ژوپیتر: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
جز افزودن جعبه> (درخواست کاربر:Wikimostafa) +تمیز+ |
Wikimostafa (بحث | مشارکتها) ابرابزار |
||
خط ۵:
|member_of=the [[Archaic Triad|Archaic]] و [[Capitoline Triad]]s
|image=Giove, I sec dc, con parti simulanti il bronzo moderne 02.JPG
|caption=
|deity_of= خدای [[
|venerated_in={{ubl
|[[Imperial cult of ancient Rome]]
خط ۲۲:
}}
[[پرونده:Júpiter y Tetis, por Dominique Ingres.jpg|چپ|بندانگشتی|250px|ژوپیتر و تتیس، اثری از [[ژان اگوست دومینیک انگر]]، ۱۸۱۱ میلادی.]]
در اساطیر رومی، '''ژوپیتر''' یا '''ژُو''' یا '''ژووه'''، خدای خدایان یا پادشاه خدایان بود.
ژوپیتر همچنین پدر ایزد [[مارس]] بهشمار میآمد و این فرزند از ازدواج او با ژونو متولد شده بود. براین اساس، ژوپیتر پدربزرگ [[رموس و رومولوس]] که بنیانگذاران افسانهای [[رم]] بودند، بهشمار میآمد. ژوپیتر در دین [[رم باستان]] مورد پرستش و احترام قرار داشت و هنوز هم در آیین ''نئوپاگانیسم رومی''، پرستش میشود. او همراه با برادران خویش، [[نپتون]] و [[پلوتو]]، فرزندان [[ساتورن]]، بهشمار میآمدند. او همچنین برادر/شوهر [[سرس]] (دختر ساتورن و مادر پروسرپینا)، برادر [[وریتاس]] (دختر ساتورن) و پدر [[مرکوری]] بهشمار میآمد.<ref>مشارکت کنندگان ویکیپدیای انگلیسی، بازبینی در ۱۵ سپتامبر ۲۰۱۰</ref>
خط ۳۴:
== پیشینه ==
به هنگام قدرت یافتن امپراتوری رم، ژوپیتر نیز، همپای همتای یونانی خویش، زئوس، به شکوهمندترین جایگاه خویش دست یافت. با این همه ژوپیتر در مقایسه با زئوس از خاستگاهی فروپایهتر برخوردار بود و همانند نخستین رومیها از [[لاتیوم]] [از شهرهای جنوب غربی رم]
ژوپیتر، خدای بزرگ [و خدای خدایان] بود و در گذر زمان به ایزد برتر کنفدراسیون چهل و نه شهر لاتین مبدل گشت و نیایشگاه او جایگاه برگزاری جشنهای بهاری و خزانی شد.<ref>اساطیر رم، اثر: استیوارد پرون، ترجمه: محمدحسین باجلان فرخی، چاپ اول، صفحه: ۱۷</ref>
== شرح ==
ژوپیتر یا یوپیتر یا ژوه یا یووه، خدای بزرگ و برترین خدا در پانتئون یا مجمع خدایان رمی بود. احتمالاً او در اصل، یک خدای [[اتروسک|اتروسکی]] بود [اتروسکیها از اقوام کهن [[ایتالیا]] بهشمار میآمدند]، اما نام او و جنبههای اصلی شخصیتش، شباهت و همسانی بسیار نزدیکی با [[زئوس]] یونانی نشان میدهد. او خدای آسمان بهشمار میآمد، و در این نقش همان ژوپیتر لوستیوس یا آورندهٔ روشنایی بود و ایامی که ماه در آسمان کامل بود، یعنی ایام ایدس [روزهای مقدس و خجسته در گاهشماری رم باستان]، به او اختصاص داشت. او همچون زئوس با باران و رعد و برق در ارتباط بود و در قدیمیترین پرستشگاه او در رم یک ''لاپیدس سیالیسس'' [سنگ سیسیل یا چخماق] بود که باور داشتند شکل سنگشدهٔ آذرخشهای اوست. در سرتاسر ایتالیا بر قلهٔ مکانهای مرتفع و در جاهایی که مورد اصابت صاعقه قرار گرفته بود، پرستشگاههای برای بزرگداشت او ساخته بودند.<ref>اساطیر جهان از مؤسسه لاروس(۲)، زیرنظر: پی یر گریمال، ترجمه: مانی صالحی علامه، چاپ اول، صفحه: ۱۰۹ و ۱۱۰</ref>
==
ژوپیتر در کاپیتول به چند
=== ژوپیتر فرتریوس ===
ژوپیتر فِرتریوس یا ژوپیتر پیروز، کهنترین
=== ژوپیتر الیشیوس ===
ژوپیتر در نقش خدای تندر و صاعقه، ژوپیتر الیسیوس یا ژوپیتر الیشیوش نام داشت. این نام از فعل elicere به معنی جذب کردن و فروکشیدن گرفته شدهاست. ژوپیتر در این
=== ژوپیتر استاتور ===
یکی از پرستشگاههای ژوپیتر که بنای آن به رومولوس نسبت داده میشد، در جنوب فوروم و جایی که طاق تیتوس در آنجا قرار دارد، بنا شده بود. این پرستشگاه به ژوپیتر استاتور یا ژوپیتر بازدارنده اختصاص داشت و این نام از آنجا
=== ژوپیتر لوستیوس ===
خط ۶۰:
=== ژوپیتر اعظم ===
ژوپیتر در تحولات نقش خویش و به ویژه در همانندی با زئوس در گذر زمان به ژوپیتر اعظم تبدیل گردید.<ref name="ReferenceB" />
== نقشهای دیگر ==
ژوپیتر فقط یک الوهیت محافظ و پشتیبان قوم نبود، بلکه حافظ و نگهبان اخلاقیات عمومی و ناظر و ضامن سوگندها، قراردادها، عهدنامههای اتحاد و جنگها بود. همچنین وظایف اخلاقی و دینی شهروندان نسبت به خدایان، کشور و
او بعدها به ایزد پشتیبان امپراتوران تبدیل شد و به همین عنوان، در سرتاسر امپراطوری رم مورد پرستش قرار گرفت.<ref>اساطیر جهان از مؤسسه لاروس(۲)، زیرنظر: پی یر گریمال، ترجمه: مانی صالحی علامه، چاپ اول، صفحه: ۱۱۰</ref>
خط ۷۴:
== منابع ==
* {{یادکرد-ویکی |پیوند = http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Jupiter_(mythology)&oldid=384493443|عنوان =
* {{یادکرد|کتاب= اساطیر روم|نویسنده =استیوارد پرون|ترجمه= باجلان فرخی|ناشر = انتشارات اساطیر|چاپ=اول|شهر=تهران|سال=۱۳۸۱|شابک=964-331-110-4}}
* {{یادکرد|کتاب= اساطیر جهان از مؤسسه لاروس|نویسنده =جان پی یر گریمال|ترجمه= مانی صالحی علامه|ناشر = نشر مهاجر|چاپ=اول|شهر=تهران|سال=۱۳۸۶|شابک=964-8861-39-0}}
|