آسکاریس: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Motelbasic (بحث | مشارکت‌ها)
Motelbasic (بحث | مشارکت‌ها)
خط ۱۷:
}}
 
'''آسکاریس''' نام یک [[سرده|سردهٔ]] [[انگل|انگلی]] از [[کرم‌های لوله‌ای]] (کرم‌های گرد یا نخ‌سانان) است که گاهی با نام «کرم گرد غول‌پیکر [[روده]]» شناخته می‌شود. آسکاریس لومبرکوئیدس، بزرگترین کرم لوله‌ای (کرم گرد) در انسان است. آسکاریس سووم {{به لاتین|Ascaris suum}} در خوک بیماری زابیماری‌زا است.
 
آسکاریس لومبرکوئیدس موجب بیماری [[آسکاریازیس]] {{به انگلیسی|ascariasis}} در انسان می‌شود. آسکاریس، یکی از مهم‌ترین کرم‌های انگلی روده‌ای است. از مهم‌ترین عوارض ابتلا به [[آسکاریازیس]] می‌توان به سوء تغذیه مزمن اشاره کرد. زیرا این کرم به تغذیه از مواد غذایی موجود در روده می‌پردازد.<ref>Hall, A. , G. Hewitt, V. Tuffrey and N. de Silva (2008). A review and meta-analysis of the impact of intestinal worms on child growth and nutrition. Maternal and Child Nutrition, 4 (Suppl 1): 118-236</ref> در واکنش به کرم، ممکن است گرانولوما در روده تشکیل شود که آن نیز در نتیجه می‌تواند منجر به انسداد روده شود.
 
طول آسکاریس ماده ممکن است به ۳۰ سانتیمتر برسد. آسکاریس نر کوتاه ترکوتاه‌تر و نازک ترنازک‌تر از کرم ماده است.<ref>{{یادکرد خبر|کوشش=You Can|تاریخ=2018-05-01|عنوان=آسکاریس چیست؟ {{!}} You Can|نشانی=https://youc.ir/what-is-ascaris/|زبان=fa-IR|تاریخ بازبینی=2018-04-30}}</ref>
 
== چرخه زندگی ==
میزبان واسط و همچنین نهایی کرم، انسان است. تخم کرم پس از خورده شدن توسط انسان در روده باریک باز می‌شود. لاروهای رابدیتی فرم پس از بیرون آمدن از تخم با عبور از دیواره روده، وارد جریان خون شده و بالاخره خود را به ریه می‌رسانند (مرحله ریوی). در ریه موجب خون‌ریزی و التهاب می‌شوند. آن‌ها در ریه، پوست اندازی کرده و تکامل می‌یابند. پس از خارج شدن از ریه، وارد حلق شده و با عبور از مری دوباره وارد روده باریک می‌شوند (فاز روده‌ای). آن‌ها باردیگر در این مرحله، پوست اندازی می‌کنند. در این فاز موجب سوء تغذیه و انسداد روده‌ای می‌شوند. این کرم ممکن است در پاسخ به درمان یا تب، وارد مناطق دیگری از بدن شود. تخم‌های کرم آسکاریس به مواد ضد عفونی‌کننده مقاوم هستند و در کود یا فاضلاب برای ماه‌ها زنده باقی خواهند ماند.
 
==نحوه گسترش==
آلودگی با آسکاریس در همه جا دیده می‌شود. بیشترین موارد بیماری، در کشورهای با آب و هوای گرم است. آسکاریس یک عفونت منتقل شونده از راه خاک است. دفع غیر بهداشتی مدفوع و استفاده از کود انسانی دو عامل عمده غیربهداشتی هستند که مسئول بروز آسکاریازیس (عفونت آسکاریس) می‌باشند. کرم آسکاریس بالغ حلقوی استوانه‌ای شکل با انتهای باریک و به اندازه 15 تا 35 سانتیمتر (نر کوچک‌تر از ماده) می‌باشد. عفونت در انسان از طریق خوردن تخم جنین دار موجود در خاک و با خوردن سبزیجات آلوده ایجاد می‌شود. تخم پس از وارد شدن به بدن انسان، در روده باز و لارو آزاد می‌شود. لارو پس از عبور از دیواره روده و سیر مراحل تکاملی خود در کبد، قلب، ریه‌ها مجدداً به روده باز می‌گردد و به صورت بالغ در آنجا زندگی می‌کند. کرم بالغ با انسداد مجرای گوارشی یا صفراوی و یا با دخالت در تغذیه بیمار، بیماری گوارشی ایجاد می‌کند . وجود کرم بالغ در روده کوچک علائم مبهمی مانند درد شکم و نفخ ایجاد می‌کند. انسداد روده که بسیار نادر است و حداکثر سن بروز آن 1 تا 6 سالگی است، ناشی از توده کرم‌ها در کودکان خیلی آلوده است.
 
