=[[اصطخر]]|spouse=میرُد{{سخ}}دینک بابکان|house=[[دودمان ساسانی]] [[پرونده:Sassanian Empire cca. 620 A.D.png|29px]]|caption=سکهای طلا از سکههای دستهٔ دوم اردشیر، منقوش به شمایل وی}}'''اردشیر یکم ساسانی''' شناختهشده به '''اردشیر بابکان''' (به [[زبان پارسی میانه|پارسی میانه]]: [[پرونده:Ardashir i babakan.svg|150px]]) بنیانگذار [[شاهنشاهی ساسانی|سلسلهٔ ساسانی]] بود. وی پس از شکست واپسین شاهنشاه [[شاهنشاهی اشکانی|اشکانی]]، [[اردوان پنجم]] در سال ۲۲۴ میلادی در دشت هرمزدگان، دودمان اشکانی را برانداخت و سلسلهٔ ساسانی را بنیان گذاشت. اردشیر از آن پس خود را «[[شاهنشاه]]»<ref group="پ">MLKʾn MLKʾ ʾyrʾn / šāhān šāh ī Ērān{{راستچین}}شاهنشاه کوتاهشدهٔ اصطلاح شاهانشاه و بهمعنای شاهِ شاهان است.{{پایان راستچین}}</ref> نامید و تسخیر سرزمینی که [[ایرانشهر (ساسانیان)|ایرانشهر]] یا «[[ایران]]» میخواندش را آغاز کرد.<ref>{{پک|دریایی|۱۳۸۳|ک=شاهنشاهی ساسانی|ص=۱۱}}</ref><ref>{{پک|Daryaee|۲۰۰۸|ف=Political History of Ērānšahr|ص=|زبان=en}}</ref>▼
▲'''اردشیر یکم ساسانی''' شناختهشده به '''اردشیر بابکان''' (به [[زبان پارسی میانه|پارسی میانه]]: [[پرونده:Ardashir i babakan.svg|150px]]) بنیانگذار [[شاهنشاهی ساسانی|سلسلهٔ ساسانی]] بود. وی پس از شکست واپسین شاهنشاه [[شاهنشاهی اشکانی|اشکانی]]، [[اردوان پنجم]] در سال ۲۲۴ میلادی در دشت هرمزدگان، دودمان اشکانی را برانداخت و سلسلهٔ ساسانی را بنیان گذاشت. اردشیر از آن پس خود را «[[شاهنشاه]]»<ref group="پ">MLKʾn MLKʾ ʾyrʾn / šāhān šāh ī Ērān{{راستچین}}شاهنشاه کوتاهشدهٔ اصطلاح شاهانشاه و بهمعنای شاهِ شاهان است.{{پایان راستچین}}</ref> نامید و تسخیر سرزمینی که [[ایرانشهر (ساسانیان)|ایرانشهر]] یا «[[ایران]]» میخواندش را آغاز کرد.<ref>{{پک|دریایی|۱۳۸۳|ک=شاهنشاهی ساسانی|ص=۱۱}}</ref><ref>{{پک|Daryaee|۲۰۰۸|ف=Political History of Ērānšahr|ص=|زبان=en}}</ref>
پیرامون تبار و نیای اردشیر، گزارشهای تاریخیِ گوناگونی وجود دارد. براساس گزارش [[محمد بن جریر طبری|طبری]]، اردشیر پسر [[بابک پدر اردشیر|بابک]] پسر [[ساسان]] بودهاست. روایت دیگری که در [[کارنامه اردشیر بابکان|کارنامهٔ اردشیر بابکان]] میباشد، و [[شاهنامه|شاهنامهٔ فردوسی]] نیز همان را بیان داشته، چنین آورده که اردشیر، زادهٔ ازدواج ساسان — فردی از نوادگان [[دارا]] — با دختر بابک، حاکمی محلی در ایالت پارس<ref group="پ">{{راستچین}}واژهٔ «پارس» در سراسر این مقاله اشاره به ''[[فارس (سرزمین)|سرزمین پارس]]'' دارد.{{پایان راستچین}}</ref> بودهاست.
|