کمبود آب: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
اصلاح اسم لاتین مقاله
خط ۲:
[[پرونده:AfriqueStressHydrique2025.jpg|بندانگشتی|گزارش 270px|GEO-۲۰۰۰ تخمین می‌زند که در سال ۲۵٬۲۰۲۵ کشور آفریقایی از کم‌آبی یا تنش آب رنج خواهند برد.<ref>[http://www.unep.org/geo/GEO2000/pdfs/ov-e.pdf GEO-2000]</ref>]]
 
'''کمبود آب''' ({{lang-en|Water scarcity}}) شامل تنش آب، کم‌آبی و بحران آب است. مفهوم تنش آب نسبتاً جدید است. تنش آب مشکل در یافتن منابع آب شیرین برای استفاده است، که علت آن تخلیه منابع است. بحران آب وضعیتی است که در آن آب قابل آشامیدن و غیر آلوده در یک منطقه کمتر از تقاضای آن است.<ref name="Freshwater%3A%20lifeblood%20of%20the%20planet">[http://c-faculty.chuo-u.ac.jp/~mikenix1/tlr/rsch/iss/water/Water%20Reading%20X.pdf Freshwater: lifeblood of the planet]</ref>
 
== اندازه‌گیری ==
خط ۳۴:
مقدار کل منابع آب شیرین نیز به دلیل [[تغییر اقلیم|تغییرات آب و هوایی]] که موجب عقب‌نشینی یخچال‌های طبیعی، کاهش جریان رودخانه و کوچک شدن دریاچه‌ها شده، کاهش یافته‌است. بسیاری از آبخوان‌ها (سفره‌های آب زیرزمینی) که بیش از حد پمپ شده‌اند به سرعت پر نمی‌شوند. اگر چه کل منابع آب شیرین مورد استفاده قرار نگرفته‌است، بسیاری آلوده، شور، نامناسب یا غیرقابل دسترس برای مصارف شرب، صنعت و کشاورزی شده‌اند. برای جلوگیری از یک بحران جهانی آب، کشاورزان باید برای افزایش بهره‌وری برای پاسخگویی به تقاضاهای رو به رشد برای مواد غذایی تلاش کنند، در حالیکه صنایع و شهرها به دنبال پیدا کردن راه‌هایی برای استفاده بهتر از آب باشند.<ref>Chartres, C. and Varma, S. ''Out of water. From Abundance to Scarcity and How to Solve the World’s Water Problems'' FT Press (USA), 2010</ref>
 
مقالهٔ نیویورک تایمز، «بررسی خشکسالی جنوب شرقی کم‌آبی را به جمعیت ربط می‌دهد، نه [[گرم شدن زمین]]»، یافته‌های پژوهشگران دانشگاه کلمبیا در مورد موضوع خشکسالی در جنوب شرقی آمریکا بین سال‌های ۲۰۰۵ و ۲۰۰۷ را خلاصه می‌کند. این یافته در مجله آب و هوا چاپ شد. آن‌ها می‌گویند کمبود آب بیشتر ناشی از اندازه جمعیت است تا از کمی بارش باران. ارقام سرشماری نشان می‌دهد که جمعیت گرجستان در بین سال‌های ۱۹۹۰ و ۲۰۰۷ از ۴۸/۶ به ۵۴/۹ میلیون نفر رسیده‌است. پس از بررسی داده‌های بدست آمده از ابزار هواشناسی، مدل‌های کامپیوتری و اندازه‌گیری حلقه‌های درخت که منعکس‌کننده بارش باران هستند، آن‌ها دریافتند که خشکسالی بی‌سابقه نبوده و ناشی از حالت طبیعی الگوهای آب و هوا و رخدادهای تصادفی آب و هوایی است. «خشکسالی‌های مشابه در طی هزار سال گذشته روی داده استداده‌است»، پژوهشگران نوشتند: «صرف نظر از تغییرات آب و هوایی، انتظار می‌رود که در آینده چنین الگوهای آب و هوایی و با نتایج مشابه روی دهد.»<ref name="nytimes1">[http://www.nytimes.com/2009/10/02/science/earth/02drought.html http://www.nytimes.com/2009/10/02/science/earth/02drought.html NYTimes 2009 - Columbia University]</ref>
همان‌طور که دما زیاد می‌شود، بارش باران در جنوب شرقی افزایش خواهد یافت، اما به دلیل [[تبخیر]] ممکن است حتی منطقه خشکتر شود. پژوهشگران با گفتن این مطلب نتیجه‌گیری کردند که هر بارندگی نتیجهٔ فرایندهای داخلی پیچیده در جو است و به دلیل مقدار زیاد متغیرها پیش‌بینی بسیار سخت است.
 
