متون بودایی: تفاوت میان نسخه‌ها

زبان مادری [[بودا]] به احتمال زیاد زبان [[پالی]] بوده‌است که یکی از گویشهای [[هندوآریایی]] میانه و خویشاوند با سانسکریت است. نوشته‌های بنیادین بودایی نیز بیشتر به این زبان و در سریلانکا نگاشته شده‌است. آن مجموعه از آثار بودایی که سخن شخص بودا بشمار می‌رود به سه بخش تقسیم می‌گردد و جمعاً سه سبد نامیده می‌شود. موضوع مجموعه یا سبد نخست، انضباط راهبان، سبد دوم گفتمانهای بودا و سبد سوم آموزه‌های دیگر است. نام این مجموعه‌ها بترتیببه ترتیب [[وینیه پیتکه]] (پرورش نامه)، [[سوتّه پیتکه]] (سوره نامه) و [[ابی دمّه پیتکه]] (کتاب تفاسیر آیین) است. سه سبد خود از ۲۹ کتاب جداگانه تشکیل شده‌اند. مجموعه دوم یعنی سوره نامه خود پنج زیرمجموعه (نیکایا) را در بر می‌گیرد. یکی از این زیرمجموعه‌ها [[کودکا-نیکایا]] (مجموعه متون کوتاه) است که معروفترین کتاب آن بنام دمّا پادا با نام فارسی راه حق بدست رضا علوی مستقیماً از زبان پالی به فارسی برگردانده شده و در سال ۱۳۸۰ از سوی نشر فرزان روز در تهران چاپ گشته‌است.

پیرامون سده دوم پیش از زایش [[عیسی]] (۳۰۰ سال پس از بودا) کتابهای فراوان دیگری به رشته نگارش درآمد که بنیاد شاخه‌های گوناگون [[مهراه|مهراهی]] (مهایانی) شدند. از این کتابهاکتاب‌ها یا به قولی سوره‌ها ([[سوترا]]ها) ۶۰۰ عدد بجا مانده‌است که جمعاً بنام سوره‌های [[مهراه|مهراهی]] (مهایانا سوترا) مشهورند. از برجسته‌ترین این سوره‌ها می‌توان از سوره فراسوی فرزانگی (پرگیا پارمیتا) نام برد که پایه شکل‌گیری مکتب مادیمکه شد یعنی همان مکتب و دبستان بودایی که در میان مردم تبت رواج دارد. [[سوره دل]] (پرگیا-پارمیتا-هریدیه-سوترا) از مهم‌ترین بخش‌های آن است.