۲۳ سال: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
منظور: ۲۳ سال دورۀ پیغمبری محمد بن عبدالله
برچسب: متن دارای ویکی‌متن نامتناظر
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با ویرایشگر خودکار فارسی
خط ۱۸:
بیست و سه سال کتابی یگانه است و نسبت به پیامبر اسلام با احترام برخورد می‌کند و حتی سعی در تقدیس او دارد.<ref name="qnvu6" /> با این وجود چیزی که دشتی را آزار می‌دهد رشد پیوسته افسانه‌ها و معجزات در خصوص او در طول سده‌های بعدی است. دشتی با تحسین تکلیف محمد بسیاری از سو برداشت‌ها و دروغ پردازی‌های غربی دربارهٔ او خصوصاً در قرون وسطی را قویا محکوم می‌کند.<ref name="zkaca" />
 
این کتاب با وجود تلاش هر دو حکومت پهلوی و جمهوری اسلامی به منع چاپ آن به تیراژ گسترده تکثیر شد و مهمترینمهم‌ترین عامل دردسرهایی بود که دشتی در دههٔ آخر عمرش به آن‌ها گرفتار شد.<ref name="qnvu6">{{یادکرد وب | عنوان=DAŠTĪ, ʿALĪ – Encyclopaedia Iranica | وب‌گاه=Encyclopædia Iranica | تاریخ=1982-01-16 | سال=1982 | پیوند=http://www.iranicaonline.org/articles/dasti-ali | کد زبان=en | تاریخ بازبینی=2018-01-31}}‏</ref><ref name="p5wst">{{یادکرد وب | عنوان=بیست و سه سال*:بررسی کارنامهءسیاسی محمد twenty three years a study of the prophetic career of mohammad | وب‌گاه=IranNamag | پیوند=https://www.irannamag.com/article/بیست-و-سه-سالبررسی-کارنامهءسیاسی-محمد/ | کد زبان=ar | تاریخ بازبینی=2018-01-31}}‏</ref>
 
== نقد ==
از زمان انتشار کتاب بیست و سه سال به صورت زیر زمینی نقدهایی هم بر آن نوشته شده‌است که از جملهٔ آن‌ها می‌توان به کتاب‌های «[[خیانت در روایت تاریخ|خیانت در گزارش تاریخ]]» و «[[راز بزرگ رسالت]]» اشاره کرد. نویسندگان هر دو نقد مذکور علاوه بر وارد کردن ایرادهایی، دشتی را به کوتاهی در امانت‌داری در [[نقل قول]] از منابع متهم نموده‌اند. کتاب «خیانت در گزارش تاریخ» تألیف [[سید مصطفی حسینی طباطبایی]] در سه جلد نگاشته شده‌است.<ref>راز بزرگ رسالت، چاپ ۱۳۸۶، ص ۳۷: «چه بسا مطلبی را از کتابی نقل می‌کند که در آن کتاب موجود نیست، چه بسا آیه را غلط می‌نویسد، گاهی مطلبی را از تفسیر جلالین نقل می‌کند و می‌گوید تفسیر جلالین مدرک آن را ننوشته‌است در حالی که تفسیر جلالین مدرک آن را نوشته‌است.»</ref><ref>خیانت در گزارش تاریخ، ج ۱ ص ۱۰: «کمتر کسی از خوانندگان درصدد برمی‌اید تا مندرجات کتاب را پیگیری کند و آن‌ها را با منابع تاریخ اسلام تطبیق دهد که اگر کسی حوصله این کار را داشته باشد بزودی در می‌یابد کتاب بیست و سه سال، آیتی است از تحریف تاریخ و قلب مدارک اسلامی و دگرگون‌ساختن مندرجات کتابها»</ref> طباطبایی علی دشتی را با استناد به کتاب خودش متهم به عدم آشنایی ابتدایی با زبان عربی را می‌کند و این که چگونه کسی که حتی آشنایی ابتدایی با زبان عربی ندارد، در مورد قرآن نظر می‌دهد. برای نمونه قرآن در سوره شعرا آیه ۱۹۸ می‌فرماید: «وَ لَوْ نَزَّلْنَاهُ عَلَی بَعْضِ الْأَعْجَمِینَ» که معنی آن چنین است: «و اگر نازل می‌کردیم آن را بر برخی غیر عرب زبانان» اما در کتاب ۲۳ سال صفحه ۷۳ چنین ترجمه شده‌است: «کاش قرآن بر غیر عرب نازل شده بود».{{مدرک}} طباطبایی در نقد خود به ناسزاگویی و عکس العمل‌هایعکس‌العمل‌های تند روی آورده که به اعتقاد [[پال اسپراکمن]] نشان دهنده عقاید متعصبان ایران است. او چنین مسایلی را دلیل انتشار کتاب به صورت گمنام می‌داند. اسپراکمن کتاب را دارای شماری اغلاط چاپی و سهوی جزیی می‌داند. به اعتقاد او ایراد این‌گونه اغلاط این است که برای امثال حسینی طباطبایی این فرصت را ایجاد می‌کند تا هر لغزشی را به مثابه «غرض ورزی» و «نادانی» نویسنده وانمود کنند.<ref name="p5wst">{{یادکرد وب | عنوان=بیست و سه سال*:بررسی کارنامهءسیاسی محمد twenty three years a study of the prophetic career of mohammad | وب‌گاه=IranNamag | پیوند=https://www.irannamag.com/article/بیست-و-سه-سالبررسی-کارنامهءسیاسی-محمد/ | کد زبان=ar | تاریخ بازبینی=2018-01-31}}‏</ref>
 
