حسن کسائی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Fatemibot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات ردهٔ همسنگ (۳۰.۱) +املا+مرتب+تمیز (۱۴.۹ core): + رده:نوازندگان فلوت اهل ایران
خط ۲۳:
| سازهای_برجسته =
}}
'''حسن کسائی''' (۳ مهر ۱۳۰۷، [[اصفهان]]<ref name="Hamshahri" /> - ۲۵ خرداد ۱۳۹۱، [[اصفهان]]<ref name="BBC" />) از استادان برجستهٔ [[موسیقی ایرانی]] و نوازندهٔ سرشناس [[نی (ابزار موسیقی)|نِی]] و [[سه تار (ابزار موسیقی)|سه تار]] بود.<ref>فصلنامه فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی دریچه، ویژه نامه هشتادمین سالگرد تولد استاد حسن کسایی| شماره ۱۷ | سال=۱۳۸۷| شابا= ۸۰۳۵-[[ISSN]] 1735</ref>
 
'''حسن کسائی''' (۳ مهر ۱۳۰۷، [[اصفهان]]<ref name="Hamshahri" /> - ۲۵ خرداد ۱۳۹۱، [[اصفهان]]<ref name="BBC" />) از استادان برجستهٔ [[موسیقی ایرانی]] و نوازندهٔ سرشناس [[نی (ابزار موسیقی)|نِی]] و [[سه تار (ابزار موسیقی)|سه تار]] بود.<ref>فصلنامه فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی دریچه، ویژه نامه هشتادمین سالگرد تولد استاد حسن کسایی| شماره ۱۷ | سال=۱۳۸۷| شابا= ۸۰۳۵-[[ISSN]] 1735</ref>
 
== زندگی ==
سطر ۴۰ ⟵ ۳۹:
 
;نخستین اجرا
کسائی، در سن ۲۰ سالگی نخستین اجرای تکنوازی نی خود را در [[دستگاه همایون]] در تئاتر اصفهان به صحنه برد و یک سال بعد قطعه معروف [[سلام (قطعه موسیقی)|سلام]] را در [[دستگاه چهارگاه]] ساخت که از معروف‌ترین قطعات [[موسیقی ایرانی]] به‌شمار می‌رود.<ref name="Hamshahri" /> این قطعه بعدها توسط [[حسین علیزاده]] در آلبوم صبحگاهی با سازبندی و ارکستراسیونی حجیم بازسازی شد.
 
کسائی، در سال ۱۳۲۹ برای اولین‌بار نی را به ارکستر برد و با ارکستر رادیو ارتش اصفهان همکاری خود را شروع کرد. در سال‌های بعد با ارکسترهای متعدد رادیو به سرپرستی هنرمندانی چون [[ابوالحسن صبا]]، [[حسین یاحقی]]، [[حبیب‌الله بدیعی]]، [[محمد میرنقیبی]]، [[همایون خرم]] و دیگران به فعالیت خود در این زمینه ادامه داد. در سال ۱۳۳۵ به دعوت [[داوود پیرنیا]] به [[برنامه گل‌ها]] راه یافت و تا سال ۱۳۵۷ که در گلچین هفته شرکت نمود، با این سلسله برنامه، همکاری داشت.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.kassaimusic.ir/Content/Default.aspx?Landir=rtl&Lan=Fa&State=0| عنوان = حسن کسائی| تاریخ بازدید = شهریور ۱۳۹۰| ناشر = وب‌گاه رسمی حسن کسائی}}</ref>
 
;شروع فعالیت‌های بین‌المللی
از سال ۱۳۴۶، فضای کاری کسائی ابعادی جهانی هم پیدا می‌کند و یک صفحهٔ دورو در مایه‌های [[دستگاه شور|شور]] و [[دستگاه ماهور|ماهور]] از نوازندگی نی او به همراه تنبک جهانگیر بهشتی توسط کمپانی C.B.S فرانسه ضبط شده و در سال ۱۳۵۴ در نقاط مختلف جهان پخش شد. همچنین، کسائی تا سال ۱۳۵۶، برنامه‌های متعددی در [[جشن هنر شیراز]] برگزار کرد و با نوازندگان بزرگ جهان از جمله راوی شانکار، شاران رانی و بسم الله خان، دیدار کرد.<ref name="Hamshahri" />
 