== نحوه گسترش ==
آلودگی با آسکاریس در همه جا دیده می‌شود. بیشترین موارد بیماری، در کشورهای با آب و هوای گرم است. آسکاریس یک عفونت منتقل شونده از راه خاک است. دفع غیر بهداشتی مدفوع و استفاده از کود انسانی دو عامل عمده غیربهداشتی هستند که مسئول بروز آسکاریازیس (عفونت آسکاریس) می‌باشند. کرم آسکاریس بالغ حلقوی استوانه‌ای شکل با انتهای باریک و به اندازه 15۱۵ تا 35۳۵ سانتیمتر (نر کوچک‌تر از ماده) می‌باشد. عفونت در انسان از طریق خوردن تخم جنین دار موجود در خاک و با خوردن سبزیجات آلوده ایجاد می‌شود. تخم پس از وارد شدن به بدن انسان، در روده باز و لارو آزاد می‌شود. لارو پس از عبور از دیواره روده و سیر مراحل تکاملی خود در کبد، قلب، ریه‌ها مجدداً به روده باز می‌گرددبازمی‌گردد و به صورت بالغ در آنجا زندگی می‌کند. کرم بالغ با انسداد مجرای گوارشی یا صفراوی و یا با دخالت در تغذیه بیمار، بیماری گوارشی ایجاد می‌کند . وجود کرم بالغ در روده کوچک علائم مبهمی مانند درد شکم و نفخ ایجاد می‌کند. انسداد روده که بسیار نادر است و حداکثر سن بروز آن 1۱ تا 6۶ سالگی است، ناشی از توده کرم‌ها در کودکان خیلی آلوده استآلوده‌است.
* لوازم آلوده: مدفوع انسان تنها مخزن عفونت است.
 
* میزبان: میزان آلودگی در کودکان زیاد است و کودکان عمده‌ترین پخش کننده آلودگی هستند.
 
* عوامل محیط زیست: آسکاریس یکی از کرم‌های منتقله از راه خاک است. تخم کرم‌های آسکاریس در شرایط مساعد، ماه‌ها و حتی سال‌ها زنده می‌ماند.
 
* عادات انسان: زیاد شدن تخم کرم در خاک به سبب عادات انسان در دفع مدفوع در فضای آزاد روی می‌دهد و مهم‌ترین عاملی است که موجب انتشار گسترده آسکاریس در جهان می‌شود. تخم آلوده کننده می‌تواند دست‌ها و خوراکی‌های کودکانی را که روی زمین بازی می‌کنند آلوده کند.
* دوره انتقال: تا زمانی که تمام آسکاریس‌های بارور در روده از بین نروند و مدفوع از نظر تخم کرم منفی نشود، امکان انتقال آلودگی وجود دارد. <ref>https://article.tebyan.net/173695/آلودگی-با-کرم-آسکاریس</ref>
 
== راه انتقال ==
* دوره انتقال: تا زمانی که تمام آسکاریس‌های بارور در روده از بین نروند و مدفوع از نظر تخم کرم منفی نشود، امکان انتقال آلودگی وجود دارد.
راه انتقال دهانی، از راه خوردن تخم‌های آلوده کننده همراه با خوراکی یا آب است. نحوه انتقال بیماری به انسان از دست به دهان است که در آن انگشت‌ها در اثر تماس با خاک آلوده شده‌اند. خوراکی‌هایی که خام خورده می‌شوند مانند سبزی‌ها، آلودگی را منتقل می‌نمایند. راه‌های دیگر انتقال، خوردن خاک آلوده (خاک خواری) و گردوغبار است که می‌تواند در انتشار آلودگی آسکاریس در مناطق کویری نقش مهمی داشته باشد. <ref>https://article.tebyan.net/173695/%D8%A2%D9%84%D9%88%D8%AF%DA%AF%DB%8Cآلودگی-%D8%A8%D8%A7با-%DA%A9%D8%B1%D9%85کرم-%D8%A2%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3آسکاریس</ref>
 
== پیشگیری ==
<ref>https://article.tebyan.net/173695/%D8%A2%D9%84%D9%88%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%DA%A9%D8%B1%D9%85-%D8%A2%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3</ref>
 
==راه انتقال==
راه انتقال دهانی، از راه خوردن تخم‌های آلوده کننده همراه با خوراکی یا آب است. نحوه انتقال بیماری به انسان از دست به دهان است که در آن انگشت‌ها در اثر تماس با خاک آلوده شده‌اند. خوراکی‌هایی که خام خورده می‌شوند مانند سبزی‌ها، آلودگی را منتقل می‌نمایند. راه‌های دیگر انتقال، خوردن خاک آلوده (خاک خواری) و گردوغبار است که می‌تواند در انتشار آلودگی آسکاریس در مناطق کویری نقش مهمی داشته باشد. <ref>https://article.tebyan.net/173695/%D8%A2%D9%84%D9%88%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%DA%A9%D8%B1%D9%85-%D8%A2%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3</ref>
==پیشگیری==
* شستشوی دست‌ها قبل از غذا خوردن
 
* خودداری از وارد کردن انگشتان به دهان
* احداث توالت‌های بهداشتی و دفع بهداشتی مدفوع و آموزش بهداشت در مورد به کارگیریبه‌کارگیری مستراح‌های بهداشتی، بهداشت فردی ـ همگانی و دگرگونی الگوهای رفتاری
 