جی نورزر در نقد بیست و سال موفقیت آن در تکثیر گسترده اش را ناشی از مجادلاتی می‌داند که این کتاب برانگیخته. او این کتاب را چیزی بیش از تلاشی بی پرده برای اسطوره زدایی از نبوت محمد پیامبر و بازگشت به منابع اولیه‌ای چون ابن اسحاق و تاریخ طبری نمی‌داند. او دشتی را به خاطر برخورداری از تربیت معمول حوزوی و تسلط قابل توجه بر زبان عربی برای خلق این مطالعه به‌طور برجسته‌ای شایسته می‌داند.<ref name="zkaca">{{یادکرد وب | عنوان=Review on JSTOR | وب‌گاه=JSTOR | پیوند=https://www.jstor.org/stable/4311009?seq=1#page_scan_tab_contents | کد زبان=en | تاریخ بازبینی=2018-01-31}}‏</ref> به اعتقاد بریگیت هوفمان استاد اسلام‌شناسی دانشگاه بامبرگ کتاب دقیق پژوهش شده و خواندنی است. در ایران بسیار تکثیر شده ولی از نقطه نظر علمی دید جدیدی نسبت به زندگی محمد به دست نمی‌دهد.<ref name="i5hxe">{{یادکرد وب | عنوان=Review on JSTOR | وب‌گاه=JSTOR | پیوند=https://www.jstor.org/stable/1571217?Search=yes&resultItemClick=true&searchText=Twenty-Three&searchText=Years:&searchText=A&searchText=Study&searchText=of&searchText=the&searchText=Prophetic&searchText=Career&searchText=of&searchText=Mohammad&searchUri=%2Faction%2FdoBasicSearch%3Ffilter%3D%26amp%3BQuery%3DTwenty-Three%2BYears%253A%2BA%2BStudy%2Bof%2Bthe%2BProphetic%2BCareer%2Bof%2BMohammad | کد زبان=en | تاریخ بازبینی=2018-01-31}}‏</ref> [[احمد صدری]] کتاب را بیشتر این جهانی و گاه به گاه حاوی توهین به مقدسات و تهمت‌های ناروا به پیامبر اسلام می‌داند و نحوه برخورد با دشتی که به گفته او مختصراً احضار، بازجویی و سپس آزاد شد را نشانهٔ مدارای نقدهای منطقی از اسلام از سوی مسلمانان می‌داند.<ref name="u5vur">{{یادکرد وب | عنوان=What Rushdie Wrote and Wrought on JSTOR | وب‌گاه=JSTOR | پیوند=https://www.jstor.org/stable/20007003?seq=1#page_scan_tab_contents | کد زبان=en | تاریخ بازبینی=2018-01-31}}‏</ref>
خط ۳۵:
«این تحول و این سیر به طرف خوبی مرهون بزرگانی است که گاهی به اسم فیلسوف، گاهی به نام مصلح، گاهی به نام قانونگزار و گاهی به عنوان پیغمبر ظاهر شده‌اند.»<ref name="بیست و سه سال ص ۶۲" />
 