;بعد از انقلاب ۱۳۵۷
بعد از [[انقلاب ۱۳۵۷ ایران|انقلاب]]، به دلیل فضای نه چندان مناسبی که برای موسیقی ایجاد شد، وی آخرین برنامه رسمی خود را در رادیو ایران با همکاری [[جلیل شهناز]]، [[محمدرضا شجریان]] و [[جهانگیر ملک]] اجرا کرد. در این سال و تا قبل از سال ۱۳۶۱، آرشیو موسیقی رادیو اصفهان از بین رفت و کسائی هم از صدا و سیما برکنار و حقوقش قطع شد.<ref name="Hamshahri" />
 
;سفر به کشورهای دیگر
کسائی در دههٔ ۱۳۶۰، به کشورهای آلمان، انگلستان، فرانسه و هلند سفر کرد و در چند برنامه رادیویی، به اجرای برنامه پرداخت. در سال ۱۳۶۹، تندیس وی در گالری مفاخر هنری جهان در [[لندن]] نصب شد.<ref name="Hamshahri" />
 
پس از آنکه کسائی در سال ۱۳۷۰، در جشنواره نی‌نوازان در تالار اندیشه شرکت کرد، فعالیت او دوباره رونق گرفت و در سال ۱۳۷۴، صدا و سیما مستمری وی را برقرار کرد.
 
در سال ۱۳۷۵ به آمریکا و کانادا سفر کرده و در محافل شعر و موسیقی شرکت کرد. در سال ۱۳۷۶ هم با تلاش [[محمدرضا لطفی]]، انجمن دوستداران موسیقی ایرانی واشینگتن، مجلس گرامی‌داشتی برای کسائی بر پا داشت.<ref name="Hamshahri" />
 
در سال ۱۳۷۸ موفق به دریافت نشان درجه یک فرهنگ و هنر شد. همچنین در سال ۱۳۸۱، به عنوان [[چهره ماندگار|چهرهٔ ماندگار]] موسیقی انتخاب و تقدیر شد.<ref name="Hamshahri" />
 
در سال ۱۳۸۱ محمد جوادکسایی (فرزند حسن کسائی) کتاب ''«از موسیقی تا سکوت»'' را که حاصل نیم قرن تلاش موسیقایی حسن کسائی است، با مقدمه [[بیژن ترقی]] به بازار کتاب عرضه کرد.<ref name="Hamshahri" />
 
== تأثیرات ==
سطر ۶۹ ⟵ ۶۸:
بعد از این دوره اغلب ارکسترهای ایرانی شروع به استفاده از این ساز کردند و این احساس نیاز باعث رشد روزافزون نوازندگان نی شد که حتی امروزه به عنوان یک رشته تخصصی در دانشگاه تدریس می‌گردد.
 
به گفتهٔ [[محمدرضا لطفی]]، نوازندهٔ [[تار]] و منتقد موسیقی، حسن کسایی با مجموعهٔ «ردیف نی» - که در هشتاد سالگی ضبط کرده بود- نخستین اثر آموزشی برای علاقه‌مندان به [[نی نوازی]] را مدون کرده بود.<ref name="BBC" />
 
==== روش نی‌نوازی ====
سطر ۸۲ ⟵ ۸۱:
 
== تفکرات ==
کسائی از زمره موسیقیدانانی بود که کمتر حرف می‌زدند و بیشتر عمل می‌کردند. خود او می‌گفت آن‌ها که نمی‌توانند حرف‌شان را با ساز بیان کنند و " چیزی برای ارائه موسیقی ندارند، با صحبت‌های عجیب و غریب می‌خواهند خودشان را مطرح کنند.<ref name="BBC2" />" این سخن منسوب به "[[واگنر]]" است که " {{نقل قول|آن جا که سخن بازمی‌ماند، موسیقی آغاز می‌شود.}}
کسائی می‌گفت عکس این هم صادق است
{{نقل قول|آن جا که موسیقی بازمی‌ماند چه سخن‌ها که آغاز نمی‌شود!}}
 
کسائی رواج و رونق لقب «استاد» را «ترافیک استاد» می‌نامید. چیزی که موسیقی را به راه خطا می‌کشاند.<ref name="BBC2" />
 
به باور کسائی، "تقلید، هرگز کسی را به بلندای هنر نمی‌رساند. تقلید و تکرار مثل " زیراکس" است! شما خط " میرعماد" را که مثلاً " پنج میلیون تومان" می‌ارزد، اگر " زیراکس" کنید، سیصد تومان هم ارزش پیدا نمی‌کند!" جوانانی که به فراگیری موسیقی می‌پردازند نیز نباید بعد از گذراندن دوره آموزشی (باز هم) صد در صد از استاد خود تقلید کنند. بلکه باید بکوشند با نو آوری، شخصیت و ذوق خود را نشان دهند."
به باور او موسیقی پیوندی است میان خلاقیت و تکنیک، ولی تکنیک باید ابزاری باشد در خدمت خلاقیت. "در روزگار ما قضیه بر عکس شده‌است و در نتیجه، جای موسیقی حال را موسیقی قال گرفته‌است."<ref name="BBC2" />
 
== آثار ==
یکی از مهم‌ترین آثار کسائی، قطعه معروف [[سلام (قطعه موسیقی)|سلام]] در [[دستگاه چهارگاه]] است که از معروف‌ترین قطعات [[موسیقی ایرانی]] به‌شمار می‌رود.<ref name="BBC" /> برخی از آلبوم‌های او:
* [[نای نی (آلبوم)|نای نی]]
* [[نای جان (آلبوم)|نای جان]]
سطر ۱۱۳ ⟵ ۱۱۲:
 
== دیدگاه دیگران ==
حسن کسایی از اندک موسیقیدانان ایرانی است که معارض و مخالفی در برابر خود ندارد. منش و روش انسانی از یک سو و احساس و توانمندی هنری از سوی دیگر، او را هنرمندی مورد ستایش و احترام همگان قرار داده‌است.<ref name="BBC2" />
 
:[[محمدرضا لطفی]]، «نه به خود و نه به هیچ‌کس دیگر این اجازه را نمی‌دهم که از استاد حسن کسایی انتقاد کند، چرا که بررسی آثار او در حد ما نیست. این را به خاطر عشقم به حسن کسایی نمی‌گویم بلکه این به خاطر عظمت، بینش، معرفت، حال و عشق او به ایران زمین است»<ref>https://www.tabnak.ir/fa/news/218510/نظرات-محمدرضا-لطفي-درباره-استاد-كسايي</ref>
سطر ۱۲۱ ⟵ ۱۲۰:
:[[پرویز یاحقی]]، آهنگساز و ویولن نواز، ستایش را به آن حد می‌رساند که کسائی را «استاد فرزانه تاریخ موسیقی جهان» می‌نامد.
:[[هوشنگ ابتهاج]] سروده‌است: ''شکایت شب هجران که می‌تواند گفت حکایت دل ما با نی کسائی کن''
:[[فریدون توللی]] گفته‌است: ''در نغمه اگر جلوه کند راز خدائی هم ساز [[احمد عبادی|عبادی]] خوش و هم نای کسائی''<ref name="BBC2" />
 
== درگذشت ==
استاد حسن کسایی در ۲۵ خرداد ۱۳۹۱، پس از سپری‌کردن ۲ ماه در حالت [[کما]]، درگذشت.<ref name="BBC" /> مراسم خاکسپاری وی در سکوت خبری و به صورت شبانگاهی با حضور جمعی از اعضای خانواده و شاگردان استاد برگزار شد و طبق وصیت زنده‌یاد کسایی مبنی بر خاکسپاری در کنار مقبره استاد [[تاج اصفهانی]]، پیکر ایشان در [[تخت فولاد]] اصفهان و در فاصله کمی از مقبره این استاد موسیقی به خاک سپرده شد.<ref>[http://www.esfahanefarda.com/index.aspx/n/1485 استاد حسن کسایی در جوار تاج‌اصفهانی آرام گرفت] ''(اصفهان فردا)''</ref>
 
== پانویس ==
سطر ۱۳۶ ⟵ ۱۳۵:
 
{{ترتیب‌پیش‌فرض:کسائی، حسن}}
 
[[رده:حسن کسائی]]
[[رده:اهالی اصفهان]]
خط ۱۴۶:
[[رده:موسیقی‌دانان کلاسیک فارسی]]
[[رده:نوازندگان سه‌تار اهل ایران]]
[[رده:نوازندگان فلوت اهل ایران]]
[[رده:نوازندگان نی اهل ایران]]