* احداث توالت‌های بهداشتی و دفع بهداشتی مدفوع و آموزش بهداشت در مورد به کارگیری مستراح‌های بهداشتی، بهداشت فردی ـ همگانی و دگرگونی الگوهای رفتاری
 
* راه اندازی سیستم‌های بهداشتی
 
* استفاده نکردن از کود انسانی در کشاورزی
* شستن دقیق میوه هامیوه‌ها و سبزی هاسبزی‌ها به خصوص آن هاییآن‌هایی که به شکل بوته و درختچه هستند و در معرض آلودگی هایآلودگی‌های منتقله از مدفوع سگ و گربه هستند مانند توت فرنگی، خیار، گوجه.<ref>https://article.tebyan.net/173695/آلودگی-با-کرم-آسکاریس</ref>
 
* شستن دقیق میوه ها و سبزی ها به خصوص آن هایی که به شکل بوته و درختچه هستند و در معرض آلودگی های منتقله از مدفوع سگ و گربه هستند مانند توت فرنگی، خیار، گوجه.
 
<ref>https://article.tebyan.net/173695/%D8%A2%D9%84%D9%88%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%DA%A9%D8%B1%D9%85-%D8%A2%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3</ref>
 
== علائم ابتلا به کرم آسکاریس ==
آسکاریس ممکن است در ابتدا علائمی نداشته باشد. با این حال، همانطورهمان‌طور که آلودگی در داخل روده کوچک رشد می‌کند، فرد ممکن است علائمی از جمله موارد زیر مشاهده کند:
 
آسکاریس ممکن است در ابتدا علائمی نداشته باشد. با این حال، همانطور که آلودگی در داخل روده کوچک رشد می‌کند، فرد ممکن است علائمی از جمله موارد زیر مشاهده کند:
 
* دردهای شکمی
* از دست دادن اشتها
سطر ۷۲ ⟵ ۵۷:
* حرکات نامنظم روده
 
در آلودگی‌های پیشرفته تر، کرم‌ها می توانندمی‌توانند به ریه‌های فرد نفوذ کنند. اگر این اتفاق رخ دهد، فرد ممکن است علائمی نظیر موارد زیر داشته باشد:
 
* [[تب]]
* ناراحتی و درد در قفسه سینه
سطر ۷۹ ⟵ ۶۳:
* مخاط خونی
* تنگی نفس
* خس ‌خسخس
 
در موارد نادر، ممکن است فرد یک عارضه معروف به پنومونی آسپیراسیون را تجربه کند.<ref>{{یادکرد وب|کد زبان=fa|وب‌گاهوبگاه=مجله پزشکین|نشانی=http://pezeshkin.ir/ascariasis/|عنوان=علت و درمان بیماری آسکاریازیس}}</ref>
 
==درمان و مراقبت های پس از درمان==
 
== درمان و مراقبت هایمراقبت‌های پس از درمان ==
* بررسی‌های تشخیصی ممکن است شامل آزمایش مدفوع یا بررسی کرم بالغ (در صورت دفع شدن همراه با مدفوع) و رادیوگرافی ریه باشد.
* درمان در منزل امکان پذیرامکان‌پذیر بوده و شامل داروهای ضد کرم و سایر مراقبت‌های بهداشتی است.
 
* درمان در منزل امکان پذیر بوده و شامل داروهای ضد کرم و سایر مراقبت‌های بهداشتی است.
 
* شستشوی دست‌ها پس از توالت رفتن یا قبل از غذا توصیه می‌شود. از وارد کردن انگشتان به دهان خودداری کنید. ناخن‌ها را کوتاه و تمیز نگه دارید.
 
* نواحی مقعد و تناسلی را حداقل روزی دو بار با صابون و آب گرم بشویید. شستشو را با دقت و ترجیحاً زیر دوش انجام دهید. از حمام وان استفاده نکنید.
 
* در صورت امکان همه لباس‌های راحتی، لباس‌های خواب، زیرپوش‌ها و حوله‌های آلوده‌ای را که توسط فرد مبتلا استفاده شده بجوشانید.
* پس از درمان، توالت، کف حمام و اثاثیه را به دقت شستشو و تمیز کنید. قالیچه‌ها، رومیزی‌ها، پرده‌ها، مبلمان و صندلی‌ها را به دقت با جاروبرقی تمیز کنید.<ref>https://article.tebyan.net/173695/آلودگی-با-کرم-آسکاریس</ref>
 
* پس از درمان، توالت، کف حمام و اثاثیه را به دقت شستشو و تمیز کنید. قالیچه‌ها، رومیزی‌ها، پرده‌ها، مبلمان و صندلی‌ها را به دقت با جاروبرقی تمیز کنید.
 
<ref>https://article.tebyan.net/173695/%D8%A2%D9%84%D9%88%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%DA%A9%D8%B1%D9%85-%D8%A2%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3</ref>
 
== منابع ==
{{پانویس}}
 
[[رده:کرم‌روده‌سانان]]