خط ۴۳:
چندین نشانه اصلی برای بحران آب وجود دارد.
 
بیماری‌های ساری از راه آب و نبود آب بهداشتی لوله کشیلوله‌کشی یکی از علل عمده مرگ و میر در سراسر جهان هستند. برای کودکان زیر پنج سال، بیماری‌های ساری از راه آب علت اصلی مرگ و میر است. در هر زمان، نیمی از تخت‌های بیمارستان در جهان توسط بیماران مبتلا به بیماری‌های ساری از راه آب اشغال شده‌است. به گفته [[بانک جهانی]]، ۸۸ درصد از تمام بیماری‌های ساری از راه آب توسط آب آشامیدنی ناسالم، نبود بهداشت و بهداشت نامناسب ایجاد می‌شود.
آب توازن شکننده اساسی برای تأمین آب سالم است، اما عوامل قابل کنترل مانند مدیریت و توزیع منابع آب خود سهم بیشتری در کمبود آب دارند.
 
خط ۵۶:
پوشش گیاهی و زندگی وحش اساساً بستگی به منابع آب شیرین دارد. [[هور|مردابها]] ،[[خاک باتلاقی|باتلاقها]] و مناطق ساحلی وابسته به منابع پایدار آب هستند، اما اگر دستیابی به آب کاهش یابد، جنگل‌ها و سایر اکوسیستم‌ها نیز به همان اندازه در معرض خطر تغییرات عمده خواهند بود. در مورد [[تالاب]]‌ها، با گسترش جمعیت انسانی مساحت قابل توجهی از حیات وحش گرفته شده تا برای منابع غذایی و خانه‌سازی استفاده شود. اما مناطق دیگری از کاهش تدریجی آب شیرین آسیب می‌بینند چون در بالادست، برای استفاده انسان از منابع آب انشعاب گرفته می‌شود. در هفت ایالت از ایالات متحده بیش از ۸۰ درصد از تمام تالاب تاریخی در دههٔ ۱۹۸۰ پر شده‌اند، تا اینکه کنگره آمریکا قانون "no net loss"را برای حفاظت تالابها تصویب کرد.
 