در مقابل، معتقدین به نبوت اختلافاتی در مورد طبیعت کار کسانی که در تاریخ به نام پیامبر مشهور شدند با فیلسوفان و دیگر مصلحان اجتماعی بیان می‌کنند. مثلاً طباطبایی می‌گوید فلاسفه و قانون گذارانقانون‌گذاران در محیط‌های متمدّن ظهور کرده و از دانش دیگران سود جسته‌اند و آموزگاران و استادان در تحریک نبوغ آن‌ها تأثیر فراوان داشته‌اند امّا کسانی که با نام انبیاء خوانده می‌شوند به مکتب و مدرسه نرفتند و زیر تأثیر استادان قرار نگرفتند. او از این گفته علی دشتی کمک می‌گیرد که در جای دیگر کتاب گفته بود «امّا باید انصاف داد که این امر از شأن حضرت محمد نمی‌کاهد؛ که مردی أُمّی، پرورش یافته در محیطی آلوده به اوهام و خرافات، در محیطی که فسق و ستم رایج است و ضابطه‌ای جز زور و قساوت وجود ندارد به نشر ملکات فاضله برخیزد و مردم را از شرک و تباهی نهی کند و پیوسته برای آن‌ها از اقوام گذشته سخن گوید، [این] نشانه نبوغ فطری و تأییدات روحی و صدای وجدان پاک و انسانی اوست»<ref>بیست و سه سال ص ۸۷</ref>
 
از جمله تفاوت‌های دیگری که طباطبایی به آن اشاره می‌کند این نکته‌است که پیامبران عقاید خود را دربارهٔ [[جهان هستی]] و فرجام آفرینش و فلسفه وجود، هیچگاه تغییر ندادند امّا نظر فلاسفه و دانشمندان و مصلحان در این باره تغییر و تفاوت بسیار یافت<ref>خیانت در گزارش تاریخ ج ۱ صص ۲۵۸–۲۶۱</ref>
خط ۷۷:
((اسلام برای توحید مفهومی بسیار بالاتر از آن آورده که در اندیشه دیگران راه یافته بود، کجا و چه وقت و در کدام شعر، عربِ جاهلی خدایی را معرّفی می‌کرد که: «اوّل و آخر و ظاهر و باطن» باشد؟! خدایی که «به هر سو روی گردانیم با او روبرو می‌شویم» خدایی که «بر همه أشیاء محیط» و در عین حال «از رگ گردن به انسان نزدیکتر» است؟ خدایی که «هیچ برگی بر زمین نمی‌افتد مگر که او می‌داند» و «هموزن ذرّه‌ای در آسمانها و زمین بر او پنهان نمی‌ماند»))
 
به اعتقاد او عکس العملعکس‌العمل مشرکین حجاز به آنچه که پیامبر اسلام آورده بود نشان گر نخستین برخورد آن‌ها با چنین مفاهیمی بود به‌طوری‌که به آن نسبت سحر می‌دادند
 
=== ادعای فراگیری قرآن از دانشمندان اهل کتاب ===
دشتی در کتابش می‌نویسد: «محمد در مسافرت‌های خود به شام با راهبان و کشیشان مسیحی تماس‌هایی داشته‌است… وی موقع عبور از سرزمین‌های عاد و ثمود و مدین، اساطیر و روایت آن سرزمین‌ها را شنیده و در خود مکه با [[اهل کتاب]] آمد و شد داشته‌است.»
 
در مقابل منتقدین می‌گویند پیامبر اسلام به گواهی منابع تاریخی همچون سیره [[ابن هشام]] و [[تاریخ طبری]] دو بار بیشتر به شام مسافرت نداشته‌است؛ یک بار در ۱۲ سالگی به همراه عمویش [[ابوطالب]] و بار دیگر در ۲۵ سالگی به عنوان سرپرست کاروان تجاری [[خدیجه]]. با توجه به حجم مطالب قرآن و اینکه آیات قرآن بر اساس حوادث زمانه (از ۴۰ سالگی تا ۶۳ سالگی پیامبر اسلام) بیان می‌شده‌است، منتقدین فرض یادگیری مطالب از راهبان مسیحی در آن دیدارها را غیر محتمل می‌دانند. علاوه بر این، بسیاری از روایات و داستانهایداستان‌های مشترک با کتاب‌های ادیان دیگر -مانند تورات و انجیل- به شکلی متفاوت در قرآن گفته شده‌است.<ref>راز بزرگ رسالت صص ۲۶۰–۲۶۷</ref>
 
=== ادعای ناشناخته بودن پیامبر اسلام ===