علیمردان توپچوباشوف: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با ویرایشگر خودکار فارسی
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با ویرایشگر خودکار فارسی
خط ۵۶:
* ۷ دسامبر سال ۱۹۱۸ پارلمان آذربایجان در شرایط سیاسی بسیار دشوار فعالیت خود را آغاز کرد. محمد امین رسول زاده رئیس شورای ملی و حزب مساوات ضمن افتتاح پارلمان، ضمن تبریک این رویداد مهم به اعضای آن، آنان را به حراست از منافع و امنیت مردم فراخواند. درعین حال، رسول زاده انتخاب رئیس و معاون پارلمان را پیشنهاد کرد.
* علیمردان بیگ توپچوباش اف که علی‌رغم حضور در استانبول، در آذربایجان و همچنین کل [[قفقاز]] از شهرت و احترام فراوانی برخوردار بود، به اتفاق آراء به ریاست اولین پارلمان آذربایجان انتخاب شد. طبق نوشته ف. کاظم‌زاده تاریخ‌دان: «علیمردان بیگ توپچوباش اف که به ریاست پارلمان انتخاب گردید، یک حقوقدان تحصیل کرده و در دیدگاه‌های خود پایدار بود».
* روز ۲۸ دسامبر پارلمان آذربایجان هیاتی را جهت سفر به کنفرانس صلح پاریس انتخاب کرد. اعضای هیئت عبارتند: ع. توپچوباش اف (رئیس پارلمان)، محمدحسن حاجینسکی (نائب رئیس)، اَ. شیخ الاسلام اف، احمد بیگ آقایف، م. محرم اف، ج. حاج بیگلی و م. مهدی اف. هیئت آذربایجانی که عازم کنفرانس صلح پاریس بود، ۲۰ ژانویه ۱۹۱۹ به استانبول آمد؛ ولی حکومت فرانسه ویزای ورود آنان به پاریس را صادر نکرد. بعد از این علیمردان بیگ توپچوباش اف ضمن دیدار با دیپلمات‌ها و نمایندگان کشورهای ترکیه، ایران، روسیه، آمریکا، انگلیس و فرانسه، درمورد شرایط سیاسی و اقتصادی [[آذربایجان]] به آنان اطلاع داد و خواستار حمایت از به رسمیت شناخته شدن آذربایجان به عنوان یک دولت مستقل از سوی آن کشورها شد. نه تنها نمایندگان آذربایجان، بلکه بخشی از نمایندگان دان، کوبان، اتحاد کوهستانی‌ها، [[اوکراین]] و [[گرجستان]] نیز اجازه ورود به پاریس نیافتند. آن‌ها نیز در استانبول بودند. نمایندگان این کشورها شروع به تلاش مشترک برای گرفتن ویزای پاریس کردند. یادداشت تفاهمنامه‌ای به رهبری علیمردان بیگ توپچوباش اف تنظیم شد و نمایندگان با امضای آن، تقدیم دریاسالار «وب» کمیساریای عالی بریتانیا در [[استانبول]] نمودند. درست سه ماه از مبارزه سرسخت، یعنی روز ۲۲ آوریل ۱۹۱۹ ع. توپچوباش اف در رأس هیئت آذربایجانی عازم پاریس شد. نمایندگان آذربایجان که در اوایل ماه میمه به پاریس رسیدند، طی یک ماه با هیئت‌های لهستان، گرجستان، ایران، آمریکا، انگلیس و سایر کشورها دیدار و دربارهٔ شرایط سیاسی و اقتصادی گفتگو کردند. ظرف این یک ماه یکی از دستاوردهای مهم نمایندگان آذربایجان به رهبری ع. توپچوباش اف، دیدار با وودرو ویلسون رئیس‌جمهور آمریکا که از چهره‌های برجسته سیاسی آن دوران بود، می‌باشد.
 
== فعالیت وی در خارج از آذربایجان ==
* در تاریخ ۲۸ ماه میمه سال ۱۹۱۹ و. ویلسون رئیس‌جمهوری ایالات متحده آمریکا هیئت آذربایجانی به رهبری ع. توپچوباش اف را به حضور پذیرفت. توپچوباش اف با ارائه اطلاعات جامع به رئیس‌جمهوری آمریکا درخصوصدر خصوص وضعیت سیاسی و اقتصادی آذربایجان، از جمله قفقاز و آذربایجانی‌ها، یادداشت تفاهمنامه ۳ ماده‌ای جهت ارائه به کنفرانس صلح پاریس را تقدیم ویلسون کرد. با وجود اینکه نمایندگان آذربایجان در این نشست به اهداف خود نرسیدند، ولی و. ویلسون به آنان اطمینان داد که: «... از این پس مردم آذربایجان در امر حفظ آزادی و استقلال خود… از مساعدت و حمایت‌های آمریکای بزرگ برخوردار خواهند شد».
* «یادداشت صلح پاریس نمایندگان جمهوری آذربایجان قفقاز» که شخصاً توسط ع. توپچوباش اف تنظیم گردید، به دبیرخانه کنفرانس صلح ارائه شد. این سند عبارت از ۱۴ بخش است. در اینجا اطلاعات وسیع و جامع درمورد تاریخی-قوم نگاری، وضعیت اقتصادی و سیاسی آذربایجان به نماینداگان کنفرانس ارائه می‌شد. هیئت آذربایجانی به رهبری ع. توپچوباش اف ضمن گسترش فزاینده فعالیت‌های خود، به اتفاق نمایندگان گرجستان، لتونی، استونی، قفقاز شمالی، بلاروس و اوکراین در تاریخ ۱۳ ژوئن، ۷ ژوئیه و ۸ اکتبر ۱۹۱۹ به رئیس کنفرانس صلح یادداشت اعتراض، اعلامیه و نامه ارسال کرد.
* ۱۵ ژانویه ۱۹۲۰ ع. توپچوباش اف و م. محرم اف از نمایندگان آذربایجان، ی. سیرئتیلی و ز. آوال اف از نمایندگان گرجستان به وزارت امورخارجه فرانسه دعوت شدند. ژول کامبون دبیر اول وزارتخانه ۱۱ ژانویه با اعلام به رسمیت شناخته شدن استقلال آذربایجان عملاً از سوی اعضا شورای عالی و کشورهای متحد، سند رسمی کنفرانس صلح پاریس را تقدیم ع. توپچوباش اف کرد. توپچوباش اف ضمن ارائه اطلاعات مختصر دربارهٔ وضع سیاسی آذربایجان، از بابت به رسمیت شناخته شدن کشورش از طرف دولت‌های بزرگ سپاسگزاری کرد. او در عین حال گفت که جمهوری آذربایجان هم انتظار کمک و هم به رسمیت شناختن رسمی استقلال آن از جانب کشورهای بزرگ را دارد. به رسمیت شناخته شدن جمهوری آذربایجان از سوی قدرت‌های بزرگ جهان نتیجه فعالیت‌های موفقیت‌آمیز دیپلماتیک هیئت آذربایجانی به رهبری ع. توپچوباش اف بود. علیمردان بیگ توپچوباش اف به مناسبت پیروزی به دست آمده در نتیجه کار و تلاش سخت و بی‌وقفه از پاریس به نصیب بیگ یوسف بیگ اف نخست‌وزیر جمهوری آذربایجان می‌نوشت: «هیچ چیزی مثل سیاست انعطاف‌پذیر و متغیرنمی باشد… اکنون عصر تقویت امیدهای ما هم برای زندگی آزاد و مستقل شروع می‌شود. ما هرگز امید خود را از دست نمی‌دادیم… به همین دلیل معتقد بودیم که مردم کشورمان می‌توانند زندگی مستقل داشته باشند و به هر نحوی استقلال ملی را بدست بیاوریم… در برابر چنین سعادت ارزشمندی هرگز عقب‌نشینی نکرده و نخواهیم کرد، زیرا ما چیزی را همتراز (برابر) با این سعادت نمی‌شناسیم».