در اروپا نیز از دست رفتن گستردهٔ تالابها و در نتیجه از دست رفتن تنوع زیستی رخ داده استداده‌است. برای مثال بسیاری از باتلاقها در [[اسکاتلند]] با افزایش جمعیت انسانی گسترش یا کاهش یافته‌اند. یکی از نمونه‌ها پورتلنتن موس (Portlethen Moss) و ابردین شایر (Aberdeenshire) است.
کمبود آب می‌تواند منجر به خطرات عملی و تجاری برای طیف وسیعی از شرکت‌ها و بخش ها،بخش‌ها، از جمله
صنعت سیمان شود، همانطورهمان‌طور که توسط ابتکار پایدارسازی سیمان (CSI) پروتکل گزارش آب برای شورای
جهانی تجارت برای توسعه پایدار (WBCSD) اشاره شده‌است. منتشر شده در سال 2014 ،۲۰۱۴، راهنمای
توصیه می‌کند که تولیدکنندگان سیمان و بتن نحوه استفاده از آب، بازیافت و یا دور انداختن آن‌ها را شناسایی
کرده و نحوه کشیده شدن آب و نحوه چگونگی آن را مشخص کنند . CSI به تازگی مسائل مربوط به مسائل
مربوط به مصرف آب در تمام سطوح را در دستورالعمل‌های مناسب برای حسابداری آب ۲، منتشر کرد که
در ماه مه منتشر شد. در حالی که یک گام مهم، صنعت نیز باید به شیوه‌های نوآورانه و فن آوری‌هایی که
مصرف آب در تولید را کاهش می دهد،می‌دهد، داشته باشد.
آب ماده مصرفی‌ترین در جهان است؛ دومین بتن است که معمولاً به استفاده قابل توجه از منابع آب کمک می
کند. اگر چه صنعت هنوز اطلاعات جامع و جامعی دربارهدربارهٔ استفاده از آب خود ندارد، خروج آب در سطح
جهانی به سرعت در حال افزایش است. به غیر از ردیابی دقیق مصرف آب، صنعت نیازمند فن آوری هایآوری‌های
نوین است که می‌تواند به کاهش مصرف آب کمک کند، زیرا کمبود آب به عنوان یک تهدید ناگهانی برای
بقای تجاری است.
بین سال‌های 1996۱۹۹۶ و 2005۲۰۰۵ میانگین مصرف سالانه آب در سراسر جهان بیش از 9000۹۰۰۰ میلیارد تن بود،
هر چند که دسترسی به آب قابل استفاده به‌طور چشمگیری از منطقه به منطقه در سراسر جهان متفاوت است. بر طبق برنامه جمعیت بین المللیبین‌المللی: براساس پیش بینی‌هایپیش‌بینی‌های جمعیت متوسط سازمان ملل در سال 1998 ،۱۹۹۸، بیش
از 2.8۲٫۸ میلیارد نفر در 48۴۸ کشور با استرس آب و یا شرایط کمبودی تا سال 2025۲۰۲۵ روبرو می‌شوند "،
همانطورهمان‌طور که در شکل 2۲ نشان داده شده‌است. 5۵ تا سال 2050۲۰۵۰ تعداد کشورهایی که با استرس آب و یا کمبود
آب مواجه هستند، می‌تواند تا 54۵۴ درصد افزایش یابد، جمعیتی بالغ بر چهار میلیارد نفر - حدود 40۴۰ درصد از
جمعیت جهان پیش‌بینی شده 9.4۹٫۴ میلیارد نفر است.است؛ بنابراین، حفاظت از آب به عنوان نگرانی جهانی افزایش
یافته‌است.
طبق گفته یونسکو، "انتظار می‌رود که سالانه میزان مصرف آب سالانه توسط صنعت از 725۷۲۵ کیلومتر در
سال 1995۱۹۹۵ به حدود 1170۱۱۷۰ کیلومتر بر ساعت تا سال 2025۲۰۲۵ افزایش یابد، در نتیجه مصرف آب صنعتی 24۲۴
درصد از کل انتزاع آب را نشان خواهد داد." 6۶ بسته به درخواست و عملکرد، برخی از این آب می‌تواند
بازیابی شود. با این حال، آب صنعتی که از لحاظ شیمیایی مصرف می‌شود دیگر برای بازیافت یا بازیافت در
دسترس نیست.
خط ۸۵:
آب را کاهش دهد. در بازارهای انتخاب شده در سراسر جهان که کمبود آب یک نگرانی فوری است، مصرف
آب به‌طور فزاینده‌ای بحرانی خواهد شد، به ویژه برای صنایع بسیار وابسته به آب، مانند سیمان و بتن.
همانطورهمان‌طور که اقتصادها به‌طور چشمگیری وابسته به آب هستند، ضروری است که صنایع اطمینان حاصل شود
که اقتصاد آب خشک نخواهد شد . CSI با پیاده‌سازی استانداردهای حسابداری در صنعت، دیدگاه واضحتری
در مورد چگونگی برخورد و کاهش مصرف آب در سیمان و بتن دارد. اما گزارشگری و بهترین روشها
نمیتوانندنمی‌توانند به تنهایی حل شود. این جاییاین‌جایی است که تکنولوژی وارد عمل می‌شود.
 
== بحران آب در ایران و راهکارهای برون رفت ==
{{اصلی|بحران آب در ایران}}
طبق پیش بینی‌هایپیش‌بینی‌های جهانی سال ۱۴۰۰ سرانه آب به کمتر از ۱۴۰۰ مترمکعب برای هر فرد در سال خواهد رسید و این به معنی ورود به بحران آبی است.
طبق آمارهای رسمی و به اعتقاد کارشناسان ایران درآستانه بحران آب به سرمی برد و طی سال‌های آینده تأمین آب به یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های کشور در بسیاری از استان‌ها، شهرها و مناطق تبدیل خواهد شد. ایران از نظر جغرافیایی دربخش نیمه خشک و خشک جهان قرارگرفته به شکلی که میانگین بارش درایران حدود ۲۵۰ میلی‌متراست درحالی که میانگین جهانی حدود ۸۵۰ میلی‌متراست که بیش ازسه برابر میزان بارش در ایران است.
 
خط ۱۰۲:
 
راهکارهای برون‌رفت از این بحران به صورت زیر لیست می‌شوند:<ref name="iana.ir" />
* جایگزین کردن صنایعی مانند گردشگری و بوم گردشگری و...و… و ایجاد شغل و درآمد از این طریق به‌جای کشاورزی و کشت درخت و محصولات با نیاز آبی بالا<ref>محسنی، رضا 1396: "خشکسالی در ایران و راه‌های مبارزه با بحران آب و تغییر اقلیم"، تارنمای ایبوم https://ebum.ir/خشکسالی-گردشگری/</ref>
* بازنگری جدی در سیاست‌های رشد و توزیع جغرافیایی جمعیت
* مرفه‌سازی کشاورزان و جوامع روستایی با اعطای امتیازات بیشتر و سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی به منظور افزایش بهره‌وری اقتصادی بخش کشاورزی از طریق مدرنیزه کردن این بخش