مالکیت فکری: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
بدون خلاصۀ ویرایش |
M.R.Taghdir (بحث | مشارکتها) جایگاه حقوق مالکیت معنوی بر اساس اعلامیه جهانی حقوق بشر |
||
خط ۱:
{{دانش اطلاعات}}
'''مالکیت/حقوق فکری/معنوی''' (intellectual property یا intangible property) به [[حق]]وقی گفته میشود که به صاحبان آن حق بهرهوری از فعالیتهای فکری و ابتکاری انسان را میدهد و ارزش اقتصادی و قابلیت دادوستد دارد ولی موضوع آن شیء معین مادی نیست. ماده 27 [[اعلامیه جهانی حقوق بشر]]، حق برخورداری حمایت از منافع معنوی و مادی ناشی از هرگونه محصول فعالیت علمی، ادبی یا هنری را در کنار حقوق بشری نظیر حق حیات، حق آزادی بیان و اندیشه به رسمیت میشناسد.<ref name=":0">{{یادکرد کتاب|عنوان=اصول و مبانی حقوق تجارت بینالملل، کتاب پنجم: حقوق رقابت، نمایندگی، تجارت الکترونیک و آفرینشهای فکری|نام خانوادگی=داراب پور|نام=مهراب|ناشر=گنچ دانش|سال=1397|شابک=978-622-6187-10-7|مکان=تهران|صفحات=116}}</ref> حقوق پدیدآورندگان آثار ادبی یا هنری یا ''مالکیت ادبی و هنری'' معروف به [[حق مؤلف]] یا [[حق تکثیر]]، [[حق اختراع]]، حقوق بر مشتری مانند [[سرقفلی]] حق تاجران و صنعتگران نسبت به نام، [[نشانه تجاری|علائم تجارتی]] و صنعتی و [[اسرار تجاری]] معروف به ''مالکیت تجارتی و صنعتی'' از انواع مالکیتهای فکری است.<ref>صفایی، ص ۲۲۷؛ کاتوزیان، ص ۲۳</ref>
برخی نویسندگان نام «مالکیتهای فکری» را برای این حقوق ترجیح میدهند از آن جهت که منشأ این حقوق فکر و اندیشهٔ انسان است اما برخی دیگر واژهٔ «مالکیت معنوی» را مناسبتر میدانند از این جهت که برخی از این حقوق مانند سرقفلی بر اثر فکر و اندیشه تولید نمیشوند بلکه فقط به دلیل این که وجود مادی ندارد در قلمرو این حقوق جای میگیرند.<ref>[http://www.pajoohe.com/fa/index.php?Page=definition&UID=39284#_ftnref3 مبانی حقوق مالکیت فکری] پژوهشکدهٔ باقرالعلوم</ref> مشخصات مشترک انواع مالکیتهای فکری غیرقابل لمس بودن، انحصاریت، قانونی بودن و محدود بودن به ناحیه خاص است.<ref>Intellectual Property Theories, Yang D, Ch2, p22 2008</ref